Sprzedawcy usług gastronomicznych próbują coraz to nowych rozwiązań mających na celu przyciągnięcie klientów. Oczywiście największe znaczenie zazwyczaj ma jakość podawanych potraw. Jednak nie zawsze to wystarcza z uwagi na trudność w dotarciu do klientów z innych miejscowości. Niezłym pomysłem w powyższej sytuacji może być sprzedaż voucherów, które mogą być wykorzystane przez nabywcę albo podarowane komuś w prezencie.
Sprzedaż voucherów na nieokreślone usługi a powstanie obowiązku podatkowego w VAT
Podatnik prowadzi hotel, w ramach którego poza usługami wynajmu pokoi świadczy, także usługi gastronomiczne oraz spa. W ramach oferty wchodzą także usługi kompleksowe czyli np. weekend z wyżywieniem i spa. Podatnik chcąc zwiększyć poziom sprzedaży rozpoczął sprzedaż voucherów osób prywatnych i firm. Oferowane vouchery mają różną cenę jak i określony termin ważności. W momencie sprzedaży voucherów, podatnik nie posiada żadnych informacji na temat terminu i rodzaju usług z których skorzysta klient. Niejednokrotnie sprzedaż vouchera odbywa się w zupełnie innym terminie niż jego realizacja (nabycie usług przez klienta). W cenie vouchera zawarte jest wynagrodzenie na poczet usług objętych voucherem. Podatnik zastanawia się kiedy w tej sytuacji powstanie obowiązek podatkowy.
W powyższych okolicznościach pomimo pobrania za sprzedany voucher wynagrodzenia na poczet usług, które w danym momencie są nieskonkretyzowane i będą wykonane w przyszłości, chwila sprzedaży vouchera nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Podatnik nie wie jakie okoliczności wystąpią w przyszłości w związku z wyborem usługi przez klienta w momencie realizacji vouchera.
W momencie, gdy klient realizuje voucher i zamawia konkretną usługę, wykonanie jej będzie rodziło obowiązek jej opodatkowania w VAT z uwagi na to, że klient wybierając usługę i płacąc voucherem, daje sprzedawcy niezbędne informacje do opodatkowania wykonanej usługi VAT (oraz do wystawienia faktur, paragonu).
Jednakże otrzymana zaliczka powinna dotyczyć konkretnego świadczenia, które ma być wykonane w przyszłości przez usługodawcę na rzecz klienta. Zatem gdy sprzedawca otrzyma zaliczkę i nie może jej przypisać do przyszłego świadczenia, wówczas obowiązek podatkowy w VAT nie wystąpi. W linii orzeczniczej art. 19a ust. 8 ustawy o VAT jest traktowany jako szczególny przepis, który znajduje zastosowanie wyłącznie do wystąpienia ściśle określonych okoliczności jakim jest otrzymanie zaliczki, przedpłaty przed wykonaniem świadczenia, które musi być określone co do przedmiotu świadczenia, wynagrodzenia, stawki podatku.
Sprzedaż voucherów na konkretne usługi a powstanie obowiązku podatkowego w VAT
Podatnik prowadzi obiekt hotelowy w którym oferuje usługi gastronomiczne, wynajmy pokoi, spa, wellness. Oprócz podstawowej oferty podatnik sprzedaje kompleksowe usługi. Podatnik dodatkowo sprzedaje vouchery zarówno dla osób fizycznych nie prowadzących działalności jak i dla firm. Vouchery mają przypisany termin ważności i występują w różnych wartościach. Po upływie terminu wskazanego na voucherze staje się on nieważny co skutkuje brakiem możliwości jego realizacji. Podatnik posiada vouchery przypisane na konkretne usługi np. pobyt dwu dniowy dla pary ze śniadaniem i obiadem + spa. Pomimo jednak przypisania konkretnych usług do vouchera podatnik nie ma wpływu w jakim czasie zostanie on wykorzystany.
Podatnik sprzedając voucher pobiera wynagrodzenie na poczet usług objętych voucherem. Pobrane wynagrodzenie nie podlega zwrotowi nawet w sytuacji upływu terminu wykorzystania vouchera. Sprzedaż voucherów podatnik dokumentu paragonem lub fakturą na której znajduje się kwota pobranej zaliczki przed wykonaniem usługi z właściwą dla danej usługi stawką VAT (vouchery są przypisane do konkretnych pakietów usług). Podatnik powziął wątpliwość czy postępuje prawidłowo oraz czy w przypadku niewykorzystania vouchera przez klienta (nie wykonania usługi przez podatnika) sprzedawca powinien skorygować podatek VAT należny?
W zaistniałych okolicznościach podatnik dokonując sprzedaży voucherów pobiera wynagrodzenie na poczet przyszłych usług. Oznacza to, ze na dzień sprzedaży vouchera nie znana jest data wykonania usługi. Natomiast w przypadku sprzedaży vouchera znany jest podatnikowi przedmiot świadczenia, a co skutkuje znajomością także właściwej stawki VAT. Z uwagi na wartość vouchera zgodnie z ceną usługi znana jest także wartość wynagrodzenia jakie przysługuje podatnikowi za jej wykonanie.
Powyższe oznacza, że podatnik ma możliwość określenia jakiego rodzaju usługa będzie wykonana w przyszłości bowiem vouchery są przeznaczone na konkretne rodzaje usług. To powoduje, że podatnik wie jaki rodzaj usługi wykona w przyszłości.
Zatem obowiązek opodatkowania VAT powstanie już w momencie sprzedaży voucherów ponieważ podatnik w tym momencie wie na jakiego typu usługę zostanie przeznaczone pobrane z góry wynagrodzenie, ponieważ na ten moment Spółka posiada wiedzę jakie dokładnie świadczenie zostanie wykonane.
Z kolei w przypadku niewykorzystania vouchera przez klienta w części bądź w całości, nie wystąpi podstawa do dokonania korekty podatku VAT należnego przez podatnika, ponieważ nie dojdzie w tej sytuacji do zwrotu całej zaliczki lub jej części przez klienta. Gdy klient dokonuje nabycia vouchera zostaje poinformowany o terminie jego ważności. To klient decyduje czy wykorzysta voucher czy też nie tak więc podejmuje świadomą decyzję o rezygnacji z usługi w części lub w całości. Ponieważ w tym wypadku nie wystąpi zwrot zaliczki, a zatem nie zaistnieją warunki do obniżenia podstawy opodatkowania.
