Od 2022 roku obowiązuje preferencja podatkowa określana jako ulga na powrót. Jest ona dedykowana osobom fizycznym, które przeniosły na teren Polski swój ośrodek interesów życiowych. Jednocześnie jednym z warunków jest poprawne dokumentowanie tej okoliczności, w związku z czym zastanowimy się, jakimi dokumentami można się w tym zakresie posłużyć.
Na czym polega ulga na powrót?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy;
- z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8;
- z pozarolniczej działalności gospodarczej;
- z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– w 4 kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego.
Zgodnie z przepisami wprowadzającymi ulgę polega ona na zwolnieniu od podatku dochodowego niektórych przychodów osiągniętych w 4 kolejno po sobie następujących latach podatkowych przez podatników, którzy w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Polski po 31 grudnia 2021 roku podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Warunki zastosowania zwolnienia podatkowego dla osób powracających
Należy zauważyć, że możliwość zastosowania ulgi na powrót uwarunkowana jest spełnieniem przesłanek określonych w art. 21 ust. 43 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 152, przysługuje pod warunkiem, że:
- w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;
- podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:
- 3 lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- podatnik:
- ma obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej,
- miał miejsce zamieszkania:
- nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub
- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2,
- ma certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia;
- nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dokumentowanie miejsca zamieszkania na potrzeby zastosowania ulgi na powrót
Z treści powyższych przepisów wynika, że istotnym kryterium warunkującym zastosowanie „ulgi na powrót” jest stosownie do art. 21 ust. 43 pkt 4 ustawy o PIT, posiadanie certyfikatu rezydencji lub innych dowodów dokumentujących miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia.
Przepis wyjaśnia zatem, że może to być certyfikat rezydencji. Zgodnie z art. 5a pkt 21 ustawy o PIT, ilekroć w ustawie mowa jest o certyfikacie rezydencji – oznacza to zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika.
Certyfikat rezydencji nie jest jednak jedynym dokumentem, ponieważ analizowany przepis wskazuje, że podatnik może się posłużyć też innymi dowodami.
W tym zakresie należy odwołać się do treści art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej. Jako dowód trzeba dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Jak możemy przeczytać w interpretacji Dyrektora KIS z 5 czerwca 2024 roku (nr 0114-KDIP3-2.4011.349.2024.2.AC), podatnik powinien mieć certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do zwolnienia. Wystarczy zatem, że podatnik ma inne dokumenty, które potwierdzą jego miejsce zamieszkania w innym państwie, niemniej muszą być to dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Powyższe oznacza, że innymi dowodami wskazującymi na miejsce zamieszkania poza Polską mogą być m.in. umowa o pracę, historia zatrudnienia, zagraniczne zeznania podatkowe, zagraniczna umowa najmu nieruchomości, paski wynagrodzeń, wyciągi bankowe czy też zagraniczne zaświadczenie od pracodawcy. Można w tym zakresie przedstawić również inne dowody.
Organy podatkowe akceptują zatem możliwość posłużenia się innymi dowodami niż certyfikat rezydencji podatkowej wydany przez zagraniczne organy podatkowe. Takie podejście zdecydowanie ułatwia podatnikom proces dowodzenia spełnienia przesłanek umożliwiających zastosowanie ulgi na powrót.
W tym zakresie przywołajmy treść interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 23 sierpnia 2023 roku (nr 0115-KDIT2.4011.312.2023.3.ENB):
„We wniosku wskazał Pan, że co prawda nie posiada Pan certyfikatu rezydencji, jednakże może o niego wystąpić, a ponadto posiada Pan rozliczenia z brytyjskim urzędem skarbowym (pity P-60, P-11 etc.), comiesięczne paski wynagrodzeń, wyciągi bankowe, umowę o pracę na czas nieokreślony, może Pan przedstawić historię zatrudnienia, ma Pan zagraniczne zeznania podatkowe (robione automatycznie przez tamtejszy urząd skarbowy), umowę najmu pokoju. Dokumenty te potwierdzają okres zamieszkania dla celów podatkowych w Wielkiej Brytanii”.
W przedstawionej sprawie mamy do czynienia z otwartym katalogiem środków dowodowych. Podatnik, który chce skorzystać z ulgi na powrót, może udokumentować zagraniczne miejsce zamieszkania każdym dowodem, który nie jest sprzeczny z prawem. Można zatem posłużyć się innym dowodem niż zagraniczny certyfikat rezydencji podatkowej.
