W wyniku nowelizacja prawa, osoby powracające do polskiej rezydencji podatkowej mogą skorzystać z preferencji podatkowych określanych mianem ulgi na powrót lub ulgi na zasiedlenie. Celem tego rozwiązania jest zachęcenie emigrantów do ponownego osiedlenia się w Polsce i rozliczania tutaj podatków. W artykule przedstawiamy, czym jest ulga na powrót oraz kto może z niej skorzystać!
Komu przysługuje ulga na powrót?
Na podstawie art. 21 ust.1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ze zwolnienia podatkowego mogą skorzystać obejmuje przychody osiągnięte:
ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy, tj. z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia uzyskiwane wyłącznie od:
osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej;
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działające go w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością;
przedsiębiorstwa w spadku.
– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.
z pozarolniczej działalności gospodarczej, której dochody pozostają opodatkowane skalą, podatkiem liniowym (19%) albo podatkiem od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (5%) albo opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Zwolnienie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł. Z ulgi mają prawo skorzystać osoby, które przeniosły miejsce zamieszkania do Polski po 31 grudnia 2021 r. oraz znajduje zastosowanie do dochodów uzyskanych od 01 stycznia 2022 r.
Ulga nie obejmuje m.in. przychodów:
z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłków chorobowych),
z umów o dzieło,
z praw autorskich (z wyjątkiem tych uzyskanych w ramach umowy o pracę),
podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
zwolnionych od podatku dochodowego (innych niż zwolnione na podstawie ulgi na po wrót, np. diet i innych świadczeń z tytułu podróży służbowej, zapomogi otrzymanej w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych lub długo trwałej choroby wypłaconej z ZFŚS),
od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów ordynacji podatkowej.
Przesłanki korzystania z ulgi podatkowej
W wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium RP podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Z kolei za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
a. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
b. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium RP w okresie obejmującym:
a. trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium RP, oraz
b. okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium RP, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium RP.
Podatnik posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż RP państwa członkowskiego UE lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej.
Warunek trzeci będzie spełniony gdy podatnik miał miejsce zamieszkania:
a. nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim UE lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub
b. na terytorium RP nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2.
Podatnik posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia. Takim dokumentem może być np. umowa o pracę, bądź umowa najmu mieszkania za granicą.
Podatnik nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z przedmiotowego zwolnienia – warunek odnosi się do podatników, którzy ponownie przenoszą miejsce zamieszkania na terytorium RP.
Ulga na powrót a inne preferencje
Podatnik spełniający przesłanki do skorzystania z ulgi na powrót może również skorzystać z tzw. ulgi dla młodych – dla osób poniżej 26 roku życia (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy), ulgi dla seniora oraz ulgi dla rodzin 4+. Jednak suma przychodów zwolnionych od podatku w ramach tych ulg, nie może przekroczyć 85 528 zł rocznie.
W jaki sposób skorzystać z ulgi?
Korzystanie z ulgi polega na niewykazywaniu przychodów nią objętych w kwocie przychodów podlegających opodatkowaniu. Z ulgi można korzystać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym podatnik uzyskał przychody objęte ulgą – czyli najwcześniej w zeznaniu składanym za rok 2022 w roku 2023 lub w trakcie roku przy obliczaniu zaliczek (podatku).
Oświadczenie powinno być złożone płatnikowi składek w formie pisemnej w jego treści należy rok rozpoczęcia i zakończenia stosowania zwolnienia przez płatnika. Oświadczenie nie ma formalnego wzoru, powinno być jednak złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Podatnik powinien zawrzeć w jego treści zapewnienie, że jest świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Płatnik składek powinien zastosować zwolnienie najpóźniej od następnego miesiąca po złożeniu prawidłowo wypełnionego oświadczenia.
Analogicznie, jeżeli podatnik w trakcie roku podatkowego przestanie spełniać warunki uprawniające do stosowania ulgi powinien poinformować o tym płatnika składek, który po otrzymaniu takiej informacji powinien zaprzestać stosowania ulgi najpóźniej od następnego miesiąca.
Natomiast podatnik zobowiązany do samodzielnego obliczania zaliczki lub podatku w związku z osiąganiem zagranicznych przychodów z pracy na etacie czy umów zlecenia zawartych z firmą, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT; lub przychodów z działalności gospodarczej, może samodzielnie zastosować tę ulgę, wyłączając przychody nią objęte z przychodów podlegających opodatkowaniu.
Składka zdrowotna od przychodów zwolnionych od podatków
Przychody zwolnione od podatku na podstawie ulgi na powrót objęte są składką zdrowotną. W przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona od przychodu wolnego od podatku dochodowego jest wyższa od kwoty hipotetycznej zaliczki na podatek dochodowy, którą płatnik obliczyłby, gdyby przychód ubezpieczonego nie był zwolniony od podatku dochodowego, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości odpowiadającej wysokości kwoty obliczonej zaliczki na podatek.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 138 t.j.).
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
