Ulga odsetkowa była instytucją obecną w ustawie o PIT do 2007 roku. Obecnie formalnie w ustawie nie występuje, jednakże ustawodawca pozostawił pewną furtkę do skorzystania z tej opcji, dzięki której podatnicy mogą w jej ramach odliczać od dochodu odsetki od kredytu (oczywiście do pewnego limitu) aż do końca 2027 roku. Jednakże nie wszyscy mogą z niej skorzystać. Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy w niniejszym artykule.
Kto może skorzystać z ulgi odsetkowej?
Zgodnie z art. 26b ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 roku od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się faktycznie poniesione przez podatnika w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Kim jest podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o PIT? Otóż jest to osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
-
posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
-
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Przy jakich inwestycjach może być zastosowana ulga odsetkowa?
Dotyczy to wydatków poniesionych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanych z:
-
budową budynku mieszkalnego albo
-
wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo
-
zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo
-
nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.
Warunki, jakie musi spełnić podatnik, aby móc skorzystać z ulgi odsetkowej
Odliczenie – ulga odsetkowa stosowana jest jeżeli:
-
kredyt (pożyczka) został udzielony podatnikowi po 1 stycznia 2002 roku, ale najpóźniej do 31 grudnia 2006 roku;
-
kredyt (pożyczka) był udzielony przez podmiot uprawniony na podstawie przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek), a z umowy kredytu (pożyczki) wynika, że dotyczy on jednej z inwestycji wskazanych w art. 26a ust. 1 ustawy o PIT (w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2007 roku);
-
inwestycja wymieniona dotyczy budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w razie braku tego planu – określonym w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie obowiązujących ustaw;
-
inwestycja wymieniona dotyczy budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, którego budowa została zakończona nie wcześniej niż w 2002 roku, a ponadto w przypadku inwestycji:
-
o których mowa w ust. 1 pkt 1 albo pkt 4 (budynek mieszkalny; nadbudowa, rozbudowa) – zakończenie nastąpiło przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zgodnie z prawem budowlanym uzyskano pozwolenie na budowę, nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne lub przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania – zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku,
-
o których mowa w ust. 1 pkt 2 albo pkt 3 (wniesienie wkładu, zakup od gminy lub przedsiębiorcy) – została zawarta umowa o ustanowieniu spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo umowa w formie aktu notarialnego o ustanowieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego, o przeniesieniu na podatnika własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, której jedną ze stron jest podatnik.
Z jakiego tytułu mogą pochodzić odsetki?
Środki mogą pochodzić z:
-
kredytu lub pożyczki udzielonych w latach 2002–2006 na sfinansowanie budowy lub zakupu budynku mieszkalnego; wniesienia wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej; nadbudowy, rozbudowy lub przebudowy budynku na cele mieszkalne;
-
kredytu refinansowego zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego;
-
każdego kolejnego kredytu zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego lub kredytu refinansowego.
Odliczeniu nie podlegają odsetki od kredytów:
- udzielanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego towarzystwom budownictwa społecznego oraz spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę mieszkań na wynajem oraz udostępnianie lokalu mieszkalnego na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu,
- udzielanych przez kasy mieszkaniowe,
- udzielanych na usuwanie skutków powodzi,
- objętych wykupem odsetek ze środków z budżetu państwa,
- wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z inwestycją wymienioną w ust. 1; w przypadku wykorzystania kredytu na cele wymienione w ust. 1 oraz na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu odliczeniu nie podlegają odsetki od części kredytu ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostają wydatki na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu w łącznych wydatkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5.
Czy występuje limit odliczenia?
Warto pamiętać, że w przypadku tzw. ulgi odsetkowej podatnik będzie mógł odliczyć ograniczoną kwotę, której sposób obliczenia zawierał art. 26b ust. 4 pkt 2 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 roku. Przepis ten stanowił, że odliczenie obejmuje wyłącznie odsetki od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy, określonej na rok zakończenia inwestycji.
Wysokość limitu kształtowała się w następujący sposób:
- lata 2002–2007 – 189 000,00 zł;
- 2008 rok – 212 870,00 zł;
- 2009 rok – 243 460,00 zł;
- 2010 rok – 264 810,00 zł;
- lata 2011–2018 – 325 990,00 zł.
W jaki sposób obliczyć wysokość ulgi?
Wysokość ulgi oblicza się według następującego wzoru:
wysokość limitu z roku zakończenia inwestycji x kwota spłaconych odsetek/wysokość zaciągniętego kredytu
Przykład 1.
Jan Kowalski zaciągnął kredyt w 2005 roku w wysokości 400 000,00 zł na budowę domu. Inwestycja została zakończona w 2008 roku. W latach 2008–2017 spłacał odsetki od kredytu i odliczał je w ramach ulgi odsetkowej. W 2018 roku spłacił odsetki w wysokości 7000,00 zł. Rozliczając ulgę za 2018 rok, Jan Kowalski powinien dokonać obliczeń w następujący sposób:
(212 870,00 zł x 7000,00 zł) / 400 000,00 zł = 3725,23 zł
Jak Kowalski będzie mógł odliczyć ulgę odsetkową za 2018 rok w wysokości 3725,23 zł.Odliczenie ulgi należy udokumentować w zeznaniu rocznym PIT-37, PIT-36, PIT-28.
Ulga odsetkowa, mimo że w ustawie o PIT już nie występuje, pozwala za uwzględnienie w rocznym zeznaniu podatkowym ulgi pozwalającej na zmniejszenie podatku, który musimy uiścić na rzecz państwa, powodując, że może powstać nadpłata podatku. Należy pamiętać o tym, że ulga dotyczy wyłącznie określonej kategorii podatników, którzy muszą spełnić zawarte w ustawie warunki, o których mowa była powyżej. Podatnicy, dokonując rozliczenia podatku za 2018 rok, powinni zwrócić na to szczególną uwagę ze względu na zmianę sposobu rozliczenia podatku obecnie obowiązującą. Rozliczenia podatku dokonuje Ministerstwo Finansów, natomiast zadaniem podatnika jest albo zaakceptowanie rozliczenia, albo jego odrzucenie i złożenie deklaracji w formie tradycyjnej. Rozliczenie dokonane przez ministerstwo zapewne nie będzie uwzględniało należnej ulgi, zatem warto zwrócić na to szczególną uwagę i złożyć własną deklarację.
