Z reguły rozliczanie dochodów wspólnie z małżonkiem jest korzystniejsze na gruncie podatku dochodowego. W 2020 roku i w kolejnych latach podatnicy osiągający najwyższe dochody w kraju zapłacą podatek zwany daniną solidarnościową. Czy w tej sytuacji wspólny PIT z małżonkiem uchroni podatników przed nowym zobowiązaniem wobec fiskusa? Czy danina solidarnościowa przy rozliczeniu z małżonkiem będzie korzystniejsza?
Czym jest danina solidarnościowa?
Nowy podatek solidarnościowy został wprowadzony na mocy ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Będzie on pobierany od osób fizycznych, których dochody w danym roku podatkowym przekroczyły równowartość 1 000 000 zł. Danina solidarnościowa pobierana jest w wysokości 4% od nadwyżki dochodów ponad kwotę 1 000 000 zł osiągniętych w danym roku podatkowym pomniejszonych o kwoty zmniejszające:
-
podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej,
-
podlegające opodatkowaniu podatkiem liniowym,
-
z niektórych zysków kapitałowych
-
uzyskane z zagranicznej jednostki kontrolowanej,
-
od dochodów z zagranicy rozliczanych metodą proporcjonalnego odliczenia.
W sytuacji gdy podatnik osiąga dochody także za granicą, wówczas dochód uzyskany w Polsce pomniejsza się proporcjonalnie o równowartość podatku zapłaconego od tych dochodów za granicą.
Podstawę opodatkowania z tytułu daniny solidarnościowej należy obliczyć według wzoru:
suma dochodów - kwoty pomniejszające - 1 000 000 zł = podstawa obliczenia podatku
Podstawę obliczenia daniny solidarnościowej należy zaokrąglić, pomijając końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy. Natomiast końcówki przewyższające 50 groszy należy podwyższyć do pełnych złotówek.
Przepisy przejściowe
Pierwsza danina solidarnościowa dotyczy okresu rozliczeniowego od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2020 r.
W celu ustalenia podstawy opodatkowania z tytułu zapłaty pierwszej daniny solidarnościowej należy brać pod uwagę dochody wykazywane na deklaracjach rocznych PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-CFC oraz PIT-40A uzyskane od 1 stycznia 2019 r., a także kwoty, które pomniejszają te dochody, których termin złożenia upływa w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2020 r.
Zatem podstawą opodatkowania będzie suma dochodów z wyżej wymienionych deklaracji podatkowych, dla których termin złożenia upływa nie później niż 30 kwietnia roku kalendarzowego oraz nie wcześniej niż 1 maja roku poprzedniego. Ponadto dochody z PIT-40A uwzględnia się jedynie wtedy, gdy podatek wynikający z tego rozliczenia jest podatkiem należnym, czyli w sytuacji gdy podatnik nie składa oddzielnie deklaracji podatkowej z uwzględnieniem danych z tego formularza.
Danina solidarnościowa przy rozliczeniu z małżonkiem – dla kogo korzystna?
Małżonkowie będący we wspólności majątkowej, których dochody opodatkowane są na zasadach ogólnych, mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia rocznego na druku PIT-36 (w przypadku gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych) lub PIT-37 (gdy małżonkowie nie prowadzą działalności gospodarczej). Jest to szczególnie korzystne rozwiązanie w sytuacji, w której wysokość dochodów tylko jednego ze współmałżonków przekroczyły pierwszy próg podatkowy.
W opublikowanych przez Ministerstwo Finansów objaśnieniach podatkowych z 28 sierpnia 2019 r. dotyczących stosowania przepisów o daninie solidarnościowej, zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jasno zostało określone, że do ustalania podstawy obliczenia daniny solidarnościowej każdy z małżonków bierze pod uwagę wyłącznie swoje dochody, niezależnie od tego, czy na gruncie podatku dochodowego małżonkowie rozliczają się wspólnie. Dla celów ustalenia podstawy opodatkowania daniną solidarnościową dochodów małżonków nie łączy się ani nie dzieli na pół.
Przykład 1.
Małżonkowie pozostający we wspólności majątkowej rozliczają swoje dochody uzyskane w 2020 r. wspólnie na druku PIT-36. Mąż w 2020 roku uzyskał dochód w wysokości 300 000 zł, natomiast żona – 1 200 000 zł. Czy występuje w tej sytuacji obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej?
Tak, z racji tego, że dochód żony przekroczył w 2020 roku równowartość 1 000 000 zł, jest ona zobowiązana do zapłaty daniny solidarnościowej od nadwyżki nad tą kwotą. W tym przypadku podstawa opodatkowania wyniesie co do zasady 200 000 zł, zatem podatek solidarnościowy wyniesie 8000 zł (200 000 zł x 4%).
Reasumując, danina solidarnościowa przy rozliczeniu z małżonkiem nie uchroni podatnika przed jej zapłatą, jeżeli jego dochody przekroczą w danym roku podatkowym kwotę 1 000 000 zł.