Przedsiębiorcy zajmujący się działalnością w zakresie organizacji szkoleń ponoszą znaczne koszty związane z ich przygotowaniem. Kwestią, która budzi problemy, są wydatki związane z organizacją szkoleń na gruncie podatku VAT i dochodowego. Kwestię tą omawiamy w naszym artykule.
Wydatki związane z organizacją szkoleń a koszt podatkowy
Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Ponoszone koszty należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub mogło mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.
Zatem każdy wydatek celowo poniesiony z zamiarem uzyskania przychodu, poza wyraźnie wskazanymi w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty, powinien być uznany za koszt uzyskania przychodów. Ciężar dowodu działania w określonym celu spoczywa na podatniku.
W naszej opinii nie ma przeszkód, aby wydatki związane z organizacją szkoleń zaliczyć do kosztów, związane one są bowiem z osiąganiem przychodu.
Również organy podatkowe nie kwestionują takiej możliwości, czego przykładem może być pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBI/1/415-454/11/ESZ, z 26 lipca 2011 r., gdzie możemy przeczytać:
(…) Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni ponosi wydatki związane z organizacją szkoleń, seminariów, konferencji, imprez reklamowych dla kontrahentów (działania informacyjno - promocyjnie lub promocyjno reklamowe), na które składają się wydatki ponoszone na:
wydanie zaproszeń i materiałów biurowych,
zwyczajowy poczęstunek oraz zakup napojów bezalkoholowych lub zakup usługi cateringowej,
wynajem obiektu wraz z salą szkoleniową,
wynagrodzenie z tytułu wynajmu sprzętu technicznego i przygotowania materiałów szkoleniowych,
noclegi i ubezpieczenie uczestników,
wynagrodzenie wykładowców,
zakup kompleksowej usługi organizacji konferencji (faktura wystawiona przez organizatora), zawierającej również usługę gastronomiczną.
(…) W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, iż wydatki, jakie Wnioskodawczyni poniesie, mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, o ile wydatki te nie będą nosiły cech okazałości, wystawności, a ich charakter nie będzie świadczył o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania firmy na zewnątrz w porównaniu z podmiotami gospodarczymi świadczącymi lub oferującymi podobne usługi bądź produkty. Zauważyć bowiem należy, iż działania, których głównym celem jest poprawa wizerunku przedsiębiorcy, również stanowią wydatki zaliczane do kosztów reprezentacji, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej (…).
Odliczenie VAT a wydatki związane z organizacją szkoleń
Prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim nabywane przez podatnika towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy VAT). Na podstawie tego przepisu odliczeniu podlega m.in. podatek naliczony od usług szkoleniowych, które są nabywane w związku z prowadzoną przez podatników działalnością opodatkowaną.
Jednak od zasady określonej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT istnieją pewne wyjątki. Jeden z nich dotyczy usług gastronomicznych i hotelowych. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.
Pojęcie „usługi gastronomiczne” na użytek stosowania omawianego wyłączenia rozumiane jest wąsko. Otóż za usługi gastronomiczne, których dotyczy to wyłączenie, uznaje się tylko klasyfikowane w grupie 56.1 PKWiU usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych.
Tym samym, świadcząc usługi szkoleniowe i dokonując zakupu usług hotelowych i gastronomicznych, nie przysługuje przedsiębiorcy odliczenie podatku VAT. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 27 stycznia 2017 r., sygn. 1462-IPPP3.4512.801.2016.2.IG, gdzie możemy przeczytać:
(…) Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dotyczących nabycia usługi gastronomicznej i noclegowej (hotelowej), gdyż obowiązujące przepisy zarówno ustawy o VAT, jak i Dyrektywy nie zezwalają na takie odliczenie. Ponadto Wnioskodawca nie świadczy usług turystycznych, lecz wyłącznie usługę organizacji konferencji w ramach której nabywa m.in. usługi hotelowe oraz gastronomiczne.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że przysługuje mu pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupu usług gastronomicznych oraz usług hotelowych, należało uznać za nieprawidłowe (…).
Warto dodać, iż odliczenie podatku VAT przysługiwałoby, gdyby organizator nabywał usługi cateringowe. Usługi cateringowe są bardzo podobne do usług gastronomicznych, ale skutki podatkowe ich nabycia są zdecydowanie różne. Z uwagi na odmienny charakter usług gastronomicznych i cateringowych, nie można bowiem uznać, iż do usług cateringowych znajdzie zastosowanie ograniczenie odliczania podatku naliczonego.
Takie stanowisko wielokrotnie potwierdzały organy podatkowe, tytułem przykładu można przytoczyć pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 kwietnia 2008 r., nr ITPP2/443-118/08/AP, w którym czytamy, że:
(…) Usługa cateringowa stanowi usługę odrębną od gastronomicznej. W powołanym przepisie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług wyłączającym prawo do odliczenia podatku naliczonego ustawodawca wymienił jedynie usługi gastronomiczne, tym samym nie zostało wykluczone prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług cateringowych (…).
