Przedsiębiorcy korzystają z różnego rodzaju możliwości odliczeń od podatku. Podstawą skorzystania z jakiejkolwiek ulgi jest nabycie do niej prawa. Wśród różnych okoliczności, które mają miejsce w toku prowadzonej działalności gospodarczej niełatwym zadaniem przed którym stoi przedsiębiorca jest ustalenie czy posiada on możliwość odliczenia danej ulgi od podatku czy też nie. W niniejszej publikacji przedstawiono kilka zdarzeń sytuacyjnych opisujących jak może być odliczona od podatku ulga na wyszkolenie uczniów.
Brak kontynuacji działalności gospodarczej a prawo do ulgi na wyszkolenie uczniów po zmarłym podatniku.
Mąż podatniczki prowadził 21 lat działalność gospodarczą, która została przez niego zlikwidowana z powodu ciężkiej choroby. 2 lata później mąż zmarł. W czasie okresu prowadzenia działalności gospodarczej przez męża podatniczki wielokrotnie była przyznawana mu ulga na wyszkolenie uczniów w celu przygotowania zawodowego. Kwota łączna wszystkich ulg to 52.109 zł z czego 40% do 2015r. została niewykorzystana. Jedynym spadkobiercą zmarłego męża jest podatniczka. W czasie choroby męża prowadziła ona sprawy firmy w oparciu o udzielone jej pełnomocnictwo jednak nie kontynuowała prowadzenia tej działalności. Wątpliwości jakie nasuwają się w tej sytuacji to czy prawo do skorzystania z niewykorzystanej jeszcze kwoty ulgi uczniowskiej powinno przejść na podatniczkę jako jedyną spadkobierczyni?
Zgodnie z art. 97 § 1 Ordynacji Podatkowej spadkobierca przejmuje przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy natomiast w myśl art. 97 § 2 ww. ustawy przejęcie tych praw nastąpi pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na rachunek spadkobiercy. Oczywiście aby przejęcie praw i obowiązków przez spadkobierców miało miejsce muszą oni istnieć u spadkodawcy.
Mąż podatniczki prowadząc działalność gospodarczą nabył prawo do ulgi uczniowskiej, którą częściowo wykorzystał. Podatniczka jest jedynym spadkobiercą męża. Natomiast po jego śmierci nie kontynuowała prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek dlatego nie nabyła prawa do odliczenia części niewykorzystanej ulgi uczniowskiej przysługującej uprzednio zmarłemu mężowi podatniczki.
Podobne stanowisko jak powyższe zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej interpretacji indywidualnej z 16.08.2016r. o sygn. IBPB-1-1/4511-364/16-1/AM.
Kontynuacja działalności gospodarczej warunkiem przejęcia ulgi na wyszkolenie uczniów po zmarłym podatniku.
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą. W 2015r. zmarł jego ojciec, który także prowadził działalność opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Podatnik będący spadkobiercą kontynuuje prowadzenie działalności zmarłego ojca, któremu w poprzednich latach przysługiwała do odliczenia ulga z tytułu wyszkolenia uczniów. Podatnik zastanawia się czy w tej sytuacji będzie mógł kontynuować odliczenie ulgi uczniowskiej po zmarłym ojcu.
W tej sytuacji z uwagi na nabycie prawa do przedmiotowej ulgi przez spadkodawcę (zmarłego ojca) jeszcze przed śmiercią, związanego z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą oraz z uwagi na kontynuację prowadzenia działalności po zmarłym ojcu na własny rachunek przez spadkobiercę, prawo do skorzystania z pozostałej części ulgi uczniowskiej przechodzi na podatnika czyli spadkobiercę. Zatem może on w tym przypadku odliczyć od podatku w zeznaniu rocznym pozostałą część ulgi uczniowskiej.
Takie samo stanowisko prezentuje interpretacja indywidualna z 23.11.2015r. o sygn. IBPB-1-1/4511-545/WRz wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Ulga na wyszkolenie uczniów a zawieszona działalność gospodarcza
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym 5,5%. W latach 2010 do 2015 przysługiwała mu ulga za wyszkolenie uczniów w związku z wydaną decyzją przez naczelnika urzędu skarbowego. Ulgi w części zostały odliczone w zeznaniu rocznym właściwym dla ryczałtowców PIT-28. Podatnik w 2016r. zawiesił działalność po czym w lipcu 2016r. odwiesił ją i w listopadzie 2016r. ponownie zawiesił. Podatnik nabył również prawo do emerytury i w związku z tym zastanawia się czy w zeznaniu PIT-37 może odliczyć od podatku z tytułu wypłacanej emerytury ulgę za wyszkolenie uczniów jednocześnie uwzględniając fakt zawieszenia działalności gospodarczej.
Podatnik, któremu przysługuje ulga na wyszkolenie uczniów, może dokonać jej odliczenia od:
zryczałtowanego podatku dochodowego,
wszelkich dochodów które na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowane są zgodnie z zasadami ogólnymi a w ten zakres dochodów zalicza się także dochód z emerytury.
W przedstawionej powyżej sytuacji, pomimo zawieszenia prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, podatnik będzie miał prawo do odliczenia niewykorzystanej części ulgi uczniowskiej od podatku dochodowego uiszczanego od przychodu (dochodu) uzyskanego z innego niż pozarolnicza działalność gospodarcza źródła przychodów (np. od podatku odprowadzanego z tytułu dochodów z emerytury).
Podobne stanowisko jak powyższe zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej interpretacji indywidualnej z 19.09.2013r. o sygn. IBPBI/1/415-624/13/WRz.
Odliczenie ulgi uczniowskiej a przychody z różnych źródeł
Podatnik prowadził działalność gospodarczą, którą zamknął w 2016r. z uwagi na przejście na emeryturę. W czasie prowadzenia działalności wyszkolił kilku uczniów. Z uwagi na niskie dochody wynikające z uzyskiwanej emerytury podatnik zdecydował o sprzedaży w 2016r. posiadanych akcji. Jednocześnie okazało się, że podatek należny ustalony ze sprzedaży tych akcji jest stosunkowo wysoki. Oprócz powyższego podatnik dokonywał w poprzednich latach odliczenia od podatku z tytułu wypłacanej emerytury część ulgi uczniowskiej. W zeznaniu PIT-38 za 2017r. chciałby odliczyć część niewykorzystanej ulgi uczniowskiej od podatku dochodowego należnego ze sprzedaży akcji ale ma wątpliwości w tym zakresie.
Jeżeli podatnik nabył prawo do ulgi uczniowskiej, wówczas może dokonać odliczenia od:
zryczałtowanego podatku dochodowego,
wszelkich dochodów które na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowane są zgodnie z zasadami ogólnymi.
Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że podatnik nie ma prawa do odliczenia niewykorzystanej kwoty ulgi uczniowskiej od podatku z tytułu odpłatnego zbycia akcji ponieważ dochody ze sprzedaży akcji nie podlegają opodatkowaniu w zakresie skali podatkowej ani zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu a stałej zryczałtowanej stawce podatku 19%. Ponadto odpłatnego dochodu ze zbycia akcji nie należy łączyć z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej.
Powyższe potwierdza także interpretacja indywidualna z 03.06.2015r. o sygn. IBPBI/1/4511-58/15/WRz wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
