Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego - zasady waloryzacji podstawy zasiłku chorobowego

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego zależy od podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. W praktyce jest to określony procent wymiaru takiego zasiłku. Wskaźnik ten ulega jednak okresowej zmianie – jaka więc jest jego wysokość w 2020 r.?

Czym jest świadczenie rehabilitacyjne?

Świadczenie rehabilitacyjne to tak naprawdę forma finansowego wsparcia pracownika, który ze względów zdrowotnych nie jest w stanie powrócić do pracy. Tego rodzaju pomoc jest jednak okresowa – trwa do chwili, aż danej osobie uda się przywrócić zdolność do pracy.

Komu przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?

Obowiązujące przepisy wprost określają grupę osób, które mogą skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego. Znajdziemy wśród nich:

• pracowników zatrudnionych w ramach stosunku pracy,
• członków rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
• osoby pracujące odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, w sytuacji odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• osoby pracujące na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, albo współpracuje z taką osobą,
• duchownych,
• osoby prowadzące pozarolniczą działalność lub współpracujące z taką osobą,
• osoby odbywające służbę zastępczą lub wykonujące pracę nakładczą.

Prawo do uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego przysługuje ww. osobom pod warunkiem, że są objęte ubezpieczeniem chorobowym.

Komu nie przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?

Ustawodawca określił także katalog osób, które nie mogą skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego. Należą do nich:

• uprawnieni do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz urlopu dla poratowania zdrowia,
• osoby, które przebywają w areszcie tymczasowym lub odbywają karę pozbawienia wolności oraz gdy niezdolność do pracy spowodowana została przez ubezpieczonego w wyniku umyślnego przestępstwa, lub wykroczenia,
• osoby korzystające z urlopu bezpłatnego lub wychowawczego,
• osoby, które wykonują w okresie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego pracę zarobkową bądź wykorzystują świadczenie rehabilitacyjne niezgodnie z jego celem.

Od czego zależy wysokość świadczenia rehabilitacyjnego?

Świadczenie rehabilitacyjne jest obliczane każdorazowo według podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – wynosi ono 90% podstawy wymiaru tego zasiłku za okres 3 pierwszych miesięcy. Jeśli niezdolność do pracy trwa dłużej, to świadczenie przysługuje w wysokości 75% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Wyjątkiem od powyższej zasady jest pobieranie świadczenia rehabilitacyjnego przez pracownicę będącą w ciąży – w takim przypadku wynosi ono 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego jest okresowo waloryzowana, tzn. co jakiś czas zmienia się jej wartość. W praktyce ma to bezpośredni wpływ na wysokość świadczenia rehabilitacyjnego.

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego a wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego ma realny wpływ na wysokość świadczenia rehabilitacyjnego. Wskaźnik waloryzacji jest zmieniany co 3 miesiące. Zgodnie z informacjami podanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych:

• w IV kwartale 2019 r. wskaźnik wyniósł 99,5%. W zawiązku z tym, że nie przekraczał 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w IV kwartale 2019 r. nie podlegała waloryzacji,
• w III kwartale 2019 r. wynosił 108,1%,
• w II kwartale 2019 r. wynosił 107,6%,
• w I kwartale 2019 r. wynosił 99,1%. W zawiązku z tym, że wskaźnik ten nie przekraczał 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w I kwartale 2019 r. nie podlegała waloryzacji.

Obecnie ZUS przedstawił wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego na

I kwartał 2020 r. (do końca marca br.):

• w I kwartale 2020 r. wskaźnik ten wynosi 99,6%. W zawiązku z tym, że nie przekracza on 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w I kwartale 2020 r. nie będzie podlegać waloryzacji.

Jak ustala się waloryzację podstawy zasiłku chorobowego?

Kwartalna zmiana wysokości podstawy wymiaru zasiłku chorobowego odbywa się według ściśle oznaczonych reguł.

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji według następujących zasad:

• jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w I kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w III kwartale w stosunku do I kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
• jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w II kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w IV kwartale w stosunku do II kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
• jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w III kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w I kwartale tego roku kalendarzowego w stosunku do III kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
• jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w IV kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w II kwartale tego roku kalendarzowego w stosunku do IV kwartału ubiegłego roku kalendarzowego.

W jaki sposób ustalić podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego?

Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego możemy ustalić w trzech krokach:

1. ustalamy podstawę wymiaru wcześniej pobieranego zasiłku chorobowego – jest to kwota stanowiąca przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, pomniejszone o 13,71%,
2. otrzymaną wartość mnożymy następnie przez wskaźnik waloryzacji obowiązujący w danym kwartale, w którym ma być pobierane świadczenie rehabilitacyjne,
3. ustalamy wysokość należnego świadczenia na 75, 90 lub 100% zwaloryzowanej podstawy wymiaru.

Przykład 1.

Osoba, która uzyska prawo do świadczenia rehabilitacyjnego przez okres 3 miesięcy w 2020 r. (od 1 stycznia do 31 marca 2020 r.), uzyska świadczenie w wysokości 104,58 zł dziennie. Przyjmujemy, że podstawa wymiaru pobieranego zasiłku takiej osoby wynosi 3 500 zł, kwotę tę mnożymy przez wskaźnik waloryzacji, który wynosi dla I kwartału 2020 r. 99,6% (daje nam to wartość 3 486 zł). Następnie uzyskaną sumę mnożymy przez 90% (w takiej wysokości przysługuje świadczenie rehabilitacyjne przez pierwsze 3 miesiące jego pobierania) – daje to nam wartość 3137,40 zł. Kwotę tę dzielimy przez 30 i otrzymujemy stawkę dzienną świadczenia rehabilitacyjnego w wysokości 104,58 zł.

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego jest ściśle powiązana z podstawą wymiaru zasiłku chorobowego, dlatego dla każdej osoby świadczenie to określane jest indywidualnie.