Spółka komandytowa od 1 stycznia 2021 roku jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. W związku z wejściem w życie regulacji Ustawy z dnia 28 listopada 2020 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw, spółki komandytowe miały możliwość przesunięcia obowiązku objęcia CIT na 1 maja 2021 roku. W związku ze zmianami podatkowymi, w ramach zmiany umów spółek komandytowych dochodziło do zmiany statusu wspólników z komplementariuszy na komandytariuszy i odwrotnie. W artykule przeanalizujemy, czy zmiana umowy spółki komandytowej, mająca na celu jedynie zmianę statusu wspólników, generuje podatek od czynności cywilnoprawnych! Sprawdź!
Zakres opodatkowania podatkiem PCC
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) w zw. z ust. 2 ustawy PCC podatkowi podlega umowa spółki i jej zmiany.
W przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce osobowej – wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli z chwilą zawarcia umowy spółki lub zmiany tej umowy. Obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.
Podstawę opodatkowania w myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy przy umowie spółki stanowi:
- przy zawarciu umowy – wartość wkładów do spółki osobowej albo wartość kapitału zakładowego;
- przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego – wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy;
- przy dopłatach – kwota dopłat;
- przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika – kwota lub wartość pożyczki;
- przy oddaniu spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania – roczna wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4% wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego używania;
- przy przekształceniu lub łączeniu spółek – wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia;
- przy przeniesieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej siedziby – wartość kapitału zakładowego.
Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy PCC – stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5%. Taką samą stawkę stosuje się również przy zmianach umowy spółki.
W związku z powyższym zmiany umowy spółki, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, podlegają co do zasady opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy PCC.
Spółka komandytowa – status wspólników
Zgodnie z art. 102 Kodeksu spółek handlowych spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej 1 wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej 1 wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Różnica między komandytariuszami a komplementariuszami sprowadza się m.in. do zróżnicowanej odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec podmiotów trzecich.
Komplementariusz w spółce komandytowej odpowiada wprawdzie za jej zobowiązania całym swoim majątkiem, ale jest to jednak odpowiedzialność subsydiarna. Co więcej, za zobowiązania spółki komandytowej odpowiadają również jej komandytariusze. Jest to odpowiedzialność solidarna z komplementariuszem ograniczona do wysokości sumy komandytowej.
Zmiana umowy spółki komandytowej w zakresie statusu wspólników a podatek PCC
W tym przypadku możemy rozróżnić 2 sytuacje:
- gdy zmiana statusu wspólników (komplementariuszy na komandytariuszy i odwrotnie) pociąga za sobą również zmiany wkładu poszczególnych wspólników,
- gdy zmiana statusu wspólników (komplementariuszy na komandytariuszy i odwrotnie) nie pociąga za sobą zmiany wkładu poszczególnych wspólników.
Tak jak była o tym mowa wyżej, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce osobowej – wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Tym samym, jeżeli zmiana statusu wspólników pociągnie za sobą wniesienia lub zwiększenia wysokości wkładu do spółki, to wówczas na spółce będzie ciążył obowiązek w podatku PCC.
Inaczej natomiast należy kwalifikować zmianę statusu wspólników w spółce komandytowej, jeżeli nie doszło do zmiany wysokości wkładów.
Jeżeli zmiana umowy spółki komandytowej ma na celu jedynie zmianę statusu wspólników, tj. komandytariusza na komplementariusza i odwrotnie i nie wiąże się z wniesieniem lub podwyższeniem wkładu wspólników powodującego zwiększenie majątku spółki ani z żadną inną z czynności kwalifikowanych na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako zmiana umowy spółki osobowej, to należy stwierdzić, że taka zmiana umowy spółki komandytowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na spółce nie będzie ciążył zatem z tego tytułu obowiązek podatkowy. Powyższe stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 8 września 2021 roku, nr 0111-KDIB2-2.4014.57.2021.7.DR.
Przykład 1.
Spółka komandytowa ABC Sp. z o.o. Sk. k. składa się z komplementariusza, którym jest Spółka ABC Sp. z o.o. i 2 komandytariuszy będących osobami fizycznymi, które jednocześnie są wspólnikami ABC Sp. z o.o. – obecnego komplementariusza. Spółka komandytowa planuje dokonać zmiany umowy spółki poprzez zmianę statusu komandytariusza na komplementariusza i odwrotnie. Po zmianie komplementariuszami zostaną 2 osoby fizyczne, a komandytariuszem będzie ABC Sp. z o.o. Przeprowadzona zmiana nie spowoduje zmiany kapitału. Czy taka zmiana statusu wspólników spowoduje powstanie po stronie spółki komandytowej obowiązku podatkowego w podatku PCC?
Skoro za zmianę umowy na gruncie podatku PCC uważa się przy spółce osobowej wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania, to w przypadku zmiany umowy spółki komandytowej polegającej jedynie na zmianie statusu wspólników bez wnoszenia lub podwyższenia wkładu, to na spółce nie będzie ciążył obowiązek wynikający z podatku PCC.
