Czasami zainicjowanie sprawy sądowej nie oznacza, że zostanie ona przyjęta do rozpoznania. Wpływ na taki stan ma wiele różnych czynników. Powód lub wnioskodawca mają wówczas możliwość starania się o zwrot wniesionej opłaty – dotyczy to także spraw o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego. Jak ubiegać się o zwrot opłaty sądowej? Wyjaśniamy!
Opłata sądowa za wniosek do KRS
Składając jakikolwiek wniosek o wpis do KRS musimy być przygotowani na konieczność uiszczenia opłaty sądowej. Stawki opłat są bardzo zróżnicowane i zależą przede wszystkim od rodzaju podmiotu składającego dany wniosek oraz tego, czego będzie on dotyczył. W części przypadków ustawodawca wprowadza zwolnienia w tym zakresie, odnosi się to m.in. do postępowań w sprawach o wpis stowarzyszenia do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej do Krajowego Rejestru Sądowego – tego rodzaju sprawy są wolne od opłat sądowych.
W uzasadnionych przypadkach wnioskodawca może ubiegać się o częściowe lub całościowe zwolnienie od opłaty sądowej o wpis do KRS. Wymaga to jednak złożenia stosownego wniosku do sądu gospodarczego oraz prawidłowo wypełnionego formularza – oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.
Brak uiszczenia wymaganej opłaty sądowej jest brakiem formalnym wniosku. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, sąd rejestrowy wezwie wnioskodawcę do jego uzupełnienia, tj. do opłacenia złożonego pisma w terminie 7 dni od chwili odebrania takiego wezwania. W przypadku gdy wnioskodawca uiści stosowną kwotę, sprawa zostanie przyjęta do rozpoznania, jeżeli zaś nie – sąd zwróci złożony wniosek.
Zwrot opłaty sądowej
W niektórych sytuacjach wnioski rejestracyjne zostają zwracane przez sądy rejestrowe. Będzie tak chociażby wtedy, gdy zawierają one braki formalne. Bardzo często wiąże się to z nieprawidłowo wypełnionym wnioskiem lub brakiem wymaganych dokumentów stanowiących załączniki do wniosku. Podobnie jak w przypadku braku opłaty sądowej, także i w tym zakresie sąd KRS wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia braków pisma – jeśli nie zostaną one poprawione w odpowiednim terminie, wniosek zostanie zwrócony.
Zwrot opłaconego, choć wadliwego wniosku o wpis do KRS nie powoduje automatycznego zwrotu uiszczonej opłaty sądowej. Wnioskodawca musi wystąpić o to samodzielnie. W tym celu należy sporządzić wniosek o zwrot opłaty sądowej w związku ze zwrotem wniosku rejestracyjnego. Pismo takie można przygotować wyłącznie poprzez Portal Rejestrów Sądowych – system S24 niestety tego nie umożliwia.
Wniosek o zwrot opłaty sądowej może zostać złożony w każdej chwili, ustawodawca nie wskazuje tutaj żadnych konkretnych terminów. Teoretycznie więc wnioskodawca może złożyć stosowne pismo nawet kilka lat po zwróceniu mu wniosku rejestracyjnego KRS. Oczywiście takie sprawy lepiej jest załatwiać od ręki, więc wniosek o zwrot opłaty powinien zostać złożony niezwłocznie po tym, jak uprawomocni się postanowienie o zwrocie wniosku rejestracyjnego.
Wniosek o zwrot opłaty sądowej
Wniosek o zwrot opłaty sądowej, choć tworzony i wysyłany za pośrednictwem PRS, nie posiada żadnego gotowego wzoru lub formularza. W praktyce oznacza to, że wnioskodawca musi samodzielnie przygotować takie pismo w systemie elektronicznym. Po zalogowaniu się na konto w Portalu Rejestrów Sądowych wybieramy opcję WNIOSKI – INNE WNIOSKI. Pojawi nam się lista dostępnych wniosków – na samym jej końcu widnieje opcja „Inny wniosek”, która posłuży do sporządzenia wniosku o zwrot opłaty sądowej.
System poprowadzi nas po kolei po dostępnych opcjach, wśród których konieczne będzie wskazanie:
- nazwy wniosku (wpisujemy – Wniosek o zwrot opłaty sądowej);
- danych wnioskodawcy – będzie to podmiot, który składał wniosek rejestracyjny do KRS);
- sądu rejestracyjnego – będzie to ten sam sąd, do którego kierowany był wniosek rejestracyjny)
- oraz treści wniosku – w tym miejscu należy powołać się na zarządzenie lub postanowienie sądu rejestracyjnego o zwrocie wniosku o wpis, podać jego datę, sygnaturę akt sprawy oraz wskazać żądanie zwrotu uiszczonej opłaty sądowej. Konieczne jest również podanie numeru rachunku bankowego, na który zostanie zwrócona opłata sądowa, oraz dane właściciela konta.
Pamiętajmy, że zwrot opłaty sądowej nie będzie obejmował całości wpłaconej kwoty – z reguły sąd zatrzymuje dla siebie 20 lub 30 zł. Wnioskodawca może podać konto bankowe dowolnie wybranej przez siebie osoby, nie musi to więc być rachunek danego podmiotu (np. spółki, fundacji lub stowarzyszenia).
Po sporządzeniu uzasadnienia następnym krokiem będzie podpisanie wniosku – robi się to przy pomocy aktywnego profilu zaufanego albo kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Nie wolno zapominać, że wniosek może podpisać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentacji danego podmiotu – np. wyznaczony pełnomocnik, prokurent, członek lub prezes zarządu spółki. Wniosek o zwrot opłaty sądowej nie musi być opłacany, co oznacza, że przy wyborze opłaty za pismo musimy kliknąć opcję „Nie dotyczy”. Następnie przechodzimy do pola „Wyślij wniosek” – system co prawda poinformuje nas o tym, że wniosek nie został opłacony, jednak tę wiadomość należy zignorować i zwyczajnie wysłać pismo poprzez portal PRS.
Czas na zwrot opłaty sądowej przez sąd
W obecnym systemie prawnym nie istnieją żadne przepisy, które wiązałyby sądy jakimikolwiek terminami co do zwrotu opłat sądowych. Dotyczy to nie tylko spraw z zakresu KRS, ale tak naprawdę wszystkich możliwych postępowań sądowych. W praktyce oznacza to, że sąd może dokonać zwrotu wnioskowanej opłaty w dowolnym czasie. Wnioskodawca nie może jednak liczyć na jakiekolwiek odsetki za opóźnienie w płatności, musi po prostu uzbroić się w cierpliwość.
Zwroty opłat sądowych za wnioski do KRS są realizowane przez jeden sąd w kraju – jest nim Sąd Apelacyjny w Krakowie. Nie ma zatem znaczenia, do którego sądu kierowany był wniosek o zwrot przedmiotowej opłaty, ponieważ i tak ostatecznie będzie on wysyłany do sądu w Krakowie. O ile SA w Krakowie działa w miarę szybko, o tyle sądy KRS dosyć często zapominają o sprawnym przekazaniu mu wniosków o zwrot opłat rejestracyjnych. Aby przyspieszyć całą sprawę, warto przypomnieć się w sekretariacie sądu rejestracyjnego i zapytać, czy wniosek o zwrot opłaty trafił już do Sądu Apelacyjnego w Krakowie – możemy to zrobić osobiście, telefonicznie lub mailowo.
Czy konieczne jest wysyłanie papierowych wniosków o zwrot opłaty sądowej? W przypadku spraw z zakresu KRS nie jest to obowiązkowe, choć praktyka pokazuje, że z takimi sytuacjami mamy do czynienia dosyć często. Wnioskodawca może więc równolegle wysłać wniosek w wersji elektronicznej (to jest obowiązkowe) oraz w wersji papierowej (opcja dobrowolna). Jeśli zdecydujemy się na wysłanie wniosku tradycyjnego, pamiętajmy, aby zrobić to przy pomocy listu poleconego (nie jest wymagana opcja z potwierdzeniem odbioru przez sąd).
Czy wniosek o zwrot opłaty sądowej jest obowiązkowy?
Tak naprawdę wnioskodawca nie musi występować do sądu o zwrot opłaty sądowej za niedokonany wpis do KRS. Jest to jego prawo, a nie obowiązek. Pamiętajmy, że sądy rejestracyjne nie dokonują zwrotów opłat z urzędu – jeśli ktoś na to liczy, to nigdy nie otrzyma pieniędzy za zwrócony wniosek rejestracyjny.
Podsumowując zwrot opłaty sądowej za wniosek o wpis do KRS wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do sądu rejestracyjnego, który prowadził daną sprawę. Wniosek o zwrot składa się poprzez portal Rejestrów Sądowych, tj. w formie elektronicznej. Wnioskodawca może, ale nie musi skorzystać także z wniosku papierowego wysyłanego do sądu listem poleconym. Sądy nie mają żadnych terminów do dokonania wnioskowanego zwrotu, stąd teoretycznie pieniądze mogą zostać wypłacone nawet po roku oczekiwania. Wniosek o zwrot opłaty sądowej jest darmowy.
