Prawie każdy przedsiębiorca zadał sobie pytanie - co to jest BDO i czy w ramach prowadzonej firmy wiążą się z tym pojęciem dodatkowe obowiązki. BDO, czyli baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami została wprowadzona przez Ministerstwo Środowiska aby przeciwdziałać nieprawidłowościom, które występują w sektorze gospodarowania odpadami. Podmioty, które wprowadzają na rynek m.in. produkty w opakowaniach oraz gospodarują odpadami są zobowiązani do rejestracji do BDO. Podobnie jest z podmiotami, które prowadzą firmy handlu detalicznego lub hurtowego i oferują reklamówki. Sprawdź, czy masz obowiązek rejestracji do BDO oraz jak i kiedy tego dokonać!
Co to jest BDO?
Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy o odpadach BDO to system teleinformatyczny, który dysponuje bazą danych o podmiotach wprowadzających do obrotu produkty i produkty w opakowaniach oraz gospodarujących odpadami. Dzięki rejestracji do BDO możliwe jest gromadzenie danych związanych z gospodarką odpadami oraz spełnienie przez przedsiębiorców dodatkowych obowiązków. Rejestr ten może być prowadzony wyłącznie w formie elektronicznej. Ma on na celu kontrolę przez odpowiednie instytucje nad ilością wytwarzanych odpadów w danej firmie oraz ma za zadanie przeciwdziałaniu np. powstawaniu "dzikich wysypisk śmieci".
Baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (BDO) prowadzona jest przez marszałków województw.
Obowiązkowy wpis do BDO
Obowiązkiem wpisu do BDO objęte są podmioty, które:
wytwarzają odpady i prowadzą ewidencję odpadów;
wprowadzają na rynek krajowy produkty w opakowaniach, pojazdy, oleje, smary, opony, baterie bądź akumulatory, a także sprzęt elektryczny i elektroniczny;
producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań.
Co więcej, odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. Oznacza to, że obowiązek ten może dotyczyć nawet jednoosobowych działalności gospodarczych, które wykonują któreś z powyższych czynności.
Przykład 1.
Pani Agnieszka prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi kosmetyczne. W związku z taką działalnością powstają odpady, m.in. opakowania po kosmetykach. Pani Agnieszka nie świadczy usług związanych z operacjami i nie wytwarza odpadów medycznych. Czy pani Agnieszka jest zobowiązany do rejestracji do BDO?
Nie, z uwagi na fakt, że pani Agnieszka nie gospodaruje odpadami medycznymi (takimi jak strzykawki czy skalpele), a jej jedyne odpady to odpady komunalne wówczas nie ma obowiązku rejestracji do BDO.
Ilekroć w ustawie jest mowa o: (...)odpadach komunalnych - rozumie się przez to odpady powstające w gospodarstwach domowych oraz odpady pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter i skład są podobne do odpadów z gospodarstw domowych, w szczególności niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i odpady selektywnie zebrane:
- z gospodarstw domowych, w tym papier i tektura, szkło, metale, tworzywa sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, opakowania, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady wielkogabarytowe, w tym materace i meble, oraz
- ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe, jeżeli odpady te są podobne pod względem charakteru i składu do odpadów z gospodarstw domowych
- przy czym odpady komunalne nie obejmują odpadów z produkcji, rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa, zbiorników bezodpływowych, sieci kanalizacyjnej oraz z oczyszczalni ścieków, w tym osadów ściekowych, pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych; niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne pozostają niesegregowanymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane przetwarzaniu odpadów, ale przetwarzanie to nie zmieniło w sposób znaczący ich właściwości;
Zgodnie z powyższym przepisem - odpady niebezpieczne nie są uznawane za odpady komunalne i podmioty przetwarzające odpady niebezpieczne mają obowiązek rejestracji do BDO.
Przykład 2.
Pan Michał prowadzi działalność gospodarczą i świadczy usługi biura rachunkowego. W lokalu, w którym świadczy usługi gospodaruje opakowaniami po artykułach biurowych zakupionych dla pracowników. Czy pan Michał ma obowiązek rejestracji do BDO?
Nie, jeżeli pan Michał gospodaruje wyłącznie odpadami komunalnymi to nie podlega wpisowi do BDO.
Podatnicy, którzy prowadzą działalności zajmujące się handlem detalicznym lub hurtowym, w których oferuje się torby na zakupy z tworzywa sztucznego, które objęte są opłatą recyklingową również muszą dokonać rejestracji do BDO. Rejestracji do BDO nie podlegają jednak podatnicy, którzy oferują klientom torby lekkie tzw. zrywki, od których nie pobiera się opłaty recyklingowej oraz Ci podatnicy, którzy nie oferują toreb (niezależnie czy są one lekkie) z tworzywa sztucznego klientom.
Kto musi się rejestrować w BDO i prowadzić ewidencję odpadów?
Ewidencję odpadów zobowiązane są prowadzić podmioty, które wytwarzają odpady oraz osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które są w posiadaniu odpadów. Można zatem stwierdzić, że wszystkie podmioty które mają styczność z odpadami są zobowiązane do prowadzenia tej ewidencji.
Wyróżnia się jednak wyjątki, w przypadku których nie ma konieczności prowadzenia ewidencji, mianowicie:
jeżeli podatnik przerzuca odpowiedzialność za odpady na rzecz jednego z wytwórców tych odpadów wykorzystujących wspólnie lokal lub na rzecz wynajmującego lokal to wówczas ewidencję powinien prowadzić podmiot, na którego odpowiedzialność została przerzucona;
jeżeli sprzedawca odpadów lub pośrednik w obrocie odpadami nie są posiadaczami tych odpadów.
Podmioty, które nie prowadzą ewidencji odpadów nie mają obowiązku rejestracji do BDO. Należy zatem wspomnieć, że niektóre podmioty mogą skorzystać ze zwolnień dotyczących prowadzenia powyższej ewidencji.
Ze zwolnienia podmiotowego z prowadzenia ewidencji odpadów mogą skorzystać:
osoby fizyczne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej, które nie są przedsiębiorcami i wykorzystują odpady na cele prywatne za pomocą dopuszczalnych metod odzysku,
wytwórcy odpadów komunalnych oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji jeżeli przekażą pojazdy do stacji demontażu lub punktu zbierania;
prowadzący działalność nieprofesjonalną w zakresie zbierania odpadów (m.in. przyjmowanie przez apteki leków i opakowań po lekach, przyjmowanie przez sklepy zużytych artykułów konsumpcyjnych lub zbieranie odpadów w szkołach, instytucjach lub urzędach).
Numer BDO na fakturach – co to jest i kiedy go stosować?
Opłata recyklingowa w pigułce – co zmieniło się od września 2019 r.?
- odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17 - do 0,2 Mg rocznie;
- materiały budowlane zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01 - do 10 Mg rocznie;
- odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów - do 10 Mg rocznie;
- elementy usunięte ze zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 15 - do 0,05 Mg rocznie;
- baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03) - do 0,02 Mg rocznie;
- inne baterie i akumulatory - do 0,02 Mg rocznie;
- sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 - do 0,2 Mg rocznie;
- Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 04 - do 20 Mg rocznie;
- szkło - do 5 Mg rocznie;
- tworzywa sztuczne - do 5 Mg rocznie;
- drewno - do 10 Mg rocznie.
Z powyższego wynika, że jeżeli waga wymienionych w rozporządzeniu odpadów nie przekroczy określonego limitu to wówczas przedsiębiorca nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, a co za tym idzie rejestracji do BDO.
Szczegółowy wykaz odpadów można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.
Przykład 3.
Pan Mariusz prowadzi działalność gospodarczą i świadczy usługi biura rachunkowego. W codziennej pracy wykorzystuje drukarki i tonery drukarskie. Wymiany tonerów dokonuje we własnym zakresie raz na 3 miesiące. Waga tych tonerów nie przekracza jednak 20 kg rocznie. Czy w takiej sytuacji pan Mariusz jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów i rejestracji do BDO?
Nie, jeżeli waga tonerów drukarskich, w których posiadaniu jest pan Mariusz nie przekracza 20 kg wówczas nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów i rejestracji do BDO. Pan Mariusz może zatem korzystać ze zwolnienia.
Uproszczoną ewidencję odpadów mogą prowadzić przedsiębiorcy, którzy:
- wytwarzają odpady niebezpieczne, w ilości do 100 kg rocznie
- wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie
- transportują odpady wykonując wyłącznie usługę transportu odpadów
- władają powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane:
- w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz
- do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu
- do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
Przy uproszonej ewidencji przedsiębiorca wypełnia tylko karty przekazania odpadów i nie ma obowiązku sporządzania elektronicznych kart ewidencji.
Nie wszystkie podmioty muszą się rejestrować do BDO!
Zgodnie z objaśnieniem Ministerstwa Klimatu podmiot, który jest wytwórcą odpadów powstających w wyniku budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest odpowiedzialny za utylizację tych odpadów i ma obowiązek rejestracji do BDO oraz prowadzenia ewidencji w BDO.
Przykład 4.
Pan Artur prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i dokonuje rozbiórek budynków, a także drobnych remontów w wyniku czego wytwarza odpady. Z umowy o świadczenie usług wynika, że firma zewnętrzna zobowiązana jest do wywozu odpadów. Czy w takiej sytuacji pan Artur ma obowiązek rejestracji do BDO?
Nie, z uwagi na fakt że pan Artur podpisał umowę z której wynika, że za odpady odpowiedzialna jest zewnętrzna, wykwalifikowana firmą nie jest zobowiązany do rejestracji do BDO. O te formalności powinna jednak zadbać firma wywiązująca się z umowy.
Zgodnie z art. 66 ust. 4 ustawy o odpadach, obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy:
- wytwórców:
- odpadów komunalnych,
- odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,
- będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru na podstawie art. 51 ust. 1,
- odpadów budowlanych i rozbiórkowych pochodzących z robót budowlanych prowadzonych przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami;
- osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8;
- podmiotów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1 czyli podmiotów prowadzących działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, które zbierają odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);
- rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.
Jak zarejestrować się do BDO?
Rejestracji do bazy danych o produktach i opakowaniach przedsiębiorcy dokonują składając wniosek o wpis do rejestru BDO w urzędzie marszałkowskim.
Wpis do bazy BDO może zostać również nadany z urzędu (bez składania wniosku). Dotyczy to firm, które uzyskały:
- pozwolenie zintegrowane
- pozwolenie na wytwarzanie odpadów
- zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów
- decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych
- koncesję na podziemne składowanie odpadów na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze
- wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
W ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku podmiot zostanie wprowadzony do ww. rejestru przez marszałka wojewódzkiego.
Wniosek o wpis do rejestru zawiera:
- imię i nazwisko lub nazwę podmiotu oraz adres zamieszkania lub siedziby, adres e-mail, a w przypadku wyznaczenia autoryzowanego przedstawiciela - również kod pocztowy, miejscowość, nazwę ulicy, numer domu i lokalu, kraj, numer telefonu i faksu oraz osobę do kontaktu, a także szczegółowe dane producenta sprzętu, który go wyznaczył, obejmujące informację o imieniu i nazwisku lub nazwie oraz adresie zamieszkania lub siedziby oraz wykaz wprowadzających sprzęt, którzy mogą korzystać z uprawnienia, o którym mowa w art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym,
- numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile posiada, a w przypadku wprowadzających baterie lub akumulatory - także europejski numer identyfikacji podatkowej, o ile został nadany,
- imię i nazwisko oraz adres e-mail osoby uprawnionej do reprezentacji podmiotu,
- imię i nazwisko oraz adres e-mail osoby wypełniającej formularz rejestrowy
- informacje, o których mowa w art. 52 ust. 1, stosownie do zakresu działalności.
Do wniosku o wpis do rejestru dołącza się:
- w przypadku wszystkich podmiotów:
- kopię dowodu uiszczenia opłaty rejestrowej, o ile przedsiębiorca podlega obowiązkowi jej uiszczenia,
- oświadczenie o spełnieniu wymagań niezbędnych do wpisu do rejestru lub oświadczenie o braku okoliczności skutkujących wykreśleniem z rejestru oraz oświadczenie potwierdzające, że dane zawarte w tych wnioskach są zgodne ze stanem faktycznym;
- w przypadku wprowadzającego sprzęt lub autoryzowanego przedstawiciela:
- kopię umowy z organizacją odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, o ile została zawarta,
- kopię dokumentu potwierdzającego wniesienie zabezpieczenia finansowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, o ile zabezpieczenie finansowe jest wymagane,
- kopię umowy, o której mowa w art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym - w przypadku autoryzowanego przedstawiciela;
- w przypadku organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, o której mowa w ustawie z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym - kopię zaświadczenia wydanego przez bank prowadzący rachunek lub lokatę terminową organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego o wpłacie kwoty równej wysokości kapitału zakładowego organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego na pokrycie tego kapitału albo oświadczenie o wpłacie tej kwoty;
- w przypadku organizacji odzysku, o której mowa w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej - kopię zaświadczenia wydanego przez bank prowadzący rachunek organizacji odzysku o wpłacie kwoty równej wysokości kapitału zakładowego organizacji odzysku na pokrycie tego kapitału albo oświadczenie o wpłacie tej kwoty;
- w przypadku wprowadzających baterie lub akumulatory - informację potwierdzającą dobrowolny udział w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS), o ile uczestniczą w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS);
- w przypadku wprowadzających pojazdy - umowy z przedsiębiorcami prowadzącymi stacje demontażu zawarte w postaci elektronicznej albo kopie tych umów zawartych w postaci papierowej.
- 100 zł dla mikroprzedsiębiorców
- 300 zł dla pozostałych przedsiębiorców
Numer BDO na dokumentach sprzedaży wystawionych w systemie wFirma.pl
Aby numer BDO pojawiał się na wystawionych w systemie wFirma.pl fakturach sprzedaży lub paragonie niefiskalnym należy przejść do zakładki: USTAWIENIA » DANE PODSTAWOWE » DANE IDENTYFIKACYJNE » OGÓLNE, gdzie w polu BDO należy wprowadzić numer nadany przez urząd marszałkowski.
Po uzupełnieniu numeru BDO w systemie na wystawianych od tego momentu fakturach VAT, bez VAT, fakturach zaliczkowych, końcowych, a także na paragonach niefiskalnych będzie pojawiał się numer BDO, zaraz obok numeru NIP podmiotu.
Natomiast aby numer BDO pojawiał się na paragonie fiskalnym konieczne jest jego ręczne dodanie w drukarce fiskalnej. Samo uzupełnienie numeru w ustawieniach systemu nie spowoduje, że na paragonach będzie pojawiała się informacja o numerze, ponieważ drukarki mają osobny panel, w którym użytkownik musi dodać numer BDO.
Szczegółowe informacje dotyczące zamieszczania numeru BDO na dokumentach sprzedaży w systemie wFirma.pl można znaleźć w artykule: Numer BDO na dokumentach sprzedaży