Ustawa o prawach konsumenta przewiduje przypadki uprawniające konsumenta do odstąpienia od umowy. Powstaje jednak pytanie, czy i w jakim zakresie konsument uprawniony jest do zwrotu kosztów, w tym czy konsument ma prawo żądać, aby przedsiębiorca zwrócił mu koszty przesyłki w przypadku odstąpienia od umowy. Odpowiedź znajdziesz w niniejszym artykule!
Zasady związane z odstąpieniem od umowy przez konsumenta
Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkami określonymi w ustawie o prawach konsumenta.
Jeżeli konsument zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo wycieczki, termin do odstąpienia od umowy wynosi 30 dni.
Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:
- dla umowy, w której wykonaniu przedsiębiorca wydaje towar, będąc zobowiązany do przeniesienia jego własności – od objęcia towaru w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która:
- obejmuje wiele towarów, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – od objęcia w posiadanie ostatniego towaru, jego partii lub części,
- polega na regularnym dostarczaniu towaru przez czas oznaczony – od objęcia w posiadanie pierwszego z towarów.
Dla pozostałych umów bieg terminu rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy.
Jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa wyżej.
Jeśli konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy przed wygaśnięciem tego prawa, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach lub odpowiednio po 30 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o tym prawie.
Konsument może odstąpić od umowy, składając przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Oświadczenie można złożyć na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ustawy o prawach konsumenta.
W chwili odstąpienia przez konsumenta od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa wygasają powiązane z nią umowy dodatkowe zawarte przez konsumenta, jeżeli na ich podstawie świadczenie jest spełniane przez przedsiębiorcę lub osobę trzecią na podstawie porozumienia z przedsiębiorcą. Konsument nie ponosi kosztów związanych z wygaśnięciem tych umów, z wyjątkiem kosztów określonych w przepisach ustawy o prawach konsumenta.
Jeżeli umowa dodatkowa została zawarta z osobą trzecią, przedsiębiorca informuje ją o odstąpieniu przez konsumenta od umowy.
Odstąpienie z powodu wad
Jeżeli towar jest niezgodny z umową, konsument może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, gdy:
- przedsiębiorca odmówił doprowadzenia towaru do zgodności z umową;
- przedsiębiorca nie doprowadził towaru do zgodności z umową;
- brak zgodności towaru z umową występuje nadal, mimo że przedsiębiorca próbował doprowadzić towar do zgodności z umową;
- brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez uprzedniego skorzystania naprawy lub wymiany;
- z oświadczenia przedsiębiorcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.
Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli brak zgodności towaru z umową jest nieistotny. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową jest istotny.
Jeżeli brak zgodności z umową dotyczy jedynie niektórych towarów dostarczonych na podstawie umowy, konsument może odstąpić od umowy jedynie w odniesieniu do tych towarów, a także w odniesieniu do innych towarów nabytych przez konsumenta wraz z towarami niezgodnymi z umową, jeżeli nie można rozsądnie oczekiwać, aby konsument zgodził się zatrzymać wyłącznie towary zgodne z umową.
Przedsiębiorca dokonuje zwrotu ceny przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, jakiego użył konsument, chyba że konsument wyraźnie zgodził się na inny sposób zwrotu, który nie wiąże się dla niego z żadnymi kosztami.
Koszty przesyłki w przypadku odstąpienia od umowy a obowiązek zwrotu płatności konsumentowi
Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia towaru.
Jeżeli przedsiębiorca nie zaproponował, że sam odbierze towar od konsumenta, może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta do chwili otrzymania towaru z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jego odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej.
Przykład 1.
Konsument zakupił towar w sklepie internetowym i wybrał przesyłkę droższym kurierem, z uwagi na to, że ta firma kurierska wzbudza jego większe zaufanie. Czy w takim wypadku sprzedawca zobowiązany jest zwrócić pełną kwotę kosztów?
Nie, jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia towaru inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.
Konsument nie ponosi kosztów świadczenia usług, dostarczania wody, gazu lub energii elektrycznej w przypadku, gdy nie są one oferowane w ograniczonej objętości lub w ustalonej ilości, lub energii cieplnej, w całości lub w części, za czas do odstąpienia od umowy, jeżeli:
- przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy i skutkach wykonania tego zgodnie z przepisami lub
- konsument nie żądał spełniania świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zgodnie z przepisami.
Konsument nie ponosi kosztów dostarczania treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli:
- nie wyraził zgody na spełnienie świadczenia przed upływem terminu, o którym mowa w przepisach, lub
- nie został poinformowany o utracie przysługującego mu prawa odstąpienia od umowy w chwili udzielania takiej zgody, lub
- przedsiębiorca nie dostarczył potwierdzenia zawarcia umowy.
Jeżeli przedsiębiorca nie spełnił obowiązków informacyjnych dotyczących opłat dodatkowych lub innych kosztów, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5, lub kosztów zwrotu towaru, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 10, konsument nie ponosi tych opłat i kosztów.
Ciężar dowodu spełnienia obowiązków informacyjnych określonych w art. 12 ustawy o prawach konsumenta spoczywa na przedsiębiorcy.
Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu towaru, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.
Jeżeli konsument wykonuje prawo odstąpienia od umowy po zgłoszeniu żądania wykonania usługi, ma obowiązek zapłaty za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od umowy.
Kwotę zapłaty oblicza się proporcjonalnie do zakresu spełnionego świadczenia, z uwzględnieniem uzgodnionej w umowie ceny lub wynagrodzenia. Jeżeli cena lub wynagrodzenie są nadmierne, podstawą obliczenia tej kwoty jest wartość rynkowa spełnionego świadczenia.
