Freelancing – czy oszczędzamy na podatkach?

Freelancing - jedna z wielu dostępnych form zatrudnienia - cieszy się sporą popularnością. Motywy stojące za wyborem tego sposobu na zarobek są zróżnicowane - jedni wybierają freelancing, bo muszą, dla innych jest to decyzja związana z określonym stylem życia. W tym artykule zajmiemy się tą drugą grupą. Zanim zdecydujemy się na freelancing, trzeba zastanowić się nad wieloma aspektami - na szczególną uwagę zasługują tu kwestie podatkowe.

Freelancing a działalność wykonywana osobiście

Freelancing jest działalnością wykonywaną osobiście wtedy, gdy freelancer nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej - choć można zauważyć, że istnieją tu pewne wyjątki np. gdy działalności następują po sobie.

Działalność wykonywana osobiście nie niesie ze sobą konieczności rejestracji - obowiązkowe są jedyne roczne deklaracje podatkowe. Oznacza to, że osoba uprawiająca freelancing rozlicza się z PIT na zasadach ogólnych (PIT-36 lub PIT-37), a płatnikiem jest podmiot (osoba bądź firma) zlecająca jej usługi w oparciu na umowach cywilnoprawnych. Zadaniem płatnika jest obliczanie i odprowadzanie zaliczek na PIT - 19% minus koszty uzyskania przychodów, które wynoszą albo 20%, albo 50%, jeśli mowa o zleceniu z wykorzystaniem praw autorskich.

Freelancing jako działalność wykonywana osobiście wiąże się z następującymi przychodami:

• z osobistego wykonywania usług na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia na rzecz tylko i wyłącznie przedsiębiorców, osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (ale nie na rzecz ludności) lub właściciela czy działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora, przy czym usługi wykonywane są wyłącznie na potrzeby tej nieruchomości;

• z osobiście wykonywanej działalności na podstawie kontraktu menedżerskiego (działa w oparciu na umowie zlecenia) – w tym wypadku należy zaznaczyć, że 19% zaliczkę na podatek należy pobierać od uzyskanego przychodu pomniejszonego o pracownicze koszty uzyskania przychodów w wysokości 102,25 zł miesięcznie; kontraktu menadżerskiego nie dotyczą: zryczałtowane koszty uzyskania przychodów oraz podwyższanie kosztów uzyskania do wysokości kosztów faktycznie poniesionych, odliczanie kosztów w wysokości faktycznie poniesionych wydatków na dojazdy środkami komunikacji publicznej, a także podwyższanie kosztów uzyskania z tytułu zamieszkania poza miejscowością stanowiącą ich miejsce pracy; jeśli freelancer świadczy pracę na rzecz więcej niż jednego podmiotu, jego roczne koszty uzyskania przychodu nie mogą przekroczyć kwoty 1840,77 zł;

• Porady online

  Prowadzisz firmę i masz pytania?

  Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy

  Porady online dla firm

  z wykonywanej osobiście działalności twórczej: publicystycznej, oświatowej, naukowej, artystycznej, literackiej i trenerskiej, a w tym także ze stypendium sportowego, z uprawiania sportu, ze spełniania funkcji sędziego na zawodach sportowych, z konkursów naukowych, kulturowych, dziennikarskich i związanych ze sztuką;

• z działalności duchownych (ale nie z umowy o pracę);

• z działalności społecznej lub obywatelskiej;

• z czynności zleconych przez organy władzy, administracji samorządowej lub państwowej, a również przez sąd i prokuraturę (biegli w postępowaniach sądowych, dochodzeniowych i administracyjnych, inkasenci publiczni oraz płatnicy pod warunkiem, że nie są nimi osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą naliczający sobie wynagrodzenie);

• z udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji samorządowej czy państwowej;

• z działalności arbitrażowych – polscy arbitrzy uczestniczący w procesach z partnerami zagranicznymi;

• oraz z bycia członkiem zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (bez względu na sposób powoływania); takie osoby nie są objęte prawem do zryczałtowanych kosztów przychodu, podwyższania kosztów uzyskania do wysokości kosztów faktycznie poniesionych, odliczenia kosztów w wysokości faktycznie poniesionych wydatków na dojazdy środkami komunikacji publicznej oraz podwyższonych kosztów uzyskania z tytułu zamieszania poza miejscowością stanowiącą ich miejsce pracy; jeśli samozatrudniony świadczy prace na rzecz więcej niż jednego podmiotu, jego roczne koszty uzyskania przychodu nie mogą przekroczyć kwoty 1840,77 zł;

Freelancing a działalność gospodarcza

Freelancing w połączeniu z działalnością gospodarczą dotyczy wyłącznie świadczenia usług osobiście na rzecz osób fizycznych.

W tej sytuacji freelancer na własną rękę wylicza i uiszcza zaliczki na PIT oraz składa stosowne deklaracje. Najpierw jednak musi zdecydować się na którąś z form opodatkowania, czyli:

• ryczałt,
• kartka podatkowa,
• zasady ogólne.

Pamiętaj! To od doboru metody opodatkowania uzależniona jest opłacalność freelancingu.

Freelancing a VAT

Freelancer otrzymuje od zleceniodawcy wynagrodzenie brutto i to w jego gestii leży zapłata stosownego podatku. Dla zleceniodawcy wydatek na usługi freelancera może być kosztem podatkowym. Z drugiej strony zaś freelancer może w konkretnym miesiącu kupić jakieś potrzebne w działalności przedmioty i odpisać cały VAT naliczony przy ich zakupie od podatku należnego wynikającego z umowy ze zleceniodawcą.

Freelancing a podatek dochodowy

Osoba pracująca na zasadzie freelancingu oblicza PIT po odpisaniu od wynagrodzenia wspomnianych kosztów zakupu.Wyliczając podatek dochodowy (przy stawce 19%) od dochodu pomniejszego o koszty, może okazać się, że stopa podatkowa będzie mniejsza nawet od tej obowiązującej na ryczałcie (8,5%)

Przykład 1.

Freelancer dostał 2800 zł wynagrodzenia. W omawianym okresie rozliczeniowym kupił laptopa wartego 2 tys.. Co daje: 2800– 2000 = 800 zł. I dopiero od tych 800 zł oblicza podatek dochodowy, czyli 800 mnoży przez 0,19 (19%., bo tyle wynosi obecnie stawka podatkowa podatku liniowego), co daje mu 152 zł, które musi wpłacić do urzędu skarbowego.

Freelancing a amortyzacja

Naturalnie żadna osoba uprawiająca freelancing nie kupuje co miesiąc nowego komputera - jednak może go zaklasyfikować jako środek trwały, robić odpisy amortyzacyjne i tym sposobem uiszczać mniejszą daninę.

Reasumując: we freelancingu wysoki dochód jest osiągalny nie tylko dzięki niskim stawkom podatku, gdyż ryczałt uiszcza się cyklicznie, bez związku z kosztami. Z kolei korzystając z możliwości odpisywania kosztów przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, można wiele zyskać. Oprócz tego osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą obniżać podstawę opodatkowania o realne koszty uzyskania przychodów - może to być np. eksploatacja mieszkania, samochodu, urządzeń biurowych itp.

W PKPiR wydatki podzielone są w dwóch kategoriach:

• zakup towarów handlowych i materiałów razem z kosztami ubocznymi zakupu;
• wydatki, czyli nieprodukcyjna część kosztów.

Te ostatnie to wydatki niemające bezpośredniego związku ze sprzedażą, ale potrzebne do utrzymania zysków (na przykład z freelancingu). Mogą to być np.:

• laptop,
• literatura fachowa,
• opłaty za lokal,
• meble i wyposażenie,
• usługi telekomunikacyjne.

Okazuje się więc, że zdyscyplinowany i dobrze rozeznany w kwestiach fiskalnych freelancer jest w stanie zaoszczędzić wiele na podatkach i tym samym zarabiać więcej od pracownika etatowego.