GTU 9 - jakich transakcji dotyczy i kto ma obowiązek stosowania?

Nowa struktura JPK VAT, weszła w życie 1 października 2020 roku i wymaga między innymi stosowania kodów grup towarowych. Czynni podatnicy podatku VAT, którzy dokonują dostaw leków oraz wyrobów medycznych, powinni zatem zapoznać się z zasadami stosowania kodu GTU 9. Jak go używać? O tym w niniejszym artykule!

Kto i kiedy ma obowiązek stosowania kodu GTU 9?

Od 1 października 2020 roku obowiązek stosowania kodu GTU 9 spoczywa na czynnych podatnikach VAT, którzy dokonują dostaw leków oraz wyrobów medycznych, w tym:

• produktów leczniczych,

• środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

• wyrobów medycznych

– objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne.

Dokumentowanie sprzedaży objętej obowiązkiem stosowania kodu GTU 9

Od października 2020 roku podatnicy zobowiązani do stosowania kodu GTU 9 są zobligowani do stosowania dodatkowych oznaczeń w części ewidencyjnej pliku JPK V7. Obowiązek ten dotyczy także faktur zaliczkowych i końcowych, zatem nawet jeśli faktura końcowa zostanie wystawiona do faktury zaliczkowej, dla której obowiązek podatkowy powstał przed 1 października 2020 roku, fakturę końcową wystawioną po 1 października (dla której obowiązek podatkowy również powstał w październiku lub w okresie późniejszym) należy oznaczyć właściwym kodem GTU.

Przykład 1.

Hurtownia „A” sprzedała leki 18 września 2020 roku. Faktura została natomiast wystawiona dopiero 12 października. Czy w tym przypadku transakcja powinna zostać oznaczona kodem GTU 9?

Nie, ponieważ w tej sytuacji obowiązek podatkowy powstanie we wrześniu. Zatem mimo że faktura została wystawiona w październiku, hurtownia nie ma obowiązku zastosowania kodu GTU 9.

Przykład 2.

Faktura zaliczkowa za sprzedaż leków została wystawiona 27 września 2020 roku, w związku z czym nie zastosowano kodu GTU 9. Faktura końcowa została natomiast wystawiona dopiero 3 października 2020 roku i również w tym okresie powstał dla niej obowiązek podatkowy. Czy zatem należy ją oznaczyć kodem GTU 9, mimo że faktura zaliczkowa go nie posiadała?

Tak, ponieważ obowiązek podatkowy dla faktury końcowej powstaje w październiku, zatem transakcja powinna zostać oznaczona kodem GTU 9.

Przykład 3.

Faktura za sprzedaż leków została wystawiona 26 września 2020 roku, natomiast dostawa towaru odbyła się dopiero 4 października 2020 roku. Czy w takiej sytuacji transakcja powinna zostać oznaczona kodem GTU 9?

Tak, ponieważ w tym przypadku obowiązek podatkowy w VAT powstanie dopiero w dacie dostawy towarów, czyli w październiku. Transakcję należy zatem wykazać w deklaracji JPK V7 z oznaczeniem GTU 9.

Kod GTU 9 a kasa fiskalna

Raporty miesięczne czy dobowe drukowane na kasie fiskalnej nie są objęte obowiązkiem stosowania kodu GTU 9. Zatem podatnicy, którzy ewidencjonują sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej, wpis do podatkowej księgi przychodów i rozchodów bądź ewidencji przychodów (w przypadku ryczałtu) powinni oznaczyć jedynie symbolem RO, który jest w tym przypadku oznaczeniem obowiązkowym.

Korygowanie faktur a kod GTU 9

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów fakturę korygującą w nowym pliku JPK V7 należy zawsze oznaczyć kodem GTU 9, w przypadku gdy:

• koryguje ona dostawę wchodzącą w zakres kodu GTU,

• korekta wystawiana jest po 30 września 2020 roku.

Szczególną trudność mogą sprawić podatnikom trzy nietypowe przypadki:

• Przypadek 1. 

Na fakturze pierwotnej zastosowano oznaczenie ze względu na towar objęty kodem GTU 9, natomiast korekta faktury dotyczy jedynie towaru/usługi nieobjętej kodem GTU 9.

W tym przypadku podatnik nie musi oznaczać korekty symbolem GTU 9, ponieważ korekta dotyczy wyłącznie pozycji, która nie jest objęta obowiązkiem stosowania kodu GTU 9.

Hurtownia „A” sprzedała aptece leki przeciwbólowe oraz herbaty ziołowe. Apteka zareklamowała herbaty miętowe ze względu na uszkodzone opakowania, w związku z czym została wystawiona korekta. Czy hurtownia powinna zatem oznaczyć korektę kodem GTU 9?

Nie, ponieważ w tym przypadku korekta dotyczy jedynie towarów nieobjętych kodem GTU 9.

• Przypadek 2.

Faktura pierwotna zawierała towary/usługi, do których nie stosuje się oznaczenia GTU 9, natomiast korekta faktury dotyczy towaru/usługi objętej kodem GTU 9.

Mimo że faktura pierwotna nie zawierała oznaczenia GTU 9, przy wystawianiu korekty należy oznaczyć transakcję kodem GTU 9, ponieważ zawiera ona pozycje objęte obowiązkiem stosowania tego symbolu.

Pani Kinga kupiła w aptece leki i zabawkę dla wnuczka. Poprosiła o fakturę VAT, jednak apteka zapomniała uwzględnić na fakturze pozycję dotyczącą zakupu leków. Czy w tym przypadku faktura korygująca powinna zostać objęta kodem GTU 9, mimo że faktura pierwotna go nie zawierała?

Tak, ponieważ faktura korygująca dotyczy towaru objętego obowiązkiem stosowania kodu GTU 9.

• Przypadek 3.

Faktura pierwotna, dla której obowiązek podatkowy powstał przed 1 października (w związku z czym nie posiada oznaczenia GTU 9), zawierała towary/usługi objęte kodem GTU 9, natomiast faktura korygująca wystawiona została w październiku 2020 roku (dla której data odbioru korekty wpłynęła również w tym okresie) i także dotyczy towaru/usługi objętej kodem GTU 9.

W tym przypadku (mimo że faktura pierwotna nie była objęta obowiązkiem stosowania kodu GTU 9) podatnik ma obowiązek zastosowania kodu GTU 9, ponieważ faktura korygująca wystawiona została po 1 października 2020 roku.

Hurtownia „A” 28 września 2020 roku wystawiła fakturę za sprzedaż kołnierzy ortopedycznych. 2 października apteka złożyła reklamację, ponieważ jeden z kołnierzy był uszkodzony. Czy hurtowania musi zatem oznaczać korektę kodem GTU 9, mimo że faktura pierwotna nie była objęta tym obowiązkiem?

Tak, w tym przypadku korekta musi zostać oznaczona symbolem GTU 9, ponieważ została wystawiona po 1 października 2020 roku.

GTU 9 w systemie wfirma.pl

Aby możliwe było wybranie odpowiedniego kodu GTU przy dokumencie sprzedaży w systemie wfirma.pl, należy przejść do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » RODZAJ TRANSAKCJI W JPK V7 » GTU. Następnie trzeba wybrać odpowiedni kod, czyli w tym przypadku GTU 9, a następnie zapisać zmiany.

Przy wystawianiu faktury sprzedaży w zakładce PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ (lub WERSJĘ ROBOCZĄ SPRZEDAŻY, jeśli włączona jest opcja w ustawieniach) w oknie w pozycji dodawania nazwy produktu znajduje się dodatkowa kolumna GTU, gdzie:

• możliwe jest wybranie odpowiedniego kodu GTU dla danej pozycji;

• odpowiedni kod GTU zaciągnie się automatycznie, jeśli zostanie wybrany produkt/usługa z magazynu, dla którego wcześniej ustawiono ten kod.

Kod GTU jest widoczny w oknie podglądu faktury, jednak nie widać go na wydruku faktury.

Wystawianie korekty z kodem GTU 9