Rząd zapowiadał kolejną podwyżkę płacy minimalnej dla Polaków w 2020 roku i swoje plany zrealizował. Osoby zarabiające najmniej zareagowały znacznym entuzjazmem na podwyżkę, ale czy takie gwałtowne zmiany na pewno mają korzystny wpływ na gospodarkę? Czy polskich przedsiębiorców stać na kolejne podwyżki? Sprawdź, jakie konsekwencje ma podwyższenie płacy minimalnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą!
Wyższe minimalne wynagrodzenie
Płaca minimalna w 2020 roku wynosi obecnie 2 600 zł brutto. W tym przypadku doszło od 1989 roku do największego wzrostu pensji minimalnej. Kolejne już planowane podwyżki płacy minimalnej z pewnością są dobrą wiadomością dla osób zarabiających najmniej, czyli nieco ponad 1,5 mln Polaków. Warto jednak mieć na uwadze, że zapłacą za nie przedsiębiorcy i to nie tylko ci zatrudniający pracowników otrzymujących pensję minimalną, lecz także osoby, które otworzyły bądź otworzą działalność gospodarczą i będą opłacać preferencyjne składki ZUS.
Ile wynosi całkowity koszt zatrudnienia pracownika z minimalnym wynagrodzeniem w 2020 roku?
Osoby otrzymujące pensję minimalną od 2020 roku dostają o 243 zł netto („na rękę”) więcej niż w 2019 roku. Zwróćmy jednak uwagę, że pracodawca płaci znacznie więcej niż 243 zł, ponieważ wzrost płacy minimalnej to nie tylko wzrost zarobków pracownika, lecz także podatku i składek ZUS.
Przeanalizujmy zatem, jak zmieniła się wysokość poszczególnych składek odprowadzanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2020 roku w stosunku do roku 2019:
TABELA 1.
| Ubezpieczenie | 2019 rok | 2020 rok | ||
| Składki finansowane przez pracownika | Składki finansowane przez pracodawcę | Składki finansowane przez pracownika | Składki finansowane przez pracodawcę | |
| Emerytalne | 219,60 zł | 219,60 zł | 253,76 zł | 253,76 zł |
| Rentowe | 33,75 zł | 146,25 zł | 39,00 zł | 169,00 zł |
| Wypadkowe | - | 37,58 zł | - | 43,42 zł |
| Chorobowe | 55,13 zł | - | 63,70 zł | - |
| Zdrowotne | 174,74 zł | - | 201,92 zł | - |
| FP | - | 55,13 zł | - | 63,70 zł |
| FGŚP | - | 2,25 zł | - | 2,60 zł |
| Suma | 483,22 zł | 460,81 zł | 558,38 zł | 532,48 zł |
Całkowity koszt zatrudnienia na podstawie umowy o pracę pracownika otrzymującego minimalną pensję w 2020 roku wynosi 3132,48 zł.
Dla porównania całkowity koszt zatrudnienia na podstawie umowy o pracę pracownika z minimalnym wynagrodzeniem w 2019 roku wyniósł 2710,81 zł.
Jak widzimy, pracodawcy zatrudniający pracowników na podstawie umowy o pracę, otrzymujących pensję minimalną odnotowali znaczący wzrost kosztów aż o 421,67 zł w stosunku do każdego pracownika.
Dodatkowo podwyższenie płacy minimalnej sprawiło, że osoby osiągające wyższe zarobki również mogły negocjować podwyżki, co wiąże się z kolejnymi kosztami dla pracodawców. Już teraz wielu przedsiębiorców zatrudniających pracowników skarży się na zbyt wysokie koszty ich utrzymania, czyli obciążeń z tytułu składek ZUS i podatków. Z pewnością nie wszystkich przedsiębiorców jest stać na ciągłe podwyżki, a co za tym idzie, moga oni decydować się na ograniczenie zatrudnienia, a nawet likwidację niektórych firm.
Podwyższenie płacy minimalnej a składki ZUS dla przedsiębiorców
Ustalenie przez rząd wyższej minimalnej krajowej wpłynęło nie tylko na wynagrodzenie wypłacane pracownikom, lecz także w wielu przypadkach na wysokość składek odprowadzanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za samego przedsiębiorcę. Dzieje się tak dlatego, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców opłacających preferencyjny ZUS stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przypomnijmy, że preferencyjny ZUS mogą opłacać przedsiębiorcy przez okres pierwszych 24 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym rozpoczęto wykonywanie działalności lub w którym zakończyła się ulga na start, o ile łącznie spełnione są następujące warunki:
- w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności;
- nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Przeanalizujmy zatem, o ile wzrosła wysokość poszczególnych składek opłacanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez początkujących przedsiębiorców po podniesieniu płacy minimalnej.
TABELA 2.
| Ubezpieczenie | 2019 rok (podstawa 675 zł) | 2020 rok (podstawa 780 zł) |
| Emerytalne | 131,76 zł | 152,26 zł |
| Rentowe | 54 zł | 62,4 zł |
| Wypadkowe | 11,27 zł | 13,03 zł |
| Chorobowe (dobrowolne) | 16,54 zł | 19,11 zł |
| Suma | 213,57 zł | 246,80 zł |
Miesięcznie suma składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców opłacających preferencyjne składki wzrosła w 2020 roku względem roku 2019 o 33,23 zł, a rocznie o 398,76 zł.
Konsekwencje podwyższenia wynagrodzenia minimalnego
Jak widzimy, zwiększenie płacy minimalnej w głównej mierze dotknęło osoby prowadzące działalności gospodarcze. Znalezienie pieniędzy na przymusowe podwyżki dla wielu z nich mogło okazać się nie lada wyzwaniem. Osoby prowadzące działalność od niedawna i opłacające preferencyjny ZUS także odczuły skutki wyższych danin dla ZUS-u.
Podwyższenie płacy minimalnej skłoniło niektórych przedsiębiorców do podnoszenia cen za oferowane produkty czy usługi, co z kolei przełożyło się na wyższą inflację.
Kolejne podwyżki pensji minimalnej w Polsce mogą się odbić z czasem niekorzystnie także na pracownikach, niewykluczone, że tak wysokie koszty zatrudnienia przyniosą powiększenie „szarej strefy”, nie wszystkich przedsiębiorców będzie bowiem stać na legalne zatrudnienie pracownika i odprowadzanie wszystkich danin do ZUS-u i urzędu skarbowego. Gwałtowne podwyżki płacy minimalnej bez konsultacji z przedsiębiorcami i szczegółowych analiz mogą odbić się niekorzystnie na całej gospodarce.
