Kredyt w małej firmie - jak się do niego przygotować?

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością posiadania odpowiednich środków finansowych. Służą one nie tylko zaspokajaniu bieżących potrzeb przedsiębiorcy, ale także celom inwestycyjnym. Niestety nie wszystkie firmy mają odpowiedni kapitał, w związku z czym wnioskują najczęściej o przyznanie kredytu. Czy małe przedsiębiorstwa i jednoosobowe działalności również mogą ubiegać się o takie wsparcie? Czy, aby wziąć kredyt w małej firmie trzeba się odpowiednio przygotować?

Zdolność kredytowa

Kredyty w Polsce mogą być udzielane wyłącznie przez banki. Pozostałe instytucje finansowe nie są uprawnione do oferowania takich usług, głównie ze względu na konieczność zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa obrotu finansowego. Kredyty gotówkowe mogą być przyznawane zarówno osobom fizycznym, jak i osobom prawnym. Uzyskanie kredytu związane jest z koniecznością złożenia wniosku o jego przyznanie do dowolnego banku. Pamiętajmy jednak, że sam wniosek nie oznacza automatycznej zgody na takie wsparcie. Banki dokonują bowiem weryfikacji zgłoszenia na podstawie tzw. zdolności kredytowej.

Przez pojęcie zdolności kredytowej powinniśmy rozumieć zdolność potencjalnego kredytobiorcy do pełnego uregulowania zadłużenia wobec banku zgodnie z ustalonymi warunkami. W umowie kredytowej wpisywana jest długość zawartej umowy, wysokość kapitału podstawowego, odsetki należne kredytodawcy oraz zasady spłaty poszczególnych rat kredytowych. Zdolność kredytowa określa prawdopodobieństwo terminowego wywiązywania się z zaciągniętego zobowiązania finansowego. Oczywiście w trakcie spłacania przyznanego kredytu sytuacja materialna kredytobiorcy może ulec zmianie, stąd też zdolność kredytowa jednej osoby nigdy nie będzie taka sama w każdym okresie.

Ustalenie zdolności kredytowej należy do oceny pracownika banku. Wnioskodawca kredytowy może oczywiście uważać, że spełnia wszystkie warunki do uzyskania wsparcia finansowego, jednak ostateczną decyzję w tym zakresie podejmuje bank. Odmowa przyznania kredytu w jednym banku nie oznacza jednak, że nigdzie go nie uzyskamy. Na rynku funkcjonuje wiele banków, a każdy z nich ma odrębne warunki przyznawania kredytów przedsiębiorcom. Oczywiście oznacza to także zróżnicowane warunki spłaty kredytów, nie zawsze korzystne dla kredytobiorców.

W ramach zdolności kredytowej pracownik banku będzie analizował 2 elementy – jakościowe oraz ilościowe. Pierwsza kategoria obejmuje ustalenie danych wnioskodawcy na temat jego:

• wieku;
• stanu cywilnego;
• liczby osób, które są na jego utrzymaniu;
• statusu mieszkaniowego i majątkowego;
• wykształcenia;
• stażu pracy;
• wykonywanego zawodu i zajmowanego stanowiska.

Podczas analizy ilościowej sprawdza się natomiast kondycję finansową wnioskodawcy, a więc uzyskiwane przez niego dochody, miesięczne koszty utrzymania oraz ewentualne zadłużenie. Im wyższe dochody, większy majątek i niższe koszty utrzymania, tym większa szansa na uzyskanie kredytu.

Analiza zdolności kredytowej może być przeprowadzona także przez przedsiębiorcę samodzielnie. W tym celu warto posłużyć się specjalnymi kalkulatorami, które z łatwością możemy odnaleźć w internecie. Pamiętajmy jednak, że takie narzędzie nie będzie dawało 100% odpowiedzi na pytanie, czy jesteśmy w stanie uzyskać kredyt. Pracownicy banku mogą po przeprowadzonej analizie zaproponować inne rozwiązanie dla wnioskodawcy, np. korzystną pożyczkę pod zastaw. Bankowe analizy zdolności kredytowej z reguły są darmowe.

Rodzaje kredytów dla firm

Przedsiębiorca, który chce uzyskać kredyt na swoją działalność, w pierwszej kolejności powinien ustalić, o jaki rodzaj wsparcia chce się ubiegać. Do najpopularniejszych kredytów w Polsce należą kredyt gotówkowy, hipoteczny oraz samochodowy. Pieniądze przyznane w ramach pierwszego rodzaju kredytu mogą być spożytkowane na dowolnie obrany cel, także taki, który nie wiąże się z wykonywaniem działalności gospodarczej, chyba że umowa stanowi inaczej. W przypadku kredytu hipotecznego uzyskane wsparcie może być przeznaczone wyłącznie na zakup nieruchomości – np. takiej, która będzie wykorzystywana na cele biurowe. Kredyt samochodowy zaś, jak wskazuje na to jego nazwa, jest przyznawany na zakup pojazdów przez kredytobiorcę.

Ustalenie przeznaczenia potencjalnego kredytu jest istotne, ponieważ świadczy o tym, że przedsiębiorca poważnie podchodzi do sprawy i wie, w jakim celu wykorzysta uzyskane pieniądze. Rozważając zaciągnięcie kredytu, trzeba zatem w pierwszej kolejności ustalić, na co dokładnie chcemy przeznaczyć dodatkowe pieniądze. Jeśli ma to być jakakolwiek inwestycja, warto ją doprecyzować i dokładnie przedstawić pracownikowi banku. Nie każdy pomysł przedsiębiorcy może okazać się trafionym pomysłem, stąd banki są w stanie ocenić i doradzić, czy dana inwestycja ma w ogóle sens i czy nie warto jej porzucić dla innego pomysłu.

Wśród kredytów dedykowanych firmom możemy także wyróżnić:

• kredyty obrotowe – przeznaczane na zaspokajanie bieżących potrzeb firmy, np. regulowanie płatności czynszowych, składek do ZUS-u, opłacanie wynagrodzeń pracowniczych, zakup surowców i sprzętu. Tego rodzaju kredyty są z reguły krótkoterminowe i mogą występować również jako odnawialna linia kredytowa;
• kredyty pomostowe – przeznaczane na pokrycie kosztów początkowych inwestycji firmowych do czasu uzyskania przez przedsiębiorcę wsparcia finansowego z innego banku;
• kredyty inwestycyjne – związane z rozwojem firmy, z reguły o wysokim stopniu ryzyka i wymagające zastosowania dodatkowego zabezpieczenia dla banku.

Kredyt w małej firmie a przygotowanie do rozmowy kredytowej

Jeśli przedsiębiorca zdecydował się na zaciągnięcie kredytu, koniecznie musi zgromadzić odpowiednią liczbę dokumentów i to jeszcze przed rozmową z doradcą bankowym. Pozwoli to na znaczne przyspieszenie całej procedury i ułatwi pracę doradcy. Wśród najczęściej pojawiających się dokumentów żądanych przy ubieganiu się o kredyt przez przedsiębiorcę znajdziemy:

• dowód osobisty lub paszport wnioskodawcy;
• wyciąg z konta firmowego i osobistego;
• umowę lub statut spółki wraz ze wszystkimi aneksami i załącznikami – gdy działalność jest prowadzona w formie spółki prawa handlowego;
• zaświadczenie z KRS – gdy działalność jest prowadzona w formie prawnej, która musi być obowiązkowo wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego;
• zaświadczenie z CEIDG – gdy działalność jest prowadzona w formie jednoosobowej działalności gospodarczej;
• zaświadczenie o nadaniu NIP-u i REGON-u;
• historię kredytową przedsiębiorcy – w przypadku gdy taka w ogóle występuje;
• stan obecnego zadłużenia – gdy przedsiębiorca spłaca jakiekolwiek zobowiązania;
• zaświadczenie z urzędu skarbowego o niezaleganiu z podatkami;
• zaświadczenie z ZUS-u o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne;
• deklaracja VAT dotycząca bieżącego roku podatkowego – tylko, gdy przedsiębiorca jest podatnikiem podatku od towarów i usług;
• deklarację podatkową przedsiębiorcy za ubiegły rok;
• zestawienie z księgi przychodów i rozchodów.

Powyższa lista dokumentów jest przykładowa, co oznacza, że bank może zażądać od przedsiębiorcy przedłożenia innych zaświadczeń.

Pomimo że rozmowa z doradcą kredytowym nie jest rozmową o pracę, to jednak warto się do niej odpowiednio przygotować. W zależności od celu, na jaki chcemy zaciągnąć kredyt, konieczne będzie opisanie doradcy aktualnej kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz możliwości spłaty wnioskowanego wsparcia. Pamiętajmy, że bank w żaden sposób nie jest związany wnioskiem kredytowym, co w praktyce oznacza, że może zgodzić się na niższą kwotę kredytu albo odmówić go zupełnie. W takim przypadku przedsiębiorca może złożyć wniosek do innego banku albo poczekać, aż jego sytuacja finansowa ulegnie poprawie i ponownie zawnioskować o kredyt do pierwszego banku.

W trakcie rozmowy na temat kredytu gotówkowego dla przedsiębiorcy warto ustalić, czy będzie on przeznaczony wyłącznie na cele firmowe, czy też na cele prywatne. W tym drugim przypadku doradca może zaproponować korzystniejsze rozwiązanie, np. niskooprocentowaną pożyczkę bankową, która nie będzie wymagała ustanowienia żadnego zabezpieczenia po stronie przedsiębiorcy. Kredyty dla małych firm, w tym dla jednoosobowych działalności gospodarczych, poddawane są wnikliwej analizie finansowej. Dotyczy to przede wszystkim kwestii zadłużenia przedsiębiorcy i regulowania przez niego należności publicznoprawnych. W praktyce uzyskanie takiego kredytu jest bardziej czasochłonne i skomplikowane, niż gdyby przedsiębiorca występował o kredyt jako osoba prywatna.

Podsumowując, decydując się na złożenie wniosku o kredyt dla małej firmy, przedsiębiorca musi skompletować dużą ilość dokumentacji potwierdzającej legalność działalności oraz aktualny stan finansowy. Doradcy bankowi wnikliwie badają zdolność kredytową przedsiębiorcy, co wpływa na wydłużenie procesu weryfikacji. Przedsiębiorca musi także ustalić, o jaki kredyt chciałby się ubiegać. W tym zakresie może jednak liczyć na wsparcie pracowników banku.