Zmiany dotyczące leasingu samochodów osobowych wprowadzone na podstawie Polskiego Ładu powodują, że coraz częściej wspomina się o korzyściach podatkowych płynących z najmu długoterminowego. Obie instytucje cały czas funkcjonują na gruncie przepisów prawa, w związku z czym warto porównać korzyści podatkowe płynące z nich obu. Sprawdźmy, leasing a najem długoterminowy w 2022 roku – co jest bardziej korzystne podatkowo?
Leasing samochodu osobowego w 2022 roku
Najistotniejsza zmiana podatkowa objęła sprzedaż samochodów osobowych wykupionych z leasingu.
Otóż zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o PIT za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się obecnie również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy leasingu operacyjnego.
Co jednak jeszcze ważniejsze, zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT zasady wskazującej, że odpłatne zbycie rzeczy ruchomych nie podlega opodatkowaniu po upływie pół roku, nie stosuje się do składników, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 19, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat.
Przypomnijmy, że w dotychczasowym stanie prawnym powszechną praktyką było dokonywanie prywatnego wykupu leasingowanego samochodu, co pozwalało nabywcy dokonać sprzedaży pojazdu bez podatku PIT oraz bez podatku VAT po upływie 6 miesięcy.
Natomiast w aktualnym stanie prawnym sprzedaż bez podatku będzie możliwa dopiero po upływie 6 lat. Wcześniejsza sprzedaż spowoduje, że nawet wycofany samochód wygeneruje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Oczywiście w kosztach działalności gospodarczej nadal podatnik może uwzględniać raty leasingowe opłacane w trakcie umowy leasingu. W tym zakresie należy pamiętać o ograniczeniu wynikającym z treści art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT, który podaje, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków dotyczących samochodu osobowego, opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.
Ewentualne wydatki eksploatacyjne również dają prawo do ujęcia ich w kosztach podatkowych. Podatnik ma także prawo odliczyć podatek naliczony od ww. wydatków.
Najem długoterminowy pojazdu w 2022 roku
Wskażmy na najważniejsze różnice pomiędzy leasingiem a umową najmu.
Zasadniczym elementem składowym leasingu jest możliwość wykupu po zakończeniu ustalonego okresu leasingu. Na skutek wykupu dochodzi do przeniesienia prawa własności na dotychczasowego leasingobiorcę. Natomiast w przypadku umowy najmu nie mamy do czynienia z wykupem pojazdu. Niezależnie od długości umowy najmu składnik majątku cały czas pozostaje własnością wynajmującego. W konsekwencji w przypadku najmu długoterminowego najemca oddaje samochód właścicielowi, co nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami.
Jeżeli chodzi natomiast o koszty bieżące, to w przypadku najmu długoterminowego mamy do czynienia z analogicznymi regulacjami, co w przypadku leasingu. To powoduje, że również zastosowanie znajdzie ograniczenie wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT. Podobnie też najemca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej czynsz najmu.
Leasing a najem długoterminowy - porównanie korzyści podatkowych
Zmiany przepisów w postaci opodatkowania sprzedaży leasingowanego samochodu spowoduje wzrost kosztów samego leasingu. Ta forma używania rzeczy przestanie być tak korzystna dla przedsiębiorców.
Należy się bowiem spodziewać, że przedsiębiorca po wykupie samochodu z leasingu nie będzie dokonywał jego sprzedaży, skoro ma to spowodować konieczność zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży.
Będziemy obserwować zatem wzrost zainteresowania najmem długoterminowym, który nie wiąże się z wykupem pojazdu. W takim przypadku podatnik nie będzie musiał martwić się podatkiem od sprzedaży.
W obu powyższych wariantach podatnik może ująć w kosztach analogiczne wydatki związane z eksploatacją i używaniem samochodu osobowego.
Przykład 1.
Podatnik podpisał umowę leasingu samochodu osobowego o wartości 110 000 zł. Samochód był wykorzystywany wyłącznie do celów firmowych, w związku z czym wydatki na używanie oraz koszty eksploatacyjne podatnik zaliczał do kosztów w pełnej wysokości. Po zakończeniu umowy leasingu podatnik wykupił samochód. Sprzedaż takiego pojazdu będzie możliwa dopiero po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej.
Przykład 2.
Podatnik podpisał umowę najmu długoterminowego samochodu osobowego o wartości 110 000 zł. Samochód był wykorzystywany wyłącznie do celów firmowych, w związku z czym wydatki na używanie oraz koszty eksploatacyjne podatnik zaliczał do kosztów w pełnej wysokości. Po zakończeniu umowy najmu podatnik zwraca pojazd właścicielowi. Nie ma obowiązku wykupu takiego pojazdu.
W kontekście tak skonstruowanych przepisów nie ulega zatem wątpliwości, że umowa najmu będzie wiązać się z mniejszymi obowiązkami podatkowymi przy analogicznych możliwościach ujmowania w kosztach wydatków związanych z użytkowaniem oraz eksploatacją pojazdu. W tym bowiem zakresie obowiązują analogiczne rozwiązania.
Wprowadzone zmiany podatkowe mogą spowodować, że przedsiębiorcy korzystający z leasingu rzadziej będą się decydować na zmianę samochodów osobowych z uwagi na wydłużenie okresu zwalniającego z podatku dochodowego z 6 miesięcy na 6 lat. To z kolei może spowodować, że wielu podatników będzie preferować zawarcie umowy najmu długoterminowego.