Na przestrzeni ostatnich lat bardzo dużą popularność wśród przedsiębiorców zyskała umowa leasingu. Sposób jej konstrukcji oraz model działania odpowiadają firmom, które poprzez leasing użytkują różne przedmioty. Najczęściej w leasing oddawane są samochody osobowe. W przypadku podatników VAT koszty związane z leasingiem stanowią wydatki związane z działalnością gospodarczą, co w rezultacie powoduje możliwość odliczenia podatku naliczonego. W poniższym artykule przeanalizujemy leasing samochodu przy częściowym odliczeniu wydatków leasingowych.
Leasing - definicja
Zgodnie z odpowiednimi przepisami Kodeksu cywilnego leasing to umowa, przez którą leasingodawca zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz leasingobiorcy do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. W zależności od sposobu ukształtowania warunków oraz treści umowy wyróżniamy leasing operacyjny oraz leasing finansowy. Różnica pomiędzy ww. jest istotna na gruncie podatku dochodowego, natomiast jeżeli chodzi o podatek od towarów i usług zasady odliczania są podobne w obu przypadkach.
Prawo odliczenia podatku VAT a leasing samochodu
Jak powszechnie wiadomo, czynnym podatnikom VAT przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów związanych z działalnością gospodarczą. W zakresie wydatków na samochód osobowy wykorzystywany na cele firmowe odliczeniu podlega cała kwota podatku. Jeżeli natomiast samochód osobowy jest wykorzystywany zarówno z przeznaczeniem na działalność gospodarczą, jak i prywatnie, to podatnicy mają prawo odliczyć jedynie 50% kwoty podatku. Zwrócić należy uwagę, że wspomniana reguła ogranicza kwotę podatku naliczonego, a nie prawo do odliczenia. Limit wynika bowiem z uwagi na wykorzystywanie samochodu częściowo do wykonywania czynności niedających prawa do odliczenia.
Przykład 1.
Podatnik otrzymał fakturę z tytułu miesięcznej opłaty leasingowej za samochód osobowy w kwocie 1000 zł netto, VAT 230 zł. Z uwagi na fakt, że samochód ten jest wykorzystywany w celach prywatnych oraz firmowych, odliczeniu podlega wyłącznie 50% kwoty podatku naliczonego, tj. 115 zł.
Nabywanie paliwa do leasingowanego samochodu
Do wydatków związanych z samochodami osobowymi, również tymi wykorzystywanymi w oparciu o leasing, należą także wydatki na nabycie paliwa silnikowego. W rezultacie kwota podatku wynikająca z faktur dokumentujących nabycie paliwa do samochodów osobowych wykorzystywanych prywatnie i do celów firmowych uprawnia do odliczenia jedynie 50% kwoty podatku.
Przykład 2.
Na podstawie umowy leasingu podatnik użytkuje samochód, który nie uprawnia do pełnych odliczeń. Podatnik nabył paliwo do tego samochodu za kwotę 300,00 zł netto + 69 zł VAT. Wysokość podatku podlegająca odliczeniu z tytułu tego zakupu wynosi 34,50 zł.
Leasing samochodu a wydatki na eksploatację pojazdu
Wskazać należy, że powyższe reguły stosujemy również do pozostałych wydatków związanych z eksploatacją leasingowanego samochodu. W przykładowym katalogu można podać koszty ponoszone na naprawy samochodu, przeglądy, zakup części zamiennych, czyszczenie i mycie samochodu itp.
W doktrynie podkreśla się, że ograniczenie kwoty podatku do odliczenia nie dotyczy części montowanych w samochodach osobowych, których przeznaczenie wskazuje na obiektywną możliwość wykorzystywania ich wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej. W takim przypadku z tytułu dokonanych zakupów podatnik może odliczyć 100% podatku VAT.
Przykład 3.
Podatnik prowadzi działalność, w ramach której wykorzystuje samochód osobowy wzięty w leasing. W związku z tym postanowił okleić samochód reklamą oraz logiem swojej firmy. Wartość usługi wynosi 500 zł + 115 zł VAT. Mimo że samochód wykorzystywany jest do celów prywatnych i służbowych, z tytułu wykonania usługi oklejania podatnik ma prawo odliczyć całą kwotę podatku, tj. 115 zł.
Kwota podatku nieodliczonego jako koszt uzyskania przychodu
Przedstawiona w powyższych przykładach część kwoty podatku naliczonego, która nie może zostać odliczona z uwagi na limit 50%, może co do zasady stanowić koszt uzyskania przychodu na gruncie podatków dochodowych.
Stanowisko to potwierdziło również Ministerstwo Finansów, które w odpowiedzi na interpelację poselską z 28 maja 2014 r. wskazało, że:
(…) jeżeli wydatek związany z używaniem samochodu osobowego spełnia warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (odpowiednio art. 15 ust. 1 ustawy CIT), stanowi on koszt uzyskania przychodu wraz z podatkiem VAT w tej części, w jakiej podatnikowi nie przysługiwało odliczenie zgodnie z odrębnymi przepisami, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy PIT (odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt. 46 lit. a ustawy CIT)."
Przykład 4.
Podatnik otrzymał fakturę z tytułu miesięcznej opłaty leasingowej za samochód osobowy (wartość samochodu 250 000 zł netto) w kwocie 2000 zł netto, VAT 460 zł. Z uwagi na fakt, że samochód ten jest wykorzystywany w celach prywatnych oraz firmowych, odliczeniu podlega wyłącznie 50% kwoty podatku naliczonego, tj. 230 zł. Natomiast kosztem uzyskania przychodu jest kwota 1 338 zł (150 000 zł/250 000 zł)x (2 000 zł+230 zł).
Jak zaksięgować raty leasingowe samochodu osobowego w systemie wfirma.pl?
W przypadku leasingu samochodu osobowego pojazd nie stanowi środka trwałego leasingobiorcy. W związku z tym wystarczy wprowadzić go do ewidencji pojazdów poprzez zakładkę: EWIDENCJE » POJAZDY » DODAJ POJAZD. Po uzupełnieniu wymaganych pól należy jako Forma własności wybrać opcję Leasing operacyjny i najem.Aby zaksięgować w systemie wFirma.pl otrzymaną fakturę za leasing samochodu, należy przejść do zakładki WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT w wyświetlonym oknie należy wypełnić wymagane pola, gdzie jako RODZAJ WYDATKU należy wybrać LEASING LUB DZIERŻAWA SAMOCHODU oraz pojazd, którego dotyczy wydatek.
Po zapisaniu, wprowadzony wydatek zostanie automatycznie ujęty w odpowiednich wartościach w KPiR oraz w Rejestrze VAT Zakupu.