Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców, których przychody nie przekraczają 120 tys. zł w ciągu roku. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można płacić maksymalnie przez 36 miesięcy. W ostatnim czasie pojawiło się kilka propozycji na zmiany w Małym ZUSie Plus. Poznaj szczegóły!
Mały ZUS Plus – co to za ulga?
Ulga Mały ZUS Plus zaczęła obowiązywać od 2019 roku włącznie. Od lutego 2020 roku podstawowym jej założeniem jest osiągnięcie przez przedsiębiorcę w poprzednim roku kalendarzowym przychodów nieprzekraczających kwoty 120 tys. zł. Ci, którzy spełnią m.in. ten warunek, w nowym roku kalendarzowym będą mieli możliwość opłacania składki od indywidualnie określonej podstawy, której bazą jest osiągnięty przez przedsiębiorcę dochód.
W myśl aktualnie obowiązujących przepisów przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania z opisywanej ulgi przez maksymalnie 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia działalności.
Dlaczego konieczne są zmiany w Małym ZUS PLUS?
Już w lutym 2023 roku Rzecznik MŚP apelował do premiera w imieniu 250 tys. zagrożonych przedsiębiorców o potrzebie pilnej nowelizacji ulgi Mały ZUS Plus. Jak można przeczytać w tym komunikacie:
„Ustawodawca zastrzegł jednocześnie, że z preferencji Mały ZUS Plus można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. W czasie prac nad ustawą przekonywałem, że takie ograniczenie nie ma racjonalnego uzasadnienia – jeśli bowiem dla przykładu krawcowa w małej miejscowości jest w stanie płacić do ZUS-u po 330 zł, zarabiając 2 tys. miesięcznie, to przy tak niskim dochodzie nie udźwignie obciążenia rzędu 1418,48 zł, tj. stawki bez ulgi Mały ZUS Plus. I ten czarny scenariusz właśnie się spełnia – 3 lata po wprowadzeniu ww. ulgi ważą się losy tysięcy przedsiębiorców, którzy tracą do niej prawo już w lutym. Tysiące przedsiębiorców staną przed dylematem: zawiesić działalność czy przejść do gospodarczego podziemia”.
Mały ZUS Plus wydłużony w 2023 roku
Prośby Rzecznika zostały wysłuchane i Mały ZUS Plus zostaje wydłużony o rok ale tylko w określonych przypadkach.
26 lipca 2023 r. Kancelaria Prezydenta RP, poinformowała że Andrzej Duda podpisał ustawę ws. Małego ZUS Plus.
Na czym polega zmiana?
W praktyce wygląda to tak, że wydłużenie będzie obowiązywało przedsiębiorców korzystających z Małego ZUS Plus w 2023 roku. Jeśli więc przedsiębiorca zakończył korzystanie z Małego ZUS-u Plus w 2023 roku, ponieważ minęło już 36 miesięcy, ale nadal spełnia pozostałe warunki ustawowe, to może to zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do 31 grudnia 2023 roku.
Pan Jan prowadzi zakład krawiecki. Jego roczny przychód w 2022 r. wyniósł 108 000 zł, a przeciętny miesięczny dochód 4 000 zł. W lutym 2023 r. upłynął okres 36 miesięcy, kiedy to mógł korzystać z Małego ZUS-u Plus. Obecnie opłaca pełne składki na ubezpieczenia społeczne, czyli 1316,54 zł. Po zmianie przepisów, tj. od 1 sierpnia 2023 r. będzie mógł ponownie zgłosić do ZUS chęć skorzystania z Małego ZUS-u Plus. Dzięki temu jego składka wyniesie 632,80 zł, a więc zaoszczędzi 683,74 zł miesięcznie, czyli ponad połowę.
Wyjaśnienia ZUS - zgłoszenia
Zgodnie z wyjaśnieniami ZUS osoby, którym nie skończył Ci się okres 36 miesięcy ulgi do sierpnia 2023 r., nie muszą ponownie zgłaszać się do ubezpieczeń. Dodatkowe 12 miesięcy będzie przysługiwało automatycznie.
Przykład 1
Pani Magda do 31 lipca 2023 r. wykorzystała 25 miesięcy ulgi mały zus. Czy musi składać dodatkowe zgłoszenia?
W tym przypadku okres wydłuża się automatycznie i nie musi ona składka zgłoszeń. Do wykorzystania pozostało jej 13 miesięcy (1 miesiąc + dodatkowe 12 miesięcy). Okres ten będzie mogła wykorzystać także w 2024 r. o ile spełni pozostałe warunki.
Przykład 2
Pan Marian do 31 lipca 2023 r. wykorzystał 36 miesięcy ulgi. Czy aby korzystać z dodatkowych 12 miesięcy musi składać dodatkowe zgłodzenia?
Nie musi dokonywać dodatkowego zgłoszenia z kodem 05 90. Od 1 sierpnia 2023 r. nadal opłaca składki MDG+ na dotychczasowych zasadach.
Inaczej wygląda sytuacji u osób, których okres 36 miesięcy ulgi skończył się w pierwszej połowie 2023 r. i obecnie zgłoszenia są do ubezpieczeń z kodem 05 10, 05 12. W ich przypadku konieczne jest ponowne zgłoszenie się z kodem 05 90 albo od 05 92:
- wyrejestrowania z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12,
- zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 albo 05 92.
Przedłużeniem ulgi zostanie się objętym od 1 dnia następnego miesiąca od zgłoszenia. ZUS na swojej stronie opublikowała wyjaśnienia:
Ulga zacznie obowiązywać od 1 dnia następnego miesiąca. Jeśli ktoś złoży ZUS ZUA/ZUS ZZA w sierpniu 2023 roku, mały ZUS plus będzie ważny od 1 września. W takim przypadku w wyrejestrowaniu z ubezpieczeń oraz w zgłoszeniu do ubezpieczeń należy wskazać datę od 1 września 2023 r. Jednocześnie składki za sierpień 2023 r płatnik opłaca w dotychczasowej wysokości.
Przykład 3.
Pani Monika do 31 maja 2023 r. wykorzystała 36 miesięcy ulgi. Od 1 czerwca 2023 r. jest zgłoszona z kodem 05 10. W wrześniu 2023 r. złożyła zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90.
Ma prawo do dodatkowych 12 m-cy począwszy od 1 października 2023 r.
Dokumenty zgłoszeniowe należy przekazać nie później niż w terminie do 31 grudnia 2023 r. Jeśli ich nie złoży do tej daty utraci się prawo do przedłużenia ulgi.
Co istotne w przypadku osób które zawiesiły działalności, a okres 36 miesięcy ulgi skończył się w pierwszej połowie 2023 r. oni ponownie muszą zgłosić się do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 90, gdy chcą korzystać z dodatkowych 12 miesięcy „małego ZUS plus”, Jednak w takiej sytuacji nie obowiązuje termin 31 grudnia 2023 r. na dokonanie tego zgłoszenia.
Wyjaśnienia ZUS - ZUS DRA cz. II; ZUS RCA cz. II.
Osoby które w 2023 r. korzystały już z "małego ZUS plus", to w przypadku ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń z kodem 05 90 albo 05 92 w związku z korzystaniem z dodatkowych 12 miesięcy ulgi, nie składają po raz kolejny dokumentów ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II.
Całkowita likwidacja ograniczenia czasowego to nowy projekt
Natomiast projekt z dnia 5 lipca 2023 r. ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych zakłada likwidacje ograniczenia czasowego przy małym zusu plus. Projekt proponuje się uchylenie pkt 6 z ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli likwidację ograniczenia czasowego (tj. 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy), w którym możliwe jest korzystanie z małego ZUS-u plus.
W uzasadnienie projektu ustawy możemy przeczytać:
"(...) Obowiązująca obecnie regulacja pomija fakt, iż wiele osób podejmuje (lub chciałoby podjąć) działalność gospodarczą w stosunkowo niewielkim zakresie. Osoby takie są jednak w stanie ją prowadzić tylko w sytuacji, w której możliwe będzie opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne korzystając z regulacji dotyczących małego ZUS-u plus. Natomiast w sytuacji, w której musiałyby opłacać je na zasadach ogólnych, działalność ta będzie dla nich całkowicie nieopłacalna. W konsekwencji osoby te albo w ogóle nie podejmują działalności gospodarczej albo też po 36 miesiącach jej prowadzenia są zmuszone do jej likwidacji.
Wejście w życie proponowanej zmiany skutkować będzie podejmowaniem przez dodatkowe osoby niewielkich działalności gospodarczych i kontynuowaniem takiej działalności przez osoby, które już ją podjęły, ale nie chcą (bądź nie są w stanie) rozwinąć jej do takich rozmiarów, by uzyskiwane dochody pozwoliły na opłacanie składek ZUS na zasadach ogólnych."
Projektowane zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.
Jak widać, ustawodawca zdaje sobie sprawę, że potrzebne są zmiany w Małym ZUSie Plus. Jedna zmiana weszła w życie, zboczymy czy kolejna zostanie zaakceptowana.
