Wojna w Ukrainie trwa od 24 lutego 2022 roku. Po kilkunastu miesiącach działań wojennych nadal nie zanosi się na koniec tego konfliktu. Już w pierwszych jego dniach wprowadzone zostały szczególne uregulowania dotyczące obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski. Regulacje te zawarte zostały w Ustawie z dnia 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Poza tym wdrażane są inne rozwiązania mające na celu ułatwienie funkcjonowania obywatelom Ukrainy w czasie trwania w ich ojczyźnie konfliktu zbrojnego. Jednym z wprowadzonych w ostatnim czasie rozwiązań jest m.in. możliwość ubiegania się o wizę krajową przez kierowców transportu międzynarodowego, pilotów cywilnego statku powietrznego lub innych członków załogi bezpośrednio na terytorium Polski. W artykule wskazujemy m.in. procedurę uzyskania wizy dla obywateli Ukrainy!
Rodzaje wiz
Standardowo wyróżnia się następujące rodzaje wiz:
- wiza Schengen (symbol C) to dokument wydawany cudzoziemcom, którzy zamierzają przebywać w Polsce lub państwach obszaru Schengen do 90 dni w ciągu 180 dni ważności wizy. Liczba wjazdów na podstawie wizy Schengen może wynosić 1, 2 lub więcej. Liczbę wjazdów podaje się na wizie;
- wiza krajowa (symbol D) to dokument uprawniający do wjazdu i ciągłego pobytu w Polsce lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące, przy czym okres ważności wizy krajowej nie może przekroczyć 1 roku.
Wizy dla obywateli Ukrainy ze względów humanitarnych, interes państwa, zobowiązania międzynarodowe
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 sierpnia 2022 roku w sprawie wydawania wiz krajowych cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które weszło w życie 30 sierpnia 2022 roku, do 31 grudnia 2022 roku cudzoziemcy będący obywatelami Białorusi oraz Ukrainy i przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą składać wnioski do ministra właściwego do spraw zagranicznych o wydanie wizy krajowej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe, jeżeli oświadczą, że nie mogą ze względów bezpieczeństwa albo grożących im represji lub prześladowania powrócić do kraju pochodzenia, oraz którzy w dniu złożenia wniosku przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie na podstawie ważnej wizy krajowej wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe.
Ponadto rozwiązanie to dotyczy obywateli wskazanych państw, którzy oświadczą, że bezpośrednio przed 24 lutego 2022 roku legalnie przebywali na terytorium Ukrainy oraz przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 24 lutego 2022 roku z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na jej terytorium.
Nowe wizy dla obywateli Ukrainy
Nadto na podstawie powołanego wcześniej rozporządzenia dopuszczalne jest złożenie wniosku o wydanie wizy krajowej przez cudzoziemca ubiegającego się o jej wydanie w celu wykonywania pracy na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub w celu wykonywania pracy innej niż na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub wykonywanej na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w okresie nieprzekraczającym 9 miesięcy w roku kalendarzowym.
Rozwiązanie to dotyczy cudzoziemca, który w dniu złożenia wniosku przebywa na terytorium Rzeczypospolitej.
I w tym przypadku wniosek należy złożyć do ministra właściwego do spraw zagranicznych.
Wiza krajowa dla kierowców transportu międzynarodowego, pilotów cywilnego statku powietrznego lub innych członków załogi
Uprawnienie do złożenia wniosku o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub w celu wykonywania pracy innej niż praca wykonywana na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub wykonywanej na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w okresie nieprzekraczającym 9 miesięcy w roku kalendarzowym przysługuje cudzoziemcowi posiadającemu obywatelstwo Białorusi lub Ukrainy, który wykonywać będzie pracę w charakterze kierowcy w międzynarodowym transporcie drogowym w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi, za które uważa się również zespoły pojazdów składające się z pojazdu samochodowego i przyczepy lub naczepy, gdy jazda między miejscem początkowym i docelowym odbywa się z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej lub w niezarobkowym międzynarodowym przewozie drogowym obejmującym przewóz na potrzeby własne wykonywany z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej
Ponadto uprawnienie do złożenia wniosku o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub w celu wykonywania pracy innej niż praca wykonywana na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub wykonywanej na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w okresie nieprzekraczającym 9 miesięcy w roku kalendarzowym przysługuje cudzoziemcowi będącemu obywatelem Ukrainy, który będzie wykonywać pracę w charakterze pilota cywilnego statku powietrznego lub innego członka załogi, nieposiadającego certyfikatu członka załogi (CMC) określonego w Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym sporządzonej w Chicago 7 grudnia 1944 roku.
Wiza w powyższych przypadkach również wydawana jest przez Ministra Spraw Zagranicznych
Wykonywanie czynności związanych z wydawaniem wiz przez przedsiębiorców i związane z tym obowiązki
Wraz z wejściem w życie przepisów Rozporządzenia Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 sierpnia 2022 roku w sprawie wydawania wiz krajowych cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorca, który prowadzi działalność obejmującą czynności, których dokonują usługodawcy zewnętrzni na podstawie Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, lub przedsiębiorca, który posiada rozbudowaną sieć punktów obsługi ludności na terenie kraju i podejmie się prowadzenia działalności obejmującej czynności, których dokonują usługodawcy zewnętrzni na podstawie Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, obowiązany jest:
- udzielać ogólnych informacji na temat wymogów wydania wizy krajowej i formularza wniosku;
- poinformować osoby ubiegające się o wizę krajową o wymaganych dokumentach;
- przyjmować wnioski o wydanie wizy krajowej wraz z dokumentami podróży i wymaganymi dokumentami oraz inne dokumenty przedłożone przez cudzoziemca w postępowaniu w sprawie wydania wizy krajowej i przekazać te dokumenty ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych w sposób i na zasadach określonych w umowie zawartej z urzędem obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych;
- pobierać opłatę o wydanie wizy i przekazać ją na odpowiedni rachunek bankowy;
- planować terminy wizyt osób ubiegających się o wizę krajową;
- zwracać osobie ubiegającej się o wizę krajową dokumenty podróży oraz ewentualne dodatkowe dokumenty przekazane przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw zagranicznych.
Procedura uzyskania wizy krajowej przez kierowców transportu międzynarodowego, pilotów cywilnego statku powietrznego lub innych członków załogi
W ostatnim czasie największym zainteresowaniem cieszy się procedura składania wniosku o wydanie wizy krajowej dla kierowców transportu międzynarodowego, pilotów cywilnego statku powietrznego lub innych członków załogi, bezpośrednio na terytorium Polski, która polega na złożeniu wniosku w jednym z ustanowionych do tego celu punktów w Warszawie, Poznaniu i Lublinie.
Ważne, aby pamiętać, że wizyta w jednym ze wskazanych punktów składania wniosków o wizę wymaga wcześniejszego umówienia jej terminu.
- paszport wydany nie wcześniej niż 10 lat temu i ważny co najmniej 3 miesiące po planowanym zakończeniu ważności wizy, mający dwie wolne strony;
- elektronicznie wypełniony i podpisany wniosek wizowy z jednym zdjęciem;
- dokument potwierdzający legalny pobyt na terenie Polski;
- zezwolenie na pracę wydane przez wojewodę lub zarejestrowane oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy, lub dokument, z którego wynika, że pracodawca powiadomił w ciągu 14 dni od dnia podjęcia pracy w charakterze kierowcy w transporcie międzynarodowym, że powierza jej wykonywanie wnioskodawcy będącemu obywatelem Ukrainy;
- świadectwo kierowcy, gdy z zezwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy czy powiadomienia pracodawcy nie wynika, że wnioskodawca jest kierowcą transportu międzynarodowego, a jeśli nie posiada świadectwa kierowcy, należy dołączyć: umowę o pracę lub inną umowę stanowiącą podstawę wykonywania pracy, z której wynika rodzaj pracy, kopię licencji wspólnotowej na wykonywanie międzynarodowych przewozów drogowych osób lub rzeczy albo kopię zaświadczenia uprawniającego do międzynarodowego niezarobkowego przewozu drogowego.
Wniosek nie będzie mógł zostać przyjęty, jeśli brak któregokolwiek z powyższych dokumentów.
Ponadto przy składaniu wniosku wymagane jest:
- podróżne ubezpieczenie medyczne wydane na okres ważności wizy o kwocie ubezpieczenia nie niższej niż 30 000 euro, pokrywające wszelkie wydatki na leczenie na terytorium Polski, wystawione przez uprawnioną firmę ubezpieczeniową;
- dokument potwierdzający posiadanie wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów utrzymania przez cały okres planowanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na podróż powrotną do kraju pochodzenia lub zamieszkania.
Przedkładane dokumenty należy przygotować w oryginale oraz w kopii.
Wnioskodawcy, którzy kontynuują pracę u tego samego pracodawcy, mogą zamiast podróżnego ubezpieczenia medycznego przedłożyć wydruk raportu miesięcznego ubezpieczonego za ostatni okres opłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Wnioskodawca posiadający dokument ubezpieczenia wydany w języku innym niż język polski, ukraiński, białoruski, rosyjski ma obowiązek przedłożenia tego dokumentu wraz z jego tłumaczeniem na język polski dokonanym przez tłumacza przysięgłego.
Polisę ubezpieczenia zdrowotnego można wykupić podczas składania dokumentów w punkcie przyjmowania wniosku o wydanie wizy.
Podsumowując, sytuacja występująca u naszych wschodnich sąsiadów wymaga dostosowywania regulacji do aktualnych realiów. Procedury związane z wydawaniem wiz krajowych są modyfikowane, ale nie wykluczone, że za jakiś czas po raz kolejny ulegną zmianom, dlatego w każdym wypadku należy na bieżąco weryfikować, jakie zasady dotyczące wydawania wizy aktualnie obowiązują obywateli Ukrainy.
