Cashback jest obecnie powszechną usługą oferowaną przez banki. Polega ona na tym, że instytucja finansowa zwraca swojemu klientowi określony procent wydatków, które zostały opłacone przy użyciu karty. Tego typu praktyki są bardzo popularne i oferowane przez wiele banków. Klienci, w tym również firmy, okazują duże zainteresowanie tego rodzaju produktami. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak traktowane są przychody z cashbacku w kontekście podatkowym.
Środki uzyskane z cashbacku a źródło przychodów
Przychody osiągane z tytułu cashbacku nie zostały wpros podatku PITt przypisane w ustawie o PIT do żadnego źródła określonego w katalogu zawartym w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT. Zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne zgodnie jednak przyjmują, że w takim przypadku należy mówić o przychodzie z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT).
Dalej wskażmy na 2 regulacje, które potencjalnie mogą odnosić się do kwestii przychodów z cashbacku.
Po pierwsze stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego – w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Po drugie zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4b ww. ustawy od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych od banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych lub instytucji finansowych w rozumieniu odrębnych przepisów, w związku z promocjami oferowanymi przez te podmioty – w wysokości 19% świadczenia.
Art. 30 ust. 1 pkt 4b ustawy o PIT wskazuje nie tylko na to, co stanowi źródło przychodu uzyskiwanego przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. na organizowane „promocje”, ale także określa podmioty, od których pochodzi świadczenie podlegające opodatkowaniu, tj. banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe lub instytucje finansowe w rozumieniu odrębnych przepisów.
Przychody z cashbacku a zwolnienie od podatku PIT
W kontekście rozpatrywanego problemu należy też zwrócić uwagę na zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Przepis ten podaje, że zwalnia się od podatku wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychodu z tej działalności.
Należy wskazać, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT możliwość zastosowania ma miejsce w przypadku spełnienia następujących warunków:
- przekazanie nagrody realizowane jest na podstawie programu sprzedaży premiowej,
- łączna wartość nagród nie przekracza 2000 zł,
- otrzymane nagrody nie są związane z prowadzoną przez otrzymującego działalnością gospodarczą.
Trzeba zatem rozważyć, czy cashback mieści się w zakresie pojęcia „sprzedaż premiowa”. Biorąc pod uwagę wykładnię językową, do „sprzedaży premiowej” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT dochodzi w przypadku, w którym:
- istnieje pierwotny stosunek sprzedaży (rozumianej również jako świadczenie usług) – warunek „sprzedaży”, oraz
- w zamian za wykonanie określonej czynności przez beneficjenta nagrody organizator sprzedaży premiowej zobowiązuje się (składa przyrzeczenie) do przekazania nagrody oraz przekazuje tę nagrodę – warunek „premiowości”.
Wraz z treścią interpretacji Dyrektora KIS z 27 grudnia 2022 roku (nr 0113-KDIPT2-3.4011.734.2022.1.JŚ) zauważmy, że „sprzedaż premiowa” jest umową sprzedaży, zawartą między sprzedawcą a kupującym, połączoną jednak z przyznaniem przez sprzedającego premii kupującemu. Na skutek zawarcia tej umowy po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek przeniesienia na kupującego własności rzeczy i wydania mu rzeczy, jak również wydania (przekazania) kupującemu premii, w związku z dokonanym przez niego zakupem, której wartość nie jest objęta ceną.
Za premię należy uznać nagrodę za coś, dodatkowe wynagrodzenie za wykonanie czegoś. Innymi słowy, pojęcie to służy do określenia świadczenia, które otrzymuje ktoś, kto zachował się w sposób określony przez przyznającego premię. Przymiotnik „premiowy” trzeba zatem rozumieć jako odnoszący się do powyżej zdefiniowanej premii.
Chociaż treść art. 30 ust. 1 pkt 4b ustawy o PIT nie odwołuje się wprost do ww. zwolnienia, to jednak sądy administracyjne wskazują w wydawanych orzeczeniach na taką możliwość.
W ocenie sądów analizowany art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT dotyczy każdego rodzaju stosunku gospodarczego, w którym profesjonalny przedsiębiorca oferuje konsumentom pewne nagrody dodatkowe, tj. wykraczające poza zasadnicze świadczenie, którym w przypadku usług bankowych jest oprocentowanie, jako czynnik motywujący do uczestnictwa w tym stosunku gospodarczym. Wobec powyższego świadczenie polegające na wypłacie przez bank kwot tytułem cashbacku stanowi sprzedaż premiową w rozumieniu tego przepisu.
Stanowi tak np. wyrok NSA z 5 czerwca 2018 roku (II FSK 1335/16) czy też wyrok NSA z 4 sierpnia 2021 roku (II FSK 123/19).
W wyrokach tych możemy przeczytać, że promocja czy premiowanie co do zasady nie muszą przecież dotyczyć określonych tylko realizowanych sprzedaży. Promocja, promowanie działalności podmiotu, np. banku, może dotyczyć całokształtu jego działalności, funkcjonowania, wiarygodności itp., co nie zawsze oznacza premiową sprzedaż danych usług, w tym usług bankowych. Promocja, promowanie nie są określeniami lub pojęciami prawnymi, co uzasadnia ich ocenę w obszarze znaczeń języka potocznego, w którym mogą wskazywać również na promowanie, promocję podmiotu, np. sprzedawcy, nie zaś na konkretną sprzedaż premiową.
Mając na uwadze powyższe, należy zatem uznać, że te świadczenia w postaci kwot pieniężnych wypłacanych przez bank – w ramach programów typu cashback posiadaczom kart debetowych lub kredytowych – w sytuacji, gdy jednorazowa wartość nagrody na rzecz klienta nie przekracza kwoty 2000 zł i nie jest przekazywana klientowi w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając zatem powyższe na uwadze, należy przyjąć, że przychody z tytułu cashback są zwolnione od podatku z punktu widzenia osoby otrzymującej środki. Warunkiem jest, aby jednorazowy cashback nie przekraczał kwoty 2000 zł. W takim przypadku bank nie pełni funkcji płatnika. Dopiero w sytuacji, gdy limit ten zostanie przekroczony, bank jest zobligowany do pobrania podatku od wypłaconych kwot, przy czym będzie to stawka 10%, a nie 19%.