Osiągnięte przychody za udział w konkursie w zależności od źródła i wysokości mogą podlegać opodatkowaniu lub zwolnieniu. Kwestie związane z rozliczeniem otrzymanych nagród, jak wskazuje praktyka, powodują problemy wśród podatników. Sprawdź jak wygląda opodatkowanie wygranych w konkursach.
W myśl art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Podstawę wymiaru tego podatku stanowi wartość rynkowa otrzymanych świadczeń, obliczona na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Jeżeli jednak usługi będące nagrodami w konkursie wchodzą w zakres działalności gospodarczej organizatora konkursu, to wartość nagrody powinna zostać ustalona według cen stosowanych wobec innych odbiorców organizatora. W przypadku zaś gdy nagrodami są usługi nabyte przez organizatora, podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym stanowić będzie cena zakupionej usługi obcej.
Wartość pieniężną świadczeń w naturze - co do zasady - ustala się według cen zakupu. Dlatego też do przychodu wygrywającego należy doliczyć kwotę w wysokości brutto, tzn. wraz z podatkiem VAT, gdyby bowiem pracownik dokonywał ich zakupu, musiałby zapłacić kwotę brutto, a nie netto.
Opodatkowanie wygranych w konkursach - stanowisko organów podatkowych
Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z 31 grudnia 2008 r., nr IBPB2/415-1671/08/BD, gdzie możemy przeczytać:
(…) W sytuacji gdyby pracownik musiał zakupić sam określony posiłek zobowiązany byłby zapłacić cenę, za jaką usługa gastronomiczna jest zbywana, a więc cenę brutto.
Z powyższego wynika, iż Spółka do przychodu pracownika powinna zaliczyć wartość brutto dofinansowania do posiłku otrzymanego przez pracownika jako nieodpłatne świadczenie (…).
Jeśli wygrana ma charakter pieniężny, płatnik dokonując jej wypłaty, pobiera podatek z kwoty wygranej. W przypadku gdy nagroda ma postać niepieniężną, przed jej wydaniem należy zażądać od zwycięzcy wpłaty gotówki na poczet należnego podatku.
Taki sposób rozliczania potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, nr IPPB1/415-848/11-2/EC, z 25 października 2011 r., gdzie czytamy:
(…) w przypadku, gdy będzie to nagroda pieniężna, laureaci konkursu otrzymają nagrodę po potrąceniu kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10%, który Spółka jako płatnik podatku winna pobrać od wartości nagrody i odprowadzić w określonym ustawą terminie na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, przesyłając równocześnie roczną deklarację według ustalonego wzoru (PIT-8AR).
W sytuacji nagród rzeczowych laureaci konkursów, przed wydaniem nagrody powinni wpłacić płatnikowi zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wartości nagrody. Wpłata kwoty podatku przez podatnika może przybrać postać rzeczywistej wpłaty, bądź potrącenia z kwot przysługujących z wynagrodzenia pracownika lub zleceniobiorcy za ich zgodą. Niemniej jednak wskazać należy, iż powyższe kwestie regulują inne przepisy niż przepisy prawa podatkowego, do których interpretowania nie jest upoważniony Minister Finansów.
Zatem Spółka, tak jak w przypadku nagród pieniężnych powyższy podatek, zobowiązana będzie odprowadzić na konto właściwego urzędu skarbowego i sporządzi deklarację PIT-8AR, ujmując w niej kwotę zryczałtowanego podatku dochodowego, zgodnie z treścią art. 41 ust. 7 pkt 1 ww. ustawy (…).
Przykład 1.
Podatnik wygrał w konkursie laptop o wartości 5000 zł. Aby go odebrać, powinien wpłacić organizatorowi 500 zł (5000 zł x 10%).
Organizatorzy konkursów mogą dokonać zapłaty podatku za nagrodzonego, jednak kwota pokrytego przez płatnika podatku stanowi, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.
Zwolnienie od podatku wygranych w konkursach
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są m.in. wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów i usług - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2 000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów i usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Tym samym otrzymanych nagród nie należy opodatkowywać, o ile łącznie spełniają następujące warunki:
ich jednorazowa wartość nie przekracza 2 000 zł;
zostały wygrane w konkursach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową.
Obydwa warunki muszą być spełnione łącznie, spełnienie tylko jednego z powyższych warunków, tj. zamieszczenie na stronie internetowej regulaminu określającego zasady uczestnictwa w konkursie oraz warunki przyznawania wygranej, nie uprawnia do zastosowania omawianego zwolnienia.
Stanowisko takie zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 8 lutego 2012 r. (nr IPTPB1/415-276/11-4/KO). Czytamy w niej, że:
(…) do skorzystania ze zwolnienia nie jest wystarczający fakt ogłoszenia konkursu przez środki masowego przekazu wymienione enumeratywnie w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT (prasa, radio, telewizja), ale przepis ten wymaga również, aby konkurs był organizowany i emitowany przez środki masowego przekazu, w znaczeniu instytucji zaliczanych do tzw. mass mediów.
Co istotne, jeżeli wartość wygranej przekracza 2 000 zł, organizator pobiera podatek od całej wygranej. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w piśmie z 28 marca 2008 r. nr ITPB2/415-76/08/BK:
(…) Natomiast w sytuacji, gdy wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych przez środki masowego przekazu przekroczy kwotę 760 zł (od 2018 roku - 2 000 zł, przyp.red.), uzyskany przychód podlegał będzie w całości opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Podmiotem obowiązanym (płatnikiem), na mocy art. 41 ust. 4 i art. 42 ust. 1 ww. ustawy , do pobrania i odprowadzenia - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika - podatku dochodowego od całej wartości nagrody (wygranej) oraz złożenia formularza PIT-8AR, jest podmiot dokonujący wypłaty nagrody. Organizator konkursu nie musi składać miesięcznej deklaracji o wygranych. Deklarację roczną przekazuje się do urzędu skarbowego według miejsca zamieszkania płatnika (…).
Opodatkowanie wygranych w konkursach dla pracowników
Przychodem ze stosunku pracy jest więc każdy przychód, którego przyczyną zaistnienia jest stosunek pracy. Dlatego też przy sposobie ustalania opodatkowania przychodu z tytułu wygranych w konkursach należy brać pod uwagę okoliczności, czy nagrodę może uzyskać wyłącznie pracownik, czy także inna osoba.
W sytuacji gdy konkurs dla pracowników organizuje pracodawca, nagroda jest ściśle związana z pracą wykonywaną w ramach łączącego pracowników stosunku pracy.
Dlatego też należy uznać, iż wartość nagród uzyskiwanych przez pracowników w ramach konkursów nie podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Świadczenia te stanowią dla nich przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu 18% bądź 32% podatkiem dochodowym, a w konsekwencji na pracodawcach ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika.
Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 5 maja 2015 r., sygn. ILPB1/4511-1-166/15-2/AP, w której czytamy:
(…) wartość nagród uzyskiwanych przez pracowników Wnioskodawcy w ramach przedsięwzięć określanych jako konkursy motywacyjne nie podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Świadczenia te stanowią dla nich przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu 18% bądź 32% podatkiem dochodowym, a w konsekwencji na Wnioskodawcy ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika wynikające z art. 31, 32 i art. 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (…).
