Oznaczenia geograficzne towarów mogą istotnie zwiększyć ich atrakcyjność. Czym są oznaczenia geograficzne, na jakich zasadach podlegają ochronie i jak dokonać ich zgłoszenia? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej na temat oznaczeń towarów odnoszących się do pochodzenia geograficznego!
Czym są oznaczenia geograficzne?
Oznaczeniami geograficznymi w rozumieniu ustawy – Prawo własności przemysłowej są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru.
Oznaczeniami geograficznymi są nazwy regionalne jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów, które:
pochodzą z określonego terenu oraz
posiadają szczególne właściwości, które wyłącznie lub w przeważającej mierze zawdzięczają oddziaływaniu środowiska geograficznego obejmującego łącznie czynniki naturalne oraz ludzkie – których wytworzenie lub przetworzenie następuje na tym terenie.
Oznaczeniami geograficznymi są także oznaczenia pochodzenia jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów:
pochodzących z określonego terenu oraz
posiadających pewne szczególne właściwości albo inne cechy szczególne przypisywane pochodzeniu geograficznemu, czyli terenowi, gdzie zostały one wytworzone lub przetworzone.
Przez oznaczenia geograficzne rozumie się także oznaczenia stosowane dla towarów, które są wytworzone z surowców lub półproduktów pochodzących z określonego terenu, większego niż teren wytworzenia lub przetworzenia towaru, jeżeli są one przygotowywane w szczególnych warunkach i istnieje system kontroli przestrzegania tych warunków.
Ponadto za oznaczenia geograficzne uznaje się także określenia o charakterze geograficznym nieodpowiadające dosłownie terenowi, z którego towar pochodzi, lub inne określenia używane tradycyjnie, jeżeli są one stosowane dla towarów pochodzących z danego terenu.
Oznaczenia geograficzne – jak uzyskać ochronę?
Aby uzyskać ochronę oznaczenia geograficznego, należy dokonać zgłoszenia oznaczenia geograficznego w Urzędzie Patentowym RP. Powinno ono zawierać:
dokładne określenie zgłaszanego oznaczenia geograficznego;
wskazanie towaru, dla którego jest ono przeznaczone;
dokładne określenie granic terenu, do którego się ono odnosi;
określenie szczególnych cech lub właściwości towaru, w szczególności obejmujące główne fizyczne, chemiczne, mikrobiologiczne lub organoleptyczne cechy charakterystyczne towaru oraz określenie szczegółów, z których wynika związek tych cech ze środowiskiem geograficznym lub pochodzeniem geograficznym;
warunki korzystania z oznaczenia geograficznego obejmujące sposób wytwarzania, szczególne cechy lub właściwości towaru, inne przesłanki, które muszą być spełnione przez osoby chcące używać takiego oznaczenia, oraz, jeżeli jest to wymagane, metody ich kontroli;
wskazanie przedsiębiorców, którzy używają lub będą używać tego oznaczenia.
Ograniczenia w rejestracji oznaczenia geograficznego
Udzielenie prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne, którego używanie naruszałoby prawo ochronne na znak towarowy, może nastąpić tylko, jeżeli uprawniony z prawa ochronnego zrzeknie się go. Nie jest to wymagane, jeżeli zgłoszenie oznaczenia geograficznego do rejestracji, dokonane w uzgodnieniu z uprawnionym do znaku, obejmuje go jako osobę, która tego oznaczenia może używać, a utrzymanie w mocy tego prawa nie ograniczy nadmiernie możliwości używania oznaczenia geograficznego przez innych uprawnionych.
Przy ocenie, czy ochrona znaku towarowego nie ograniczy nadmiernie możliwości używania oznaczenia geograficznego przez innych uprawnionych, bierze się w szczególności pod uwagę możliwości używania tego oznaczenia w innych formach, niż to przedstawia znak towarowy.
Nie udziela się prawa z rejestracji na oznaczenia prawdziwe w sensie dosłownym co do terenu, z którego towar pochodzi, które mogłyby wprowadzić nabywców w błąd, że towar pochodzi z innego, słynącego z danych wyrobów terenu. W przypadku homonimicznych oznaczeń geograficznych ochrona może być przyznana, z tym że Urząd Patentowy wezwie zgłaszającego, który dokonał zgłoszenia później, do dokonania w oznaczeniu odpowiednich zmian pozwalających na odróżnienie go od oznaczenia zarejestrowanego lub wcześniej zgłoszonego.
Udzielenie prawa z rejestracji oznaczenia geograficznego
Urząd Patentowy wydaje decyzję o udzieleniu prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne po stwierdzeniu, że zgłoszenie zostało sporządzone prawidłowo.
Udzielone prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne podlegają wpisowi do rejestru oznaczeń geograficznych. Prawo z rejestracji na oznaczenie geograficzne stwierdza się przez wydanie świadectwa rejestracji.
Oznaczenia geograficzne - zakres ochrony
Oznaczenie geograficzne, na które udzielono prawa z rejestracji, nie może być używane na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby, których towary nie spełniają warunków będących podstawą udzielenia prawa z rejestracji. Oznaczenie takie nie może być także używane, gdy nie ma na to celu wskazywania pochodzenia geograficznego towarów, i wtedy, gdy rzeczywiste miejsce wytworzenia towaru jest wskazane. Oznaczenie nie może być również używane w powyższych wypadkach, nawet z dodatkami wskazującymi na rodzaj wyrobu, jak: „naśladownictwo”, „rodzaj”, „sposób”. Zakaz ten dotyczy oznaczenia geograficznego w jego oryginalnym brzmieniu, w tłumaczeniach oraz w innych formach pochodnych.
Osoby, które działając na danym terenie, używały wcześniej w dobrej wierze oznaczenia geograficznego, a ich towary nie spełniają warunków będących podstawą udzielenia prawa z rejestracji, mogą go nadal używać, jednakże nie dłużej niż przez rok, począwszy od dnia udzielenia prawa z rejestracji.
Na wniosek uprawnionego z tytułu prawa z rejestracji może być dokonana zmiana określenia warunków korzystania z oznaczenia geograficznego, takich jak granice terenu, do którego oznaczenie się odnosi, warunki wytwarzania towaru, szczególne cechy lub właściwości towaru albo metody ich kontroli, jeżeli jest to uzasadnione w szczególności ze względu na postęp technologiczny lub rozwój produkcji wyrobów.
