Każdy przedsiębiorca, który rozpoczyna wykonywanie działalności gospodarczej, ma prawo do skorzystania z ulgi na start i preferencyjnych składek ZUS, a po zakończeniu tych okresów i spełnieniu odpowiednich warunków z małego ZUS-u Plus. Każda z tych ulg jest ograniczona czasowo, dlatego mogą pojawić się wątpliwości co do możliwości skorzystania z tej ulgi w przypadku zawieszenia działalności w tym okresie lub wykreślenia działalności i ponownego założenia. Jak zawieszenie działalności wpływa na okres korzystania z ulg w ZUS?
Zawieszenie działalności
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami zawieszenie działalności gospodarczej może nastąpić na czas nieokreślony lub określony, lecz okres ten nie może być krótszy niż 30 dni. Zawieszenie działalności gospodarczej wiąże się ze złożeniem wniosku CEIDG-1 o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej. Zgłoszenia nie trzeba dokonywać na miejscu w urzędzie, można je przesłać pocztą albo wypełniając odpowiedni formularz elektronicznie. Nie ma konieczności informowania o tym fakcie urzędu skarbowego i ZUS-u – w związku z przepływem informacji dane zostaną automatycznie przekazane do tych instytucji.
Zawieszenie działalności a ulgi w ZUS
W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie jest zobowiązany do odprowadzania składek ZUS. Czy skoro nie opłaca się składek, to okres stosowania ulg w ZUS także się wydłuża?
Zawieszenie działalności a ulga na start
Osoby rozpoczynające działalność przez pierwsze 6 miesięcy mogą skorzystać z ulgi na start. W ich przypadku mimo zawieszenia firmy okres ulgi na start dalej biegnie.
Przykład 1.
Pan Ryszard 1 maja 2023 roku założył firmę. Zawiesił on działalność na okres lipca i sierpnia. Czy okres, w którym może skorzystać z ulgi na start, zostanie zawieszony? W tym przypadku nie dojdzie do zawieszenia 6-miesięcznego okresu i nie ulegnie on wydłużeniu o 2 miesiące. Zakończy się 31 października 2023 roku.
Skoro zawieszenie działalności nie wpływa na wydłużenie okresu, w którym obowiązuje ulga na start, to gdy okres ten zakończy się w trakcie zawieszenia, przedsiębiorca powinien przekazać odpowiednie deklaracje do ZUS-u. Przedsiębiorca zawiadamia o tym ZUS dopiero po upływie okresu jej zawieszenia, tj. gdy wznawia wykonywanie działalności. W tym celu sporządza i przekazuje do ZUS-u w ciągu 7 dni, licząc od dnia wznowienia działalności, formularz ZUS ZUA. Jeśli będzie korzystać ze składek preferencyjnych, wówczas przekazuje ją z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70.
Przykład 2.
Pan Ryszard 1 maja 2023 roku założył firmę. Zawiesił on działalność na okres od października do grudnia. Kiedy należy zarejestrować się na nowy kod? Okres ulgi na start zakończył się w trakcie zawieszenia, dlatego pan Ryszard powinien poinformować ZUS o zmianie kodu tytułu ubezpieczenia dopiero po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, składając w tym celu formularz ZUS ZUA z datą odwieszenia działalności i nowym kodem ubezpieczenia.
Co ciekawe, przedsiębiorca ponownie z ulgi na start można skorzystać po upływie 60 miesięcy od ostatniego zawieszenia działalności gospodarczej i podjęciu jej na nowo (spełniając pozostałe warunki). Wynika to z interpretacji indywidualnej z 27 września 2022 roku (sygn. WPI/200000/43/1010/2022) – decyzja nr 1010/2022, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie.
Składki preferencyjne a zawieszenie działalności
Prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach, tj. od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, ma przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej przez 24 miesiące kalendarzowe. W ich przypadku mimo zawieszenia firmy okres preferencyjnej ulgi dalej biegnie.
Przykład 3.
Pan Michał 1 maja 2022 roku założył firmę i przez 6 miesięcy korzystał z ulgi na start, następnie 1 listopada zgłosił się do składek preferencyjnych. Zawiesił on działalność na 12 miesięcy od stycznia do grudnia 2023 roku. Do kiedy będzie obowiązywał go okres preferencyjnych składek? W tym przypadku nie dojdzie do zawieszenia 24-miesięcznego okresu preferencyjnej stawki ZUS i nie ulegnie on wydłużeniu o 12 miesięcy. Okres ten zakończy się 31 października 2024 roku.
Tak samo jak w przypadku ulgi na start, gdy okres ten zakończy się w trakcie zawieszenia, przedsiębiorca zawiadamia o tym ZUS dopiero po upływie okresu jej zawieszenia.
Przykład 4.
Pan Michał 1 maja 2022 roku założył firmę i przez 6 miesięcy korzystał z ulgi na start, następnie 1 listopada zgłosił się do składek preferencyjnych. Zawiesił on działalność na 12 miesięcy od stycznia do grudnia 2024 roku. Kiedy należy zarejestrować się na nowy kod? Okres składek preferencyjnych zakończył się w trakcie zawieszenia, dlatego pan Michał powinien poinformować ZUS o zmianie kodu tytułu ubezpieczenia dopiero po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, składając w tym celu formularz ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 lub, jeżeli ma prawo do małego ZUS-u Plus, wówczas 05 90.
Mały ZUS Plus a okres zawieszenia
Mały ZUS Plus to kolejna ulga, z której mogą skorzystać przedsiębiorcy. Początkowo można z niej korzystać przez 36 miesięcy w ciągu 60 miesięcy. Obecnie w 2023 roku część przedsiębiorców może skorzystać z wydłużenia na 12 miesięcy. Więcej można o tym przeczytać: Mały ZUS Plus zostaje wydłużony.
Zawieszenie działalności nie skraca okresu 36 miesięcy skorzystania ze wskazanego planu, wpłynie jednak na okres 60 miesięcy prawa do ulgi.
Przykład 5.
Przedsiębiorca korzystał z Małego ZUS-u Plus od lutego 2022 roku. W listopadzie 2022 roku zawiesił działalność. Obecnie pragnie ją odwiesić od sierpnia 2023 roku. Czy będzie mógł ponownie korzystać z Małego ZUS-u Plus? Od lutego 2022 roku do sierpnia 2023 roku minęło 18 miesięcy, podczas których składki były opłacane przez 9 miesięcy. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca spełnia pozostałe warunki, będzie mógł korzystać z Małego ZUS-u Plus jeszcze przez 27 miesięcy w ciągu następnych 42 miesięcy.
Podsumowując, w zależności od tego, z jakiej ulgi w ZUS-ie korzysta przedsiębiorca, zawieszanie działalności wpływa w różny sposób na okres trwania ulgi. W przypadku preferencji i ulgi na start ich okres nie ulega zawężeniu. Inaczej jest w przypadku małego ZUS-u Plus.
