Zasady dotyczące wpisu do rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów zawarte są w Ustawie z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Wniosek o wpis do rejestru można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP. Może on zostać podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Jakie podmioty zobowiązane są do dokonania wpisu? Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów - czy biuro rachunkowe powinno dokonać wpisu? Odpowiedź poniżej.
Pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu
Pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu są przestępstwami penalizowanymi na gruncie Kodeksu karnego. Stanowi o tym art. 299 i 165a kk. Jednakże zaistniała konieczność ustawowego uregulowania tych instytucji, tak by na jak najwcześniejszym etapie wykluczać możliwość ich popełnienia lub zwiększyć ich wykrywalność. Największa wykrywalność tych procederów następuje w momencie wprowadzania środków pochodzących z nielegalnych źródeł do legalnego obrotu gospodarczego, dlatego też tak ważną rolę odgrywają instytucje obowiązane.
Instytucje obowiązane wskazane są w art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
Wśród instytucji obowiązanych są wymienione m.in. takie zawody jak:
adwokaci, radcowie prawni, prawnicy zagraniczni, doradcy podatkowi w zakresie, w jakim świadczą na rzecz klienta pomoc prawną lub czynności doradztwa podatkowego dotyczące:
- kupna lub sprzedaży nieruchomości, przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
- zarządzania środkami pieniężnymi, instrumentami finansowymi lub innymi aktywami klienta,
- zawierania umowy o prowadzenie rachunku bankowego, rachunku papierów wartościowych lub wykonywania czynności związanych z prowadzeniem tych rachunków,
- wnoszenia wkładu do spółki kapitałowej lub podwyższenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej,
- tworzenia, prowadzenia działalności lub zarządzania spółkami kapitałowymi lub trustami
– z wyjątkiem radców prawnych oraz prawników zagranicznych wykonujących zawód w ramach stosunku pracy lub służby w urzędach obsługujących organy administracji publicznej, innych państwowych lub samorządowych jednostkach organizacyjnych oraz w podmiotach innych niż spółki, o których mowa w art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych, oraz doradców podatkowych wykonujących zawód w ramach stosunku pracy w podmiotach innych niż te, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 3 Ustawy z dnia 5 lipca 1996 roku o doradztwie podatkowym;
doradcy podatkowi w zakresie czynności doradztwa podatkowego innych niż wymienione w art. 2 pkt 14 oraz biegli rewidenci;
podmioty prowadzące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Czym jest rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów i kto go prowadzi?
Działalność na rzecz spółek lub trustów można rozpocząć po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów.
Organem właściwym w sprawach rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów jest minister właściwy do spraw finansów publicznych.
Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów funkcjonuje od 31 października 2021 roku. Termin na dokonanie wpisu do ww. rejestru dla przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność przed 31 października 2021 roku, upłynął 30 kwietnia 2022 roku.
Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów zawiera:
- numer i datę wpisu do rejestru;
- imię, nazwisko albo nazwę (firmę);
- numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany, oraz NIP;
- wskazanie świadczonych usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16;
- informacje o zawieszeniu działalności;
- informacje o zakończeniu działalności na rzecz spółek lub trustów.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 16 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu wpisowi do rejestru podlegają przedsiębiorcy w rozumieniu Ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców, niebędący innymi instytucjami obowiązanymi, świadczący usługi polegające na:
- tworzeniu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
- pełnieniu funkcji członka zarządu lub umożliwianiu innej osobie pełnienia tej funkcji lub podobnej funkcji w osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
- zapewnianiu siedziby, adresu prowadzenia działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
- działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako powiernik trustu, który powstał w drodze czynności prawnej;
- działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako osoba wykonująca prawa z akcji lub udziałów na rzecz podmiotu innego niż spółka notowana na rynku regulowanym podlegającym wymogom dotyczącym ujawniania informacji zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub podlegająca równoważnym standardom międzynarodowym.
Działalność na rzecz spółek lub trustów może być wykonywana przez:
- osobę fizyczną, która nie została prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, w której wspólnicy, którym powierzono prowadzenie spraw spółki, lub uprawnieni do reprezentacji spółki, lub członkowie organów zarządzających nie zostali prawomocnie skazani za przestępstwo, o którym mowa w pkt 1, lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Wpisu do rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów dokonuje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy wniesionego w formie elektronicznej, zawierającego:
- imię i nazwisko albo nazwę (firmę);
- numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile taki numer został nadany, oraz NIP;
- wskazanie usług świadczonych na rzecz spółek lub trustów;
- kwalifikowany podpis elektroniczny, podpis zaufany albo podpis osobisty składającego wniosek.
Rejestr działalności na rzecz spółek lub trustów a biuro rachunkowe
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 15a ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu jednymi z podmiotów obowiązanych są podmioty prowadzące działalność polegającą na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego, niebędący innymi instytucjami obowiązanymi.
Jednakże podmioty prowadzące działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych nie podlegają wpisowi do przedmiotowego rejestru. Wynika to wprost z art. 129a ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Podmiotami obowiązanymi do uzyskania wpisu są podmioty prowadzące działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy.
