Udostępnianie przez spółki strategii podatkowej – na czym polega?

W perspektywie ostatnich lat możemy zaobserwować bardzo niepokojący trend polegający na ustanawianiu coraz nowszych obowiązków względem podatników prowadzących działalność gospodarczą. Po całkiem niedawnych zmianach polegających na wprowadzeniu przepisów dotyczących raportowania schematu podatkowego mamy do czynienia z kolejną nowością jaką ma być udostępnianie przez spółki strategii podatkowej. 

Udostępnianie przez spółki strategii podatkowej - cel wprowadzenia nowego obowiązku

Przepisy dotyczące obowiązku podawania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej weszły w życie i zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. 

Z treści uzasadnienia do ustawy nowelizującej wynika, że podstawowym celem nowych regulacji jest zapobieganie zjawisku unikania opodatkowania. Ponadto, w ocenie ustawodawcy, ma to przyczynić się do wzmocnienia skłonności podatników do prawidłowego wypełniania ich zobowiązań podatkowych poprzez zwiększenie ich transparentności, tj. przejrzystości.

Warto także odnotować, że ustawodawca nie ukrywa, iż informacje o realizowanej strategii podatkowej mają służyć organom Krajowej Administracji Podatkowej w pozyskiwaniu wstępnych danych o działaniach podatników oraz o możliwych powodach występujących różnic w ich rozliczeniach podatkowych. 

Taka treść oficjalnego uzasadnienia do ustawy pozwala domyślać się, że udostępnione informacje mogą służyć organom podatkowym jako podstawa do wszczynania kontroli podatkowych lub celno-skarbowych.

Udostępnianie przez spółki strategii podatkowej - kogo dotyczy obowiązek?

Odpowiadając na pytanie postawione w podtytule, należy przede wszystkim wskazać, że przepisem regulującym omawiany obowiązek jest nowo dodany art. 27c ustawy CIT. W rezultacie tego rodzaju powinność pojawia się wyłącznie w stosunku do podatników podatku CIT i nie ma zastosowania do spółek opodatkowanych według ustawy PIT.

1. podatkowych grup kapitałowych, bez względu na wysokość osiągniętych przychodów;

2. podatników innych niż podatkowe grupy kapitałowe, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym, przekroczyła równowartość 50 mln euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego poprzedzającego rok podania indywidualnych danych podatników do publicznej wiadomości.

Jak widać, nowy obowiązek będzie obejmował wąską grupę podatników podatku CIT osiągających największe dochody.

Udostępnianie przez spółki strategii podatkowej  a zakres przekazywanych informacji  

Art. 27c ustawy CIT określa bardzo szerokie ramy informacji, które mają być udostępnione. Przepis podaje, że informacja o realizowanej strategii podatkowej obejmuje  w szczególności informacje o:

• procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie;

• dobrowolnych formach współpracy z organami Krajowej Administracji Skarbowej;

• raportowanych schematach podatkowych;

• transakcjach z podmiotami powiązanymi;

• planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

• złożonych przez podatnika wnioskach o wydanie interpretacji WIS czy WIA.

Co ważne, z zakresu przekazywanych danych wyłączono informacje objęte tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub dotyczące procesu produkcyjnego.

Na marginesie dodajmy, że informacja o realizowanej strategii podatkowej sporządzana przez podatkową grupę kapitałową zawiera informacje, o których mowa w ust. 2, w odniesieniu do podatkowej grupy kapitałowej oraz każdej ze spółek wchodzących w jej skład.

Udostępnianie przez spółki strategii podatkowej - w jaki sposób należy to zrobić?

W interesujący sposób uregulowano to, w jaki sposób podatnik ma przekazywać informacje o realizowanej strategii podatkowej. 

Otóż przepisy podają, że podatnik zamieszcza informację o realizowanej strategii podatkowej za rok podatkowy na swojej stronie internetowej w terminie do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego. Ponadto na stronie internetowej muszą być dostępne  informacje o realizowanej strategii podatkowej za poszczególne lata.

Ponadto w tym samym terminie podatnik jest zobowiązany przekazać naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika informację o adresie strony internetowej. Gdyby podatnik nie wykonał tego obowiązku, to podlega on karze pieniężnej wymierzanej przez naczelnika US. Wysokość kary może sięgać do 250 000 zł.

Od decyzji w sprawie nałożenia kary pieniężnej przysługuje odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej.

Natomiast względem właściwego urzędu skarbowego podatnik ma obowiązek wskazania strony internetowej, na której znajdują się dane wymagane przepisami ustawy.

Taki kształt przepisu ma przede wszystkim za zadanie pełnić funkcję informacyjną, dzięki czemu podmioty zainteresowane mogą otrzymać dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się największe podmioty podatku CIT.

Warto także wskazać, że przepis dotyczący danych umieszczanych na stronie internetowej posługuje się sformułowaniem „w szczególności”. To zatem oznacza, że katalog informacji określony w ustawie CIT ma charakter jedynie przykładowy, a podatnik może umieścić także inne informacje, które wpływają na jego strategię podatkową. Nie może jednak dziwić sytuacja, w której podatnicy nie będą chętni do przekazywania zbyt wielu informacji na temat swoich działań w kontekście prawa podatkowego. 

Zakładając, że rok podatkowy podatnika pokrywa się z rokiem kalendarzowym, to umieszczenie informacji o realizowanej strategii podatkowej oraz przekazanie w tym zakresie informacji do właściwego naczelnika urzędu skarbowego powinno nastąpić do 31 grudnia po zakończeniu roku podatkowego. 

W konsekwencji w zakresie roku 2021 informacja o realizowanej strategii podatkowej będzie przekazana najpóźniej do 31 grudnia 2022 roku.

Nowy obowiązek dotyczący udostępnienia informacji o realizowanej strategii podatkowej dotyczy wyłącznie ściśle określonej grupy podatników podatku CIT. Nie ulega jednak wątpliwościom, że przepisy stanowiące o tym obowiązku pozwalają organom podatkowym na jeszcze większy wgląd w sytuację prawno-podatkową największych podatników.