Rok podatkowy a rok obrotowy to pojęcia, które często się ze sobą pokrywają, jednak nie można ich stosować zamiennie. Czym więc różni się rok podatkowy od roku obrotowego? Wyjaśniamy poniżej.
Czym jest rok podatkowy?
Rok podatkowy to określony w prawie podatkowym okres rozliczeniowy.
Definicja ustawowa roku podatkowego określona została w art. 11 ustawy Ordynacja Podatkowa (OP), zgodnie z którym rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, chyba że ustawa podatkowa stanowi inaczej.
Przykład 1.
Rok podatkowy dla Jana Kowalskiego osiągającego dochód z umowy o pracę trwa od 1 stycznia 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku.
Wyjątek od powyższej reguły występuje w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT).
Natomiast należy podkreślić, że w stosunku do osób fizycznych zastosowanie ma ogólna reguła określona w Ordynacji podatkowej, ponieważ ustawa o PIT nie przewiduje innego roku podatkowego, niż okres od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku.
Prawo do wyboru okresu trwania roku obrotowego/podatkowego mają jedynie osoby prawne.
Rok podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych
- w statucie,
- w umowie spółki,
- w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników
i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych.
Jaki jest termin zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o zmianie roku podatkowego?
Zgodnie z art. 8 ust. 4 ustawy o CIT zawiadomienia należy dokonać w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy poprzedzający pierwszy po zmianie rok podatkowy.
Przykład 2.
Spółka XYZ Sp. z o. o. została zawiązana 1 kwietnia 2019 roku. W umowie spółki postanowiono, że rok podatkowy nie będzie rokiem kalendarzowym, lecz będzie trwał od 1 kwietnia do 31 marca 2020. O tym wyborze poinformuje urząd skarbowy w składanym zeznaniu rocznym za ten rok obrotowy.
Ustęp drugi przywołanego przepisu, w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności przewiduje, że pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych.
Przykład 3.
Spółka XYZ Sp. z o. o. została zawiązana 3 listopada 2019 roku. W umowie spółki postanowiono, że rok podatkowy będzie rokiem kalendarzowym. Działalność gospodarczą rozpoczęto 15 listopada 2019 roku. W umowie spółki nie skorzystano z możliwości wydłużenia pierwszego roku podatkowego. Pierwszy rok podatkowy będzie zatem trwał do 31 grudnia 2019 roku.
Stosownie do ust. 2a omawianego przepisu, w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem kalendarzowym, pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność.
Przykład 4.
Spółka XYZ Sp. z o. o. została zawiązana 3 listopada 2019 roku. W umowie spółki postanowiono, że rok podatkowy będzie rokiem kalendarzowym. W związku z tym, że spółka rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku kalendarzowego, pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność, czyli do 31 grudnia 2020 roku.
Zmiana roku podatkowego – jak ustalić pierwszy rok podatkowy?
Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o CIT w razie zmiany roku podatkowego, za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż 12 i dłuższy niż 23 kolejne miesiące kalendarzowe..
Rok podatkowy a rok obrotowy - kiedy występuje obowiązek sporządzenia bilansu?
Jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego. W jakich sytuacjach występuje obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych? Księgi rachunkowe zamyka się nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia:
- kończącego rok obrotowy;
- zakończenia działalności spółki, w tym również jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, o ile nie nastąpiło jego umorzenie;
- poprzedzającego dzień zmiany formy prawnej;
- w jednostce przejmowanej od dnia połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę na dzień wpisu do rejestru tego połączenia;
- poprzedzającego dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia, lub podziału;
- poprzedzającego dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości;
- innego dnia bilansowego określonego odrębnymi przepisami.
Czym jest rok obrotowy?
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 9 zd. 1 ustawy o rachunkowości rok obrotowy to rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut, lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres można połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy.
Podsumowując, na podstawie przywołanych definicji należy uznać, że rok podatkowy a rok obrotowy z reguły pokrywają się. Nie należy ich jednak używać jako synonimów. Każde z tych pojęć pochodzi z innego aktu prawnego i podlega odrębnym regulacjom.
