Podatnicy VAT mają ciągłe problemy z ustaleniem właściwej stawki VAT. Wiele produktów o podobnym składzie może być objętych różnymi stawkami np. ze względu na miejsce sprzedaży lub okres przydatności do spożycia. Błędne przyporządkowanie stawki podatku do towaru lub usługi naraża z kolei przedsiębiorcę na powstanie zaległości podatkowych. W celu zmiany tej sytuacji ustawodawca na wniosek podatnika będzie ustalał za niego właściwą stawkę podatku, a dokona tego wiążąca informacja stawkowa (WIS).
Wiążąca informacja stawkowa
Przepisy dotyczące wiążącej informacji stawkowej zostały umieszczone w ustawie o podatku od towarów i usług (w ustawie o VAT). Zgodnie z art. 42a ust. 1 wiążąca informacja stawkowa (WIS) jest decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania podatkiem dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług. Decyzja jest wydawana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W informacji znajdziemy:
- opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS;
- klasyfikację towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury scalonej (CN) albo według sekcji, działu, grupy lub klasy Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych albo klasyfikację usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług niezbędną do określenia stawki podatku właściwej dla towaru albo usługi;
- stawkę podatku właściwą dla towaru albo usługi.
Decyzja jest wydawana w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku o jej wydanie.
Przykład 1.
Stawka VAT dla pieczywa zależy od daty jego minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. W przypadku, gdy nie przekracza ona 14 dni, stawka wynosi 5%. W przypadku, gdy data trwałości przekracza 14 dni, stosujemy stawkę 8%. Obecnie podatnik nie będzie już musiał się zastanawiać, jaka stawka jest prawidłowa, ponieważ zamiast tego będzie mógł wystąpić o WIS.
Kto składa wniosek?
Wniosek mogą złożyć:
- podatnicy posiadający numer identyfikacji podatkowej (NIP), w tym podatnik zwolniony podmiotowo z VAT;
- podatnicy nabywający towary od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia tej działalności w Polsce, zobowiązani do rozliczenia podatku oraz inne podmioty, które dokonują lub planują dokonywać krajowej dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług;
- zamawiający w rozumieniu Ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym.
Co znajdziemy we wniosku o WIS?
Ustawodawca w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 października 2019 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie wiążącej informacji stawkowej określił wzór wniosku. Powinien on zawierać następujące elementy:
- imię i nazwisko lub nazwę wnioskodawcy;
- adres zamieszkania lub siedziby wnioskodawcy;
- numer identyfikacji podatkowej lub inny numer umożliwiający identyfikację wnioskodawcy;
- imię, nazwisko i adres zamieszkania pełnomocnika wnioskodawcy, jeżeli został ustanowiony, lub innych osób upoważnionych do kontaktu w sprawie wniosku;
- określenie przedmiotu wniosku, w tym:
-
szczegółowy opis towaru lub usługi, pozwalający na taką ich identyfikację, aby dokonać ich klasyfikacji zgodnej z Nomenklaturą scaloną (CN), Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług lub Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych;
-
wskazanie klasyfikacji, według której mają być klasyfikowane towar lub usługa, wskazanie przepisów ustawy lub przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie – w przypadku, w którym wniosek o wydanie WIS zawiera żądanie sklasyfikowania towaru albo usługi na potrzeby stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, innych niż dotyczące określenia stawki podatku.
Podatnik musi także złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań o treści:
„Świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oświadczam, że w dniu złożenia wniosku, w zakresie przedmiotowym wniosku, nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani kontrola celno-skarbowa oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego”.
Czy wiążąca informacja stawkowa chroni podatnika?
Składając wniosek, przedsiębiorca nie tylko chce wiedzieć, jaką stawkę ma zastosować, ale także chce mieć pewność, że w przypadku błędnej decyzji nie poniesie negatywnych konsekwencji.
Ustawodawca przewidział potrzeby podatników i uznał, że WIS musi ich chronić. Wiążąca informacja stawkowa będzie zatem wiązać organ podatkowy wobec podmiotu, dla którego została wydana – w odniesieniu do towaru albo usługi, która jest jej przedmiotem (art. 42c ust. 1 ustawy o VAT). Tym samym podatnicy stosując stawkę podatkową określoną w decyzji WIS, nie ponoszą negatywnych konsekwencji. Musimy jednak pamiętać, że wiążąca informacja stawkowa będzie nas chronić, ale tylko w sytuacji, gdy towar albo usługa będzie tożsama z opisem zawartym we wniosku.
Przykład 2.
Przedsiębiorca we wniosku dokonał błędnego opisu produkowanego towaru. W wyniku tego otrzymał decyzję, że może stosować preferencyjną stawkę 8%. W takim przypadku podatnik nie uzyska żadnej ochrony, ponieważ umyślnie wprowadził organ podatkowy w błąd.
Chcąc otrzymać ochronę, musimy bowiem pamiętać, aby szczegółowo i dokładnie opisać towar lub usługę. Co istotne, wobec podatników nie będą prowadzone postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe ani nie będą naliczane odsetki za zwłokę, podatnicy będą też zwolnieni z obowiązku zapłaty podatku.
Czy WIS można zmienić?
Zgodnie z art. 42h ust. 2–4 ustawy o VAT WIS może zostać zmieniona przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w następujących przypadkach:
-
Szef Krajowej Administracji Skarbowej z urzędu zmienia albo uchyla wydaną WIS, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w tym w wyniku wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 240 § 1 Ordynacji podatkowej;
-
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z urzędu zmienia wydaną WIS, w przypadku, gdy nie jest ona zgodna z przepisami prawa w wyniku:
- przyjęcia zmiany w Nomenklaturze scalonej (CN);
- przyjęcia przez Komisję Europejską środków w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów;
- utraty zgodności z interpretacją Nomenklatury scalonej (CN) wynikającą z:
- not wyjaśniających, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a tiret drugie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej;
- wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;
- decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych lub zmian not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, przyjętej przez organizację ustanowioną na podstawie Konwencji o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzonej w Brukseli dnia 15 grudnia 1950 r.;
- błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.
Tym samym w wielu przypadkach może dojść do zmiany decyzji WIS.
Czy WIS są publikowane?
Wiążące informacje stawkowe, wraz z wnioskami o ich wydanie, a także decyzje Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o zmianie albo uchyleniu WIS oraz decyzje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o zmianie WIS są publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Krajowej Informacji Skarbowej (art. 42i ustawy o VAT). Oczywiście publikacja następuje po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. WIS zamieszcza się bez zbędnej zwłoki. Publikowane decyzje mogą bowiem chronić także podatników, którzy nie wystąpili z wnioskiem. Oznacza to, że zastosowanie się do decyzji wydanej dla innego podatnika, ale dotyczącej danego towaru lub usługi nie może szkodzić podatnikowi. Jednak w tym przypadku to podatnik musi udowodnić, że wiążąca informacja stawkowa dotyczy tożsamych towarów i usług, które sprzedaje.
Podsumowując, wiążąca informacja stawkowa (WIS) daje gwarancję, że podatnik stosując się do niej, nie poniesie negatywnych konsekwencji. Ponadto w niektórych przypadkach będzie można skorzystać z ochrony na podstawie opublikowanych decyzji. Wobec tego należy uznać, że omawiane rozwiązanie jest bardzo korzystne dla podatników.
