Własna firma – korzyści w porównaniu z pracą na etacie

Prowadzenie działalności wydaje się bardzo trudne i skomplikowane. Już samo założenie własnej firmy budzi wiele wątpliwości - duże ryzyko, wymagające czasu, pieniędzy i fachowej wiedzy. Tymczasem własna firma może zostać założona za pomocą jednego formularza lub też rozmowy telefonicznej. Jakie korzyści płyną z prowadzenia własnej działalności w porównaniu z pracą na etacie? Przedstawiamy argumenty, które pozwolą ci dostrzec różnicę.

Własna firma założona za pomocą jednego formularza

Pierwszym krokiem do założenia własnej działalności jest uzyskanie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W tym celu należy wypełnić specjalny formularz CEIDG-1, który jest dostępny w wersji elektronicznej na stronie www.ceidg.gov.pl.

Podczas wypełniania wniosku CEIDG-1 można jednocześnie wnioskować o wydanie numerów NIP i REGON, w przypadku ich braku. W jednoosobowej działalności gospodarczej numerem NIP firmy staje się NIP osobisty przedsiębiorcy. Wydanie numeru NIP i REGON wymaga potwierdzenia jego nadania, co zazwyczaj następuje w ciągu kilku dni od dokonania rejestracji firmy.

Na składanym wniosku CEIDG-1 do rejestracji działalności przedsiębiorca określa termin rozpoczęcia prowadzenia działalności. Nie może być to data wcześniejsza, niż dzień złożenia wniosku. Przedsiębiorca może jednak wskazać datę rozpoczęcia działalności późniejszą niż dzień złożenia wniosku.

Wypełniony wniosek należy złożyć do urzędu miasta lub gminy osobiście, za pośrednictwem poczty lub w sposób elektroniczny, pod warunkiem że przedsiębiorca posiada własny podpis elektroniczny.

Posiadając potwierdzenie złożenia wniosku do rejestracji firmy, a także mając aktywny NIP, przedsiębiorca może rozpocząć prowadzenie działalności.

Wniosek do CEIDG stanowi równocześnie zgłoszenie do ZUS-u, urzędu skarbowego oraz GUS-u. Jeżeli przedsiębiorca zamierza być płatnikiem VAT, również za pomocą wniosku CEIDG-1 może zarejestrować się do VAT. W tym celu należy złożyć formularz VAT-R. Jednak zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone, formularz VAT-R do wniosku CEIDG-1 mogą dołączyć wyłącznie przedsiębiorcy samodzielnie składający wniosek w CEIDG oraz dysponujący kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Dopiero w momencie złożenia wniosku o rejestrację do VAT można wystawiać faktury VAT.

Od 20 maja 2017 r. przedsiębiorcy mogą za pośrednictwem formularza CEIDG-1 dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych przez formularz ZUS ZUA i ZUS ZZA, czy też zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego przez formularz ZUS ZCNA.

W przypadku, gdy osoba zakładająca własną firmę jest równocześnie zatrudniona na etacie, z którego otrzymuje przynajmniej wynagrodzenie minimalne, należy pamiętać o złożeniu formularza ZUS ZZA w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia działalności. Należy także poinformować pracodawcę o fakcie założenia własnej działalności, wówczas nie będzie on uwzględniał kwoty wolnej od podatku podczas wyliczania zaliczki na podatek dochodowy.

Zatem poprzez jeden druk CEIDG-1, po spełnieniu odpowiednich wymagań, przedsiębiorca dokonuje niezbędnych formalności rejestracyjnych do różnych instytucji.

Korzyści z posiadania własnej firmy w porównaniu z pracą na etacie

Własna firma daje przede wszystkim możliwość:

• swobody działania,

• wyznaczania własnych celów i kierunków działań,

• uzyskania wyższych korzyści finansowych,

• elastycznego czas pracy,

• wyboru formy opodatkowania,

• obniżenia zobowiązań wobec urzędu skarbowego - poniesione koszty prowadzenia działalności zmniejszają podstawę opodatkowania, a tym samym zmniejszają wartość podatku do zapłaty,

• odliczania VAT od dokonanej sprzedaży i zakupów w przypadku czynnych podatników VAT,

• skorzystania z ulgi na ZUS, tzw. mały ZUS.

Ponadto prowadzenie własnego biznesu daje poczucie niezależności oraz działania na własny rachunek, w związku z czym perspektywa zatrudnienia na etacie wydaje się mniej atrakcyjna.

Porównanie kosztów pracy na etacie i przy własnej działalności

Poniesione koszty mogą zmniejszać przychód, a tym samym przyczynić się do obniżenia dochodu, czyli mają również wpływ na obniżenie należności podatkowej. Przy umowie o pracę koszty uzyskania przychodu wynoszą 111,25 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł, co odnosi się do osób zatrudnionych u jednego pracodawcy, wykonujących pracę w miejscowości swojego zamieszkania.

Stosunkowo wysokie koszty ponoszą osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, jak zlecenie czy umowa o dzieło. Mają one prawo do skorzystania z podwyższonej stawki 50% kosztów uzyskania przychodu, która dotyczy zwłaszcza przeniesienia autorskich praw majątkowych. W 2017 roku łączne podwyższone koszty zostały ograniczone limitem wynoszącym 42 764 zł.

Natomiast przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą nie ma wyznaczonych limitów kosztów, które może ponieść w firmie. Zatem każdy niewyłączony przepisami, prawidłowo udokumentowany oraz oczywiście związany z prowadzoną działalnością poniesiony wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodu. Wśród najczęściej poniesionych kosztów prowadzenia działalności wymienić można opłaty za czynsz, media, usługi telekomunikacyjne, zakupy biurowe czy wydatki na eksploatację pojazdów. Przedsiębiorca ma również możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych od posiadanych i wprowadzonych do środków trwałych składników majątku. Zatem wszystkie poniesione wydatki związane z działalnością przyczyniają się do obniżenia podatku. Zwykle więc koszty wynikające z prowadzenia własnej działalności są wyższe niż w przypadku pracy na etacie.

Przedsiębiorca płaci mniej za zakupy firmowe

Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się zarejestrować jako czynny podatnik VAT, ma możliwość odliczania tego podatku od poniesionych wydatków na zakup towarów czy usług, pod warunkiem że będą one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Wprawdzie dokonując zakupu, przedsiębiorca ponosi taki sam koszt, co osoba zatrudniona na etacie, ale ma prawo odliczyć od nich naliczony podatek VAT za pomocą deklaracji VAT. Jeżeli przedsiębiorca osiągnie nadwyżkę podatku naliczonego (od zakupów) nad należnym (od sprzedaży), ma możliwość ubiegania się o zwrot podatku VAT.

Kiedy samozatrudnienie najbardziej się opłaca?

Najkorzystniejszym momentem do założenia własnej działalności jest okres, w którym przedsiębiorcę obowiązują preferencyjne składki ZUS, tzw. mały ZUS. Uprawnienie do obniżonych składek ZUS jest dobrowolne i dotyczy zwłaszcza osób rozpoczynających prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Obowiązuje przez pierwsze 24 miesiące od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności. Podstawa składek na ubezpieczenie społeczne nie może być wówczas niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2017 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 2000 zł).

Zgodnie z art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z możliwości płacenia niższej podstawy składek nie mogą skorzystać osoby, które:

1. prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

2. wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Ponadto preferencyjne składki ZUS nie obowiązują m.in. wspólników spółek jawnych, komandytowych, partnerskich oraz wspólników jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak również twórców i artystów.

Różnicę w stawkach składek ZUS obrazuje poniższa tabela:

W sytuacji skorzystania z preferencyjnych składek ZUS własna firma umożliwia opłacanie obniżonych składek przez pierwsze dwa lata jej prowadzenia, a co za tym idzie zarabianie więcej niż na etacie.

Ile zarobię w porównaniu z etatem, prowadząc własną firmę?

Odpowiedź na to pytanie powinna być poparta analizą otrzymanego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu podatków, składek ZUS oraz kosztów uzyskania przychodu. Posłużenie się przykładem pozwoli lepiej zobrazować wartość wynagrodzenia netto otrzymanego za pracę na etacie w porównaniu z prowadzeniem własnej działalności.

Przykład 1.

Pracownik zatrudniony na etacie na podstawie umowy o pracę uzyskuje miesięczne wynagrodzenie brutto w wysokości 5000 zł. Kwota jaką ponosi pracodawca z tytułu stosunku zatrudnienia, wynosi około 6000 zł po powiększeniu o składki ZUS, podatek, Fundusz Pracy i FGŚP. Zatem pracownik otrzymuje wynagrodzenie netto w kwocie około 3500 zł, co stanowi w przybliżeniu 60% całkowitego kosztu poniesionego przez pracodawcę z tego tytułu. Dodatkowo pracodawca jest obciążany pośrednimi kosztami związanymi z utworzeniem i utrzymaniem stanowiska pracy, opłatami za media, czynsz itp. Na skutek tego potencjalne koszty związane z zatrudnieniem pracownika są jeszcze wyższe.

Wykonując tę samą pracę, osoba posiadająca własną firmę wystawia fakturę za swoje usługi, za które osiągnęłaby wynagrodzenie netto w wysokości około 4000 zł. Oczywiście na wartość wynagrodzenia wpływają podatki oraz pozostałe składki, w tym ZUS, który przez pierwsze dwa lata może być obniżony według preferencyjnych składek. Jednak kwota za wynagrodzenie, jaką osiągnie osoba posiadająca własną firmę, jest znacznie wyższa w porównaniu z pracą na etacie.

W celu rozpoznania różnicy między wynagrodzeniem otrzymanym za pracę na etacie i samozatrudnienie można również posłużyć się kalkulatorem wynagrodzenia.

Własna firma prowadzona równocześnie z zatrudnieniem na etacie

Własna firma nie wyłącza jednoczesnego zatrudnienia na etacie. Jeżeli przedsiębiorca obawia się, że jego firma się nie utrzyma lub nie podoła obowiązkom jej prowadzenia, ma możliwość jednoczesnego połączenia obu form pracy. Zaletą tego rozwiązania jest brak powielania składek społecznych ZUS. Ponadto jeśli wynagrodzenie za pracę na etacie jest wyższe lub równe minimalnej stawce krajowej, wynoszącej obecnie 2000 zł brutto, to z tytułu prowadzonej działalności przedsiębiorca ma obowiązek opłacania jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podejmując się założenia własnej firmy, warto mieć na uwadze również fakt, że w każdym momencie decyzję można zmienić. Przedsiębiorca może w trakcie roku dokonać zawieszenia lub zamknięcia działalności. Jednak patrząc na korzyści wynikające z prowadzenia własnego biznesu, warto zaryzykować, gdyż angaż pracy na własny rachunek daje ogromną satysfakcję, większe możliwości zarobkowe oraz wiele innych korzyści.