Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet dywidendy po spełnieniu określonych warunków. Wyjaśniamy, kiedy dopuszczalna jest wypłata zaliczki na dywidendę i w jaki sposób ewidencjonować w księgach rachunkowych taką wypłatę.
Wypłata zaliczki na dywidendę a podział wyniku finansowego
Wynik finansowy netto ustala się na dzień bilansowy na koncie 860 „Wynik finansowy”; jest nim różnica pomiędzy wynikiem finansowym brutto a obowiązkowymi obciążeniami wyniku finansowego.
Zysk netto podlega podziałowi, natomiast strata wymaga pokrycia. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić natomiast po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki co do zasady podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego.
Wynik finansowy netto za poprzedni rok obrotowy pozostaje zatem jako saldo na koncie 860 „Wynik finansowy” do momentu zatwierdzenia sprawozdania finansowego i podjęciu uchwały o podziale zysku. Dopiero wtedy w księgach rachunkowych roku następnego następuje przeksięgowanie wyniku finansowego netto na konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”.
Przeksięgowanie wyniku finansowego z konta 860 „Wynik finansowy” na konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego” wygląda następująco:
- Przeksięgowanie zysku netto:
- Wn konto 86 „Wynik finansowy”,
- Ma konto 82 „Rozliczenie wyniku finansowego”.
- Przeksięgowanie straty netto:
- Wn konto 82 „Rozliczenie wyniku finansowego”,
- Ma konto 86 „Wynik finansowy”.
Wypłata zaliczki na dywidendę a wypłata dywidendy
W przypadku, gdy wynik finansowy jest dodatni, wypracowany zysk netto może zostać przeznaczony m.in. na wypłatę dywidendy dla wspólników spółki. Dywidenda jest dochodem z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej, należnym wspólnikom.
Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 ust. 1.
Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów.
Czym jest wypłata zaliczki na dywidendę?
Zaliczka na poczet dywidendy to sposób na dokonywanie wypłat na rzecz wspólników w trakcie trwania roku obrotowego, bez konieczności zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok finansowy, za który następuje wypłata.
Umowa spółki może upoważniać zarząd do wypłaty wspólnikom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę.
Wypłata wspólnikom zaliczki na poczet dywidendy jest zatem możliwa tylko wówczas, gdy umowa spółki przewiduje takie rozwiązanie, a spółka wypłacająca zaliczkę na dywidendę posiada środki wystarczające na taką wypłatę.
Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. Zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.
Wypłata zaliczki na dywidendę, może zatem mieć miejsce pod warunkiem osiągnięcia przez spółkę w poprzednim roku obrotowym zysku, co potwierdzać ma zatwierdzone sprawozdanie finansowe spółki. Jeżeli warunki te są spełnione, bieżąca sytuacja finansowa spółki została rzetelnie przeanalizowana, wypłata zaliczki na dywidendę nie zagraża płynności finansowej spółki i przewidywana jest wypłata dywidendy dla wspólnika za jeszcze niezakończony rok obrotowy, zaliczka na poczet przyszłej dywidendy może zostać wypłacona na podstawie uchwały o wypłacie zaliczki. Trzeba jednak mieć jeszcze na uwadze, że zaliczka na dywidendę może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne. W odróżnieniu od wypłaty standardowej dywidendy, w przypadku wypłaty zaliczki na poczet dywidendy, zarząd nie może przeznaczyć niepodzielonych zysków z lat poprzednich ani kwot pochodzących z kapitału zapasowego.
Wypłacając zaliczkę na poczet dywidendy wspólnikom, trzeba pamiętać, że w przypadku, gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w:
- całości – w przypadku odnotowania straty, albo
- części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.
Wypłata zaliczki na dywidendę w księgach rachunkowych
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością za poprzedni rok obrotowy osiągnęła zysk netto, a jej sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone. Zamierza ona dokonać wypłaty zaliczki na poczet dywidendy, treść umowy spółki przewiduje taką możliwość, a spółka posiada środki wystarczające na taką wypłatę. Zarząd spółki z o.o. podjął uchwałę o wypłacie zaliczki na poczet dywidendy. W jaki sposób powinna przebiegać ewidencja wypłaty zaliczki na dywidendę?
Uchwałę zarządu określającą kwotę zaliczki i termin jej wypłaty ewidencjonuje się w księgach rachunkowych w następujący sposób:
- Wn konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”,
- Ma konto 241 „Rozrachunki z udziałowcami” (w analityce: Imienne konta udziałowców).
Zaliczka na poczet dywidendy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym analogicznie jak wypłata dywidendy. Naliczony podatek dochodowy od zaliczki na poczet dywidendy jest ujmowany w księgach rachunkowych następująco:
- Wn konto 241 „Rozrachunki z udziałowcami” (w analityce: Imienne konta udziałowców),
- Ma konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne”.
Wypłatę zaliczki na poczet dywidendy księguje się na podstawie wyciągu bankowego w następujący sposób:
- Wn konto 241 „Rozrachunki z udziałowcami” (w analityce: Imienne konta udziałowców),
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
Zapłatę podatku dochodowego od zaliczki na poczet dywidendy księgujemy:
- Wn konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne”,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
