Niezależnie od tytułu mającego wpływ na podleganie ubezpieczeniom, objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym może mieć charakter obowiązkowy lub dobrowolny. Osoba zgłoszona do tego ubezpieczenia musi mieć na względzie, że niektóre osoby, które dla celów ubezpieczenia zdrowotnego są uważane za członków rodziny osoby ubezpieczonej i nie posiadają własnego tytułu do ubezpieczenia, muszą zostać zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZCNA, aby mogły korzystać nieodpłatnie ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Kiedy konieczne jest wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego?
Osoby uważane za członków rodziny
Za członka rodziny osoby ubezpieczonej, niemającej własnego tytułu do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym uważa się:
dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę lub dziecko obce w ramach rodziny zastępczej bądź rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku;
małżonka;
wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym (np. dziadek, babcia, matka, ojciec).
Ważne! Za zgłoszonych członków rodziny nie opłaca się dodatkowo składek na ubezpieczenie zdrowotne. |
Wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego
Ubezpieczeni niebędący płatnikami składek na własne ubezpieczenie (dot. osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zleceniobiorców, osób posiadających status osoby bezrobotnej itd.), są zobowiązani powiadomić swego pracodawcę/zleceniodawcę/osobę pełniącą funkcję płatnika składek o członkach rodziny, których należy wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ wskutek okoliczności, które zaszły, nie mają oni już statusu członka rodziny dla celów ubezpieczenia.
Informację tę przekazuje się płatnikowi w ciągu 7 dni od zaistnienia okoliczności, które determinują wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego.
Natomiast osoby, które zgłosiły się do ubezpieczenia zdrowotnego (np. osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek), same przeprowadzają wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego z chwilą, gdy członek rodziny podlegający ubezpieczeniu zdrowotnemu przestał spełniać warunki, aby móc być zgłoszonym do tego ubezpieczenia.
Uwaga! W przypadku przedsiębiorców zawieszających swoją działalność gospodarczą, członkowie rodziny, którzy byli zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego, zostaną wyrejestrowani przez ZUS z dniem rozpoczęcia zawieszenia na podstawie danych otrzymanych z CEIDG. |
Konsekwencje niewyrejestrowania członka rodziny
Osoba objęta ubezpieczeniem zdrowotnym, która nie zgłasza lub nie wyrejestrowuje uprawnionych członków swej rodziny do tego ubezpieczenia, jest narażona na konsekwencje, które są wyszczególnione w art. 193 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, między innymi ten kto:
nie dokonuje w terminie zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego lub wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego,
będąc ubezpieczonym, nie informuje podmiotu właściwego do dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego o okolicznościach powodujących konieczność zgłoszenia lub wyrejestrowania członka rodziny,
podlega karze grzywny.
Podsumowując, ubezpieczony, płatnik składek bądź osoba działająca w imieniu osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, może być ukarany karą grzywny za niezgłoszenie lub niewyrejestrowanie osoby uprawnionej do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.