Zakładania spółek przez cudzoziemców w Polce zostało przewidziane dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Warto przyjrzeć się jak wygląda ta kwestia od strony praktyczno-prawnej.
Zakładania spółek przez cudzoziemców - prawne możliwości
Obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej są obywatele następujących państw: Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Portugalii, Rumunii, Słowenii, Słowacji, Szwecji, Węgier i Włoch. Państwami członkowskimi Europejskiego Obszaru Gospodarczego poza państwami należącymi do Unii Europejskiej są Norwegii, Islandia, Lichtenstein.
Prawo do założenia spółki kapitałowej, jej oddziału lub przedstawicielstwa mają obywatele USA i Konfederacji Szwajcarskiej.
Aktualny wykaz ratyfikowanych umów międzynarodowych znajduje się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Forma prowadzenia działalność gospodarczej jest dowolna, może to być jednoosobowa działalność gospodarcza lub spółka kapitałowa. Obywatele państw obcych mogą świadczyć usługi transgraniczne bez konieczności rejestrowania działalności w Polsce.
W Polsce obywatele państw należących do UE, EOG, państw z którymi zostały podpisane traktaty międzynarodowe mogą założyć spółkę cywilną, spółki osobowe, spółki kapitałowe.
Należy pamiętać iż cudzoziemcy, aby prowadzili działalność gospodarczą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej muszą posiadać zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenie na pobyt czasowy, udzielone w związku z połączeniem z rodziną legalnie przebywającą w Polsce lub uczącą się na studiach, posiadają status uchodźcy, objęci są ochroną uzupełniającą lub posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany, posiadają zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG, posiadają ochronę czasową lub posiadają ważną Kartę Polaka. Każdy cudzoziemiec, który zamelduje się w Polsce na pobyt powyżej 30 dni otrzyma numer PESEL z urzędu.
Rejestracja spółki
Spółkę osobową lub kapitałową rejestruje się w Krajowym Rejestrze Sądowym. Rejestracji dokonuje się online za pośrednictwem portalu PRS lub w systemie S24. Aby zarejestrować spółkę należy założyć konto w systemie oraz potwierdzić go za pomocą profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego. Do założenia profilu zaufanego cudzoziemiec będzie potrzebował uzyskać numer PESEL.
Dodatkowo cudzoziemcy, aby zarejestrować działalność gospodarczą muszą posiadać zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Warunkami udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy celem prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest posiadanie przez cudzoziemca:
- Ubezpieczenia zdrowotnego,
- Posiadanie stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu,
- Posiada zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywania zawodu jeżeli wynika to z przepisów prawa.
Z analizy zapisów ustawy o cudzoziemcach wynika, że cudzoziemiec, który ubiega się o udzielenie zezwolenia na pobyt w celu prowadzenia działalności gospodarczej ma obowiązek wykazania, że działalność ta będzie korzystna dla gospodarki polskiej. Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się również cudzoziemcowi, którego celem pobytu jest wykonywanie pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, którą utworzył lub której udziały lub akcje objął lub nabył, lub prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza, lub będzie prokurentem spółki.
Minister właściwy ds. wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy
i ministrem właściwym do spraw gospodarki w drodze rozporządzenia może określić limity udzielania zezwoleń na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej, które są udzielane cudzoziemcom w celach wykonywania pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki kapitałowej, w których cudzoziemcy są udziałowcami lub akcjonariuszami czy komplementariuszami czy prokurentami.
Limity udzielanych zezwoleń mogą dotyczyć poszczególnych województw, zawodów, rodzajów umów na podstawie których cudzoziemcowi może zostać powierzone wykonywanie pracy lub rodzaje działalności podmiotu powierzającego wykonywanie pracy.
Wojewoda nie rozpocznie postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę gdy zajdą przesłanki odmowy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy. Zgodnie
z orzecznictwem sądów administracyjnych prowadzenie działalności gospodarczej musi być zgodne z zapisami ustawy Prawo przedsiębiorców. W trakcie postępowania o wydanie zezwolenia należy ustalić, czy cudzoziemcowi można przepisać status „osoby pracującej na własny rachunek”. (Wyrok NSA Z 16.11.2021R. ii osk 1114/21, ONSAi WSA 2022/2, poz. 28).
Odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracy, gdy w dniu składania wniosku o udzielenie mu tego zezwolenia cudzoziemiec:
- Jest pracownikiem delegowanym do pracy na terytorium Polski na czas określony przez pracodawcę mającego siedzibę poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej – przez cały czas delegowania,
- Przebywa na terytorium Polski na podstawie zobowiązań określonych w umowach międzynarodowych dotyczących ułatwienia wjazdu i czasowego pobytu niektórych kategorii osób fizycznych,
- Prowadzi działalność gospodarczą na terenie Polski,
- Przebywa na terenie Polski w celu turystycznym lub w odwiedzinach na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen.
Działalność gospodarcza nierejestrowana
Cudzoziemiec obywatel kraju Unii Europejskiej posiadający numer PESEL może prowadzić działalność nierejestrowaną. Zgodnie z przepisami Prawa przedsiębiorców - działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej reguluje kwestie związane z podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej na terytorium Polski w sposób stały lub czasowy. Ustawa wskazuje na osoby zagraniczne oraz osoby zagraniczne będące przedsiębiorcami, które mogą tworzyć w Rzeczypospolitej oddziały i przedstawicielstwa. Zgodnie z definicją ustawową osoby zagranicznej będzie to osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego, osoba prawna z siedzibą za granicą, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną z siedzibą za granicą.
W celu wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczposopitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich lub państw które mają podpisaną umowę o współpracy z Polską mogą tworzyć oddziały na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne
Obywatel innego państwa, który jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowanej w Polsce, ma obowiązek podlegania z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym niezależnie od długotrwałości lub stałości pobytu na terytorium Polski.
Wymóg uzyskania zezwolenia dotyczy nabycia własności nieruchomości oraz nabycia prawa użytkowania wieczystego. Nabycie nieruchomości wbrew przepisom ustawy będzie nieważne.
Zezwolenia Ministerstwa spraw wewnętrznych i administracji wymaga również nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą w Polsce, będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości.
Podstawa prawna:
- Prawo przedsiębiorców z 6 marca 2018 r. (Dz.U.2023.221 z 2023.02.02);
- Ustawa o cudzoziemców z 12.12.2013 r. (Dz.U. 2023.519 z 2023.03.20);
- Ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z 6,03.2018 r. (Dz.U. 2022.470 z 2022.02.25);
- Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z 13.10.1998 r. (Dz.U. 2022.1009
- z 2022.05.13).
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
