Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą na KPiR. Kupiłam akcesoria biurowe do firmy i dokonałam płatności za pośrednictwem rachunku bankowego małżonka. Czy wobec tego wydatki mogą stanowić koszt uzyskania przychodu? Czy zapłata za faktury z rachunku małżonka może uniemożliwiać ujęcie wydatków w kosztach?
Emilia, Ozorków
Przepisy podatkowe nie nakładają obowiązku posiadania firmowego rachunku bankowego w przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów (KPiR) lub ewidencję przychodów. Obowiązek ten mają jedynie podmioty rozliczające się w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości, m.in. spółki z o.o. czy spółki akcyjne.
Przedsiębiorca posiadający bankowy rachunek firmowy zyskuje możliwość ujęcia np. odsetek, prowizji i opłat bankowych w kosztach firmowych. Dodatkowo, w przypadku ewentualnej kontroli organów podatkowych, urząd nie będzie żądał wyciągów z prywatnego konta, a jedynie konta firmowego.
Kiedy wydatek może stanowić koszt i jak wpływa na to metoda płatności?
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszt uzyskania przychodów uznaje się wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu oraz zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Wydatki te nie mogą zawierać się w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów określonego w art. 23 ww. ustawy. Ponadto wydatek powinien być prawidłowo udokumentowany, co oznacza, że podatnik powinien posiadać np. fakturę lub rachunek, na której zawarte są wymagane dane.
Zastosowana forma płatności co do zasady nie ma znaczenia w kwestiach podatkowych, niemniej jednak wyróżnia się jeden wyjątek, w którym płatność gotówkowa za wydatek powyżej 15 000 zł uniemożliwia ujęcie go w kosztach podatkowych. Zgodnie z art. 22p ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kosztów podatkowych nie zalicza się wydatków przekraczających wartość 15 000 zł w tej części, w której płatność nie została dokonana za pośrednictwem rachunku bankowego.
Jeżeli chodzi o zapłatę zobowiązań z konta bankowego, to w przypadku tej metody płatności nie ma w przepisach ograniczenia (związanego z rodzajem rachunku bankowego strony dokonującej płatności) mającego związek z prawem ujmowania wydatków w kosztach firmowych.
Zapłata za faktury z rachunku małżonka, gdy występuje wspólność majątkowa
W Pani przypadku istotne znaczenie dla ujęcia wydatku w kosztach będzie miało to, czy posiada Pani z mężem wspólność majątkową, czy też nie.
W kwestii rozliczeń podatkowych nie ma znaczenia, czy zapłata została dokonana z rachunku firmowego, czy z rachunku małżonka, z którym podatnik ma wspólność majątkową. Majątek objęty wspólnością majątkową jest jednocześnie majątkiem osobistym każdego z małżonków.
„Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków”.
Jeżeli więc dany wydatek spełnia definicję kosztu uzyskania przychodów, czyli ma związek z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą i osiąganiem przychodów oraz posiada Pani odpowiedni dowód księgowy (np. fakturę), wówczas możliwe jest ujęcie takiego wydatku w kosztach podatkowych, nawet jeżeli zapłaciła Pani za fakturę z konta męża, z którym nie ma Pani rozdzielności majątkowej. Inaczej natomiast będzie wyglądała sytuacja, gdy nie posiadają Państwo wspólności majątkowej.
Zapłata za faktury z rachunku małżonka, gdy występuje rozdzielność majątkowa
Jeżeli podatnik prowadzący działalność posiada ze współmałżonkiem rozdzielność majątkową, to wówczas zapłata za faktury z rachunku współmałżonka może uniemożliwić ujęcie wydatku w kosztach firmowych, z uwagi na fakt, że nie będzie on faktycznie poniesiony przez podatnika. Jeżeli więc posiada Pani z małżonkiem rozdzielność majątkową, wówczas faktura, za którą zapłata nastąpiła z konta małżonka, może wzbudzać wątpliwości w kwestii ujęcia jej w KPiR.
Podsumowując, zapłata za faktury z rachunku męża nie oznacza, że wydatek nie może być kosztem uzyskania przychodu. Jeżeli posiada Pani z mężem wspólność majątkową, ma Pani prawo ująć wydatek w KPiR. Jeżeli jednak nie posiadają Państwo wspólności majątkowej, wydatek taki może zostać zakwestionowany przez organ podatkowy. Jeżeli wydatek został faktycznie przez Panią poniesiony, to warto byłoby wówczas posiadać dowody potwierdzające poniesienie kosztu np. potwierdzenie przelewu zwrotnego na konto małżonka z którego wynika, czego dotyczyła płatność.
