Osoba zatrudniona w ramach umowy zlecenie również może zostać oddelegowana do pracy za granicę. Delegacja to wykonywanie zadania określonego przez - w tym przypadku - zleceniodawcę, poza miejscowością, w której znajduje się stałe miejsce pracy zleceniobiorcy. Zleceniobiorca delegowany do pracy za granicę może liczyć na dodatkowe świadczenia związane z odbytą podróżą. Jak natomiast wygląda rozliczenie składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy oddelegowanego zleceniobiorcy?
Umowa zlecenie
Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna, która została uregulowana w Kodeksie cywilnym. Zawierając ją, przyjmujący zlecenie, tj. zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonej czynności dla dającego zlecenie, tj. zleceniodawcy. Umowa zlecenie powinna zostać zawarta na piśmie i podpisana przez obie strony.
Umowa zlecenie a delegacja za granicę
Podczas wykonywania zlecenia przez zleceniobiorcę może pojawić się konieczność oddelegowania go za granicę. W związku z tym w treści umowy zlecenia powinny zostać zawarte postanowienia:
- o rodzaju świadczeń, które zleceniodawca będzie pokrywał w związku z odbytą delegacją oraz
- o wysokości tych świadczeń.
Zawierając takie postanowienia w umowie zlecenie, zleceniodawca zobowiązuje się do wypłaty określonych świadczeń z tytułu delegacji, o ile będzie ona uzasadniona i związana z realizacją zleconych czynności. Wśród świadczeń, które może pokrywać zleceniodawca, są m.in. diety żywieniowe czy ryczałty za przejazdy.
Jeśli w umowie brakuje dodatkowych zapisów odnośnie wypłacanych świadczeń, to zleceniobiorcy przysługuje zwrot wydatków na podstawie art. 742 Kodeksu cywilnego. Wówczas zleceniodawca powinien zwrócić zleceniobiorcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, np. koszty noclegów czy przejazdów.
Należy pamiętać, że zleceniobiorca delegowany do pracy za granicę to nie to samo co osoba zatrudniona w ramach umowy o pracę, a więc stosowane są w stosunku do nich odmienne przepisy. W umowie zleceniu nie można np. zawrzeć postanowienia, że zleceniobiorca będzie miał obowiązek odbywać delegacje na polecenie zleceniodawcy.
Zleceniobiorca delegowany do pracy za granicę a rozliczenie składek ZUS
Należności związane z delegacją są zwolnione z oskładkowania do wysokości limitów określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).
Ważne jest również to, że nie wszystkie rodzaje przychodów podlegają oskładkowaniu. § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zawiera przychody wyłączone z podstawy wymiaru składek ZUS. Zwolniona z oskładkowania jest m.in. część wynagrodzenia zleceniobiorców wykonujących pracę za granicą, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie (w 2023 r. - 6 935 zł), w wysokości równowartości diety za każdy dzień pobytu.
Podsumowując, aby ustalić podstawę wymiaru składek ZUS zleceniobiorcy delegowanego do pracy za granicą, należy uzyskany przez niego przychód (w danym miesiącu) porównać do kwoty przeciętnego wynagrodzenia i jeżeli przychód jest:
- wyższy od tej kwoty (w 2023 r. - 6 935 zł) - jako podstawę wymiaru składek ZUS przyjmuje się kwotę ustaloną w ten sposób, że od osiągniętego przychodu odejmowana jest równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą (jako podstawę przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie, jeżeli przychód po odjęciu diet jest niższy od tej kwoty),
- niższy od tej kwoty (w 2023 r. - 6 935 zł) - jako podstawę wymiaru składek przyjmuje się przychód faktycznie uzyskany przez zleceniobiorcę.
Jeżeli zleceniobiorca przez część miesiąca pracował w Polsce, a przez część za granicą, ustalając podstawę oskładkowania, należy wziąć łączny przychód uzyskany w danym miesiącu ze zlecenia.
Od ustalonej podstawy nalicza się składki na ubezpieczenie społeczne: emerytalne, rentowe i chorobowe, jeśli zleceniobiorca jest do niego zgłoszony. Kwota po odjęciu składek społecznych stanowi podstawę wymiaru składki zdrowotnej, która wynosi 9%.
Zleceniobiorca delegowany do pracy za granicę a podatek
Koszty związane z odbytą delegacją stanowią przychód zleceniobiorcy, a więc podlegają podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (art. 11 ust. 1 ustawy o pdof). Jednak zleceniobiorca delegowany do pracy za granicę nie jest pracownikiem, a jego należności za czas delegacji są zwolnione z opodatkowania do wysokości limitów określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).
Kwoty wypłacone ponad ustalone limity są objęte opodatkowaniem.
Zwolnione z opodatkowania są świadczenia, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:
- w celu osiągnięcia przychodów,
- w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub
- przez organy władzy albo administracji państwowej lub samorządowej i jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane lub
- przez osoby pełniące funkcje obywatelskie (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b i ust. 13 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Od przychodu, który podlega opodatkowaniu, należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych wynoszącą 12%. Podstawa opodatkowania to kwota przychodu pomniejszona o składki na ubezpieczenie społeczne i koszty uzyskania przychodu (20% uzyskanego przychodu).
