Szkolenia w zakresie coachingu, czyli przygotowania do roli zawodowego mówcy i motywatora, cieszą się dużą popularnością. Tego rodzaju szkolenie mieści się w ramach usług edukacyjnych i w związku z tym pojawia się pytanie, czy możliwe jest zwolnienie z VAT usług coachingu.
Zwolnienie od VAT usług kształcenia zawodowego
Nasze rozważania będziemy prowadzić wokół treści art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT, który podaje, że zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
- prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
- świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
- finansowane w całości ze środków publicznych
– oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie ust. 1 pkt 29 powyższego artykułu, szkolenia muszą obejmować nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą czy zawodem i muszą mieć na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Dodatkowo należy spełnić jeden ze wskazanych poniżej warunków, tj.:
- formy i zasady tych szkoleń muszą wynikać z odrębnych od podatkowych aktów prawnych,
- na świadczone szkolenia uzyskano akredytację w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe,
- szkolenia muszą być finansowane w całości ze środków publicznych.
Dla zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, istotne jest – w pierwszej kolejności – uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub uzyskanie akredytacji na dany rodzaj szkolenia lub finansowanie danego szkolenia w całości ze środków publicznych.
Warunki skorzystania ze zwolnienia dla usług kształcenia zawodowego
W kontekście możliwości zastosowania zwolnienia od VAT dla usług coachingu należy mieć na uwadze, że jednocześnie muszą być spełnione oba opisane warunki, tzn.:
- musi to być usługa w zakresie kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego, oraz
- forma i system kształcenia muszą być uregulowane w odrębnych przepisach.
Analizując pierwszy warunek, możemy wskazać, że przez kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, o których mowa w ww. przepisach, obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, trzeba rozumieć takie kształcenie, w wyniku którego dana osoba podnosi swoje kwalifikacje, a bezpośrednio po jej ukończeniu jest w stanie podjąć pracę zarobkową lub wykonywać określony zawód. W przypadku szkoleń przygotowujących do zawodu mówcy/coacha warunek ten jest spełniony.
Jednocześnie, jak wskazano wyżej, przepisy prawa podatkowego przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów Prawo oświatowe wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub finansowanych w całości lub w części ze środków publicznych. Przy czym odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ww. ustawy do „odrębnych przepisów” może się odnosić wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.
Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, liczba godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki, jakie musi spełnić organizator kształcenia. W konsekwencji spełnienie tego warunku jest możliwe tylko wtedy, gdy istnieją przepisy prawa regulujące formy i zasady kształcenia zawodowego. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 87 Konstytucji źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.
Odesłanie więc w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit.a. ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do ustaw oraz rozporządzeń (ewentualnie ratyfikowanych umów międzynarodowych). Przy czym trzeba podkreślić, że ustawy i rozporządzenia, będąc źródłem powszechnie obowiązującego prawa, podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (co jest warunkiem ich wejścia w życie).
W tym miejscu warto odwołać się do treści interpretacji Dyrektora KIS z 10 września 2020 roku (nr 0112-KDIL3.4012.327.2020.3.AW), w której organ podatkowy analizował przypadek podatnika prowadzącego szkolenia dla osób fizycznych w zakresie przygotowania do zawodów: doradca ustawień, coach ustawień, doradca życiowy.
Dyrektor KIS wskazał, że skoro prowadzone kursy nie są nigdzie uregulowane w polskim ustawodawstwie, nie można uznać za spełnienie przesłanki, określonej w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT, tzn. aby usługi kształcenia zawodowego prowadzone były w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Aby można było mówić o tym, że warunki zostały określone w odrębnych przepisach, przepisy te, np. rozporządzenie, muszą regulować formy kształcenia, czyli określać sposoby prowadzenia oraz precyzować zasady takich szkoleń.
Zatem nie został spełniony drugi warunek uprawniający do zwolnienia świadczonych kursów na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy. W związku z tym świadczone usługi, tj. kursy, nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Zwolnienie z VAT usług coachingu
Kształcenie w zawodzie coacha spełnia zatem tylko jeden z dwóch warunków wynikających z treści art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT. To powoduje, że chociaż mamy w tym przypadku do czynienia z usługą kształcenia czy przekwalifikowania zawodowego, to jednak nie jest możliwe zastosowanie całkowitego zwolnienia od podatku VAT. Sytuacja ta nie oznacza jednak konieczności odprowadzania podatku należnego VAT od świadczonych usług, ponieważ podatnicy mogą skorzystać w tym zakresie ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy o VAT. Świadczenie usług edukacyjnych nie wyklucza możliwości skorzystania ze zwolnienia od VAT do limitu sprzedaży w kwocie 200 000 zł.
Reasumując, z uwagi na brak spełnienia drugiej przesłanki w postaci uregulowania formy szkolenia w odrębnych przepisach opisane zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT dotyczące kształcenia zawodowego w ramach coachingu nie przysługuje. Możliwe jest jednak skorzystanie z innych preferencji podatkowych w zakresie zwolnienia od podatku VAT.
