Cena zakupu jak i cena nabycia są to wartości w jakich zakupione towary czy składniki majątku zostają umieszczone w kosztach działalności. Choć sformułowania na pierwszy rzut oka są do siebie podobne, to mają zupełnie różne znaczenie. Czym różni się cena zakupu od ceny nabycia? Kiedy możemy stosować cenę zakupu, a kiedy musimy stosować cenę nabycia? Sprawdź!
Cena zakupu
W pierwszej kolejności należałoby zapoznać się z pojęciem ceny zakupu. Według definicji podanej w § 3 pkt. 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPIR cena zakupu to cena poniesiona przez nabywcę na zakup danego dobra. W przypadku:
- czynnych podatników VAT, którym przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług jest to cena netto (bez podatku VAT);
- podatników zwolnionych z VAT, którym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT ceną zakupu jest wartość brutto (netto wraz z nieodliczonym podatkiem VAT).
W przypadku importu cena zakupu jest powiększona o cło, podatek akcyzowy oraz dodatkowe opłaty celne, obniżona o rabaty, opusty i inne podobne obniżenia. Jeśli składnik majątku zostanie otrzymany w drodze darowizny lub spadku jest to cenę zakupu stanowi wartość rynkowa takiego samego lub podobnego składnika.
Cena nabycia a cena zakupu
Definicja ceny nabycia została szczegółowo omówiona w §. 3 ust. 3 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR. Zgodnie z nią cena nabycia jest to cena zakupu (netto w przypadku czynnych podatników VAT lub brutto w przypadku nievatowców) danego dobra powiększona o koszty związane z jego zakupem np. koszty transportu, ubezpieczenia transportu czy załadunku i rozładunku itp.
W skrócie cena nabycia jest to całkowity rzeczywisty koszt poniesiony na zakup danego dobra. W przypadku importu towarów jest to cena powiększona o cło, opłaty celne czy akcyzowe, która jest pomniejszona o rabaty, bonifikaty i inne upusty.
Kiedy cena zakupu a kiedy cena nabycia?
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie prowadzenia KPIR cena zakupu stosowana jest w celu wyceny wyposażenia, towarów handlowych, materiałów i darowizn w spisie z natury, przy ujmowaniu zakupionych towarów handlowych lub materiałów oraz w momencie określenia wartości przesunięć towarów handlowych i materiałów między zakładami należącymi do tego samego podatnika.
Natomiast cena nabycia jest stosowana głównie przy określeniu wartości początkowej środków trwałych oraz ich wycenie. Według ceny nabycia można także wycenić składniki materiałów i towarów handlowych w spisie z natury.
Przykład 1.
Pani Anna dokonując spisu z natury wycenia składniki majątku zgodnie z ich ceną nabycia. Na koniec roku suma kolumny 11 - koszty uboczne zakupu KPIR wynosiła 11 000 zł, natomiast suma kolumny 10 - Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu KPIR wynosiła 33 000 zł. Cena jednostkowa zakupu wybranego towaru to 33 zł/szt. W jaki sposób Pani Anna powinna ustalić wartość spisu z natury dla poszczególnych składników?
W celu ustalenia ceny nabycia dla wyceny towarów handlowych i materiałów należy:
- Ustalić procentowy wskaźnik kosztów ubocznych zakupu: (11 000 zł x 100) / 33 000 zł = 33,33%
- Następnie wskaźnik ten należy pomnożyć przez cenę jednostkową zakupu 33 zł x 33,33% = 11 zł
- Do ceny jednostkowej zakupu należy dodać procentowy wskaźnik kosztów ubocznych zakupu:33 zł + 11 zł = 44 zł.
Wówczas dany towar Pani Anna powinna wycenić zgodnie z wyliczoną wartością jednostkową 44 zł/szt.
Reasumując, już na samym początku przedsiębiorca powinien ustalić jakie ceny będą zastosowane przy wycenie zasobów. Cena zakupu jest pewnym uproszczeniem zastosowanym przy ich wycenie, natomiast cena nabycia stanowi szczegółową wartość wyceny składników majątku przez to, że obejmuje także dodatkowe koszty związane z zakupem danego składnika.
Polecamy:
