Obecnie producenci lub dystrybutorzy coraz częściej w ramach promocji rozdają próbki towarów. Ten sposób promocji produktu jest niezwykle skuteczny. Klienci dzięki temu mogą dowiedzieć się o nowych produktach. Ponadto producenci lub dystrybutorzy mogą uzyskać informacje z opiniami klientów na temat produktu. W praktyce próbki nie różnią się od produktu. Tym samym producenci i dystrybutorzy zastanawiają się, czy próbki należy oznaczać.
Co podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. dostawa towarów. Zgodnie z ustawą o VAT rozumiemy przez nią przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Przez towary rozumie się rzeczy ruchome oraz wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (patrz art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
Ponadto przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
- wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
Przykład 1.
Podatnik w ramach promocji postanowił rozdać swoim kontrahentom swój nowy produkt. Wydanie ma na celu jego promocję. Podatnik wcześniej nie odliczył podatku VAT. Czy w takim przypadku winien opodatkować przekazanie towarów kontrahentom?
W tym przypadku podatnik nie musi dokonywać opodatkowania przekazanych produktów. Przekazał produktu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Co także ważne, nie dokonał odliczenia podatku od przekazanych towarów.
Próbka – definicja i opodatkowanie
Przepisów dotyczących opodatkowania towarów nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
W ustawie znajdziemy definicję próbki. Rozumie się przez nią identyfikowalny jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:
- ma na celu promocję tego towaru oraz
- nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.
Ocena tego, jaka ilość towaru jest niewielka, powinna być dokonywana w kontekście rodzaju danego towaru. „Niewielka ilość” to taka, która na danym poziomie obrotu zasadniczo nie występuje jako przedmiot takiego obrotu.
Ocena tego, jaka ilość towaru jest niewielka, powinna być dokonywana także w kontekście poziomu obrotu, na jakim następuje przekazanie próbki. Dystrybucja może bowiem odbywać się na różnych szczeblach obrotu.
Inaczej powinno być ocenione przekazanie próbki na etapie dystrybucji hurtowej, a inaczej na etapie dystrybucji detalicznej.
Przykład 2.
Spółka jest generalnym dystrybutorem znanej marki perfumowej. Podatnik postanowił rozdać dystrybutorom próbki. W tym przypadku każdy z nich dostał po kilkadziesiąt próbek. Czy taka liczba przekazanych próbek nie spowoduje ich opodatkowania?
W analizowanym przypadku dystrybutor przekazuje swoim kontrahentom (dystrybutorom detalicznym) takie liczby próbek, które mogłyby zaspokoić zapotrzebowanie klienta ostatecznego (konsumenta). Są one nieodłącznym elementem promocji sprzedaży danego towaru i mają skłaniać odbiorców do zakupu promowanych towarów. W takim przypadku pomimo przekazania próbek znacznej wartości dla jednego dystrybutora nie będzie potrzeby dokonywania ich opodatkowania.
Przykład 3.
Podatnik postanowił rozdać w marketach próbki nowego płynu do płukania. Czy w tym przypadku, jeśli nie prowadzi ewidencji wartości wręczonych próbek, musi je opodatkować?
Dla braku opodatkowania nie ma znaczenia ani jednostkowa wartość próbki, ani łączna wartość wręczonych w roku podatkowym próbek.
Podatnik może więc rozdawać próbki bez prowadzenia ewidencji, komu zostały one wydane. Najważniejsze jest to, że towar jest próbką w rozumieniu powyższej definicji.
Czy próbki należy oznaczać?
Podkreślenia wymaga fakt, że próbka reprezentuje cechy produktu gotowego, a zatem, aby mogła służyć jako przykład, musi zachować wszystkie istotne cechy charakterystyczne substancji lub towarów, których dotyczy.
Przedmioty będące w stanie w całości zaspokoić potrzeby konsumenta związane z danym produktem nie można uważać za próbkę.
Jednak także pojedynczy produkt może stanowić próbkę, jeśli wręczany jest w celu promowania np. segmentu produktów. Wydanie próbki nie może przybierać działań o charakterze handlowym.
Tym samym podatnik winien w jakiś sposób rozróżnić, czy produkt jest próbką.
Przykład 4.
Podatnik jest producentem wędlin. W ramach promocji postanowił w marketach rozdać próbki nowej wędliny. Czy winien w jakiś sposób oznaczyć przekazywane próbki?
Z definicji próbki jednoznacznie wynika, że podatnik rozdający próbki ma obowiązek zastosować zabezpieczenia. Przez próbkę rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci.
Podatnik winien więc oznaczyć próbkę. Co istotne, ustawodawca nie określił, w jaki sposób należy dokonać identyfikacji (oznaczenia) próbki.
Podsumowując, rozdawanie próbek jest obecnie jedną z najskuteczniejszych form reklamy. Podatnik musi jednak pamiętać, aby rozdawane próbki były oznaczone.
