Każdy przedsiębiorca może znaleźć się w sytuacji, gdy wśród różnych zobowiązań zabraknie pieniędzy na zapłatę podatku. Wówczas najczęściej po pomoc udaje się do członków rodziny lub przyjaciół. Jednak nasuwa się pytanie, czy zapłata podatku przez osobę trzecią jest dopuszczalna przez organy podatkowe? Czy nie wywołuje negatywnych konsekwencji dla przedsiębiorcy? Odpowiadamy poniżej.
Zapłata podatku przez osobę trzecią według Ordynacji podatkowej
Jak stanowi Ordynacja podatkowa, zobowiązanie podatkowe to należność do zapłaty podatku w wysokości i terminie, a także miejscu określonym przez prawo podatkowe. Przy czym zgodnie z art. 26 wspomnianej ordynacji za swoje zobowiązanie podatkowe podatnik odpowiada całym swoim majątkiem.
Z punktu widzenia ordynacji podatkowej istotne jest, by zapłata pochodziła ze środków podatnika. Natomiast mniej istotne znaczenie ma wpłata odpowiedniej kwoty na konto właściwego urzędu skarbowego.
Kiedy zapłata podatku przez osobę trzecią uznana jest za prawidłową?
Jak wynika z powyższego, zapłata podatku powinna zostać dokonana przez podatnika, który posiada dane zobowiązanie podatkowe. Oznacza to, że zapłata podatku z cudzego konta bankowego jest niedozwolona.
Jednak w niektórych sytuacjach zapłata podatku przez osobę trzecią może zostać uznana za prawidłową. Będzie to miało miejsce w sytuacji, gdy:
zapłata nastąpi z rachunku bankowego małżonka w przypadku istnienia wspólności majątkowej,
osoba wpłacająca podatek jest pośrednikiem podatnika - oznacza to, że pośrednik tylko technicznie wpłaca kwotę podatku na rzecz i w imieniu podatnika.
Jeśli więc zapłata podatku zostanie dokonana z rachunku bankowego osoby trzeciej, to co do zasady podatnik będzie musiał udowodnić, że osoba ta była jedynie pośrednikiem. Jako dowód może tutaj posłużyć przelew bankowy wykonany z konta podatnika na konto osoby trzeciej, która uregulowała zobowiązanie podatkowe.
W sytuacji, gdy organ podatkowy nie uzna zapłaty podatku przez osobę trzecią, to zobowiązanie podatkowe nie wygasa i podatnik musi zapłacić podatek jeszcze raz - tym razem ze swojego konta. Jeśli termin podatku upłynął, to do kwoty zobowiązania należy doliczyć odsetki i również wpłacić je konto organu podatkowego.
Zwrot nienależnie wpłaconej kwoty na konto organu podatkowego
W sytuacji, gdy zapłata podatku przez osobę trzecią nie zostanie uznana przez organ podatkowy, to osoba ta może się starać o zwrot wpłaconej kwoty. W tym celu należy powołać się na regulację o bezpodstawnym wzbogaceniu, która znajduje się w art. 405-414 Kodeksu cywilnego:
Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.
Nowelizacja prawa podatkowego w kwestii zapłaty podatku przez osobę trzecią
Nowelizacja ordynacji podatkowej z dnia 9 lipca 2015 r. przyniosła korzystne zmiany w kwestii zapłaty podatku przez osoby trzecie.
Obecnie przepisy przewidują bowiem możliwość zapłaty podatku za podatnika przez:
członków najbliższej rodziny: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierbów, rodzeństwo, ojczyma, macochę - bez ograniczeń kwotowych;
aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, w sytuacji, gdy podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową bądź zastawem skarbowym;
każdą osobę trzecią, jeśli kwota podatku nie przekracza 1000 zł, a treść dowodu wpłaty nie budzi wątpliwości co do jej przeznaczenia.
Powyższe uregulowania są dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców. Należy jednak mieć na względzie, że w sytuacji, gdy zobowiązanie podatkowe przekracza kwotę 1000 złotych, to może ono zostać zapłacone jedynie przez podatnika lub członka jego najbliższej rodziny. W przeciwnym wypadku nie zostanie ono zaliczone na poczet spłaty zobowiązania podatkowego przedsiębiorcy.