Z punktu widzenia przedsiębiorcy zajmującego się produkcją i sprzedażą mebli – który jako formę opodatkowania wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – istotne staje się ustalenie właściwej stawki podatkowej. W tym zakresie należy przede wszystkim zastanowić się jaka obowiązuje stawka ryczałtu dla produkcji mebli i czy można uznać ją za działalność wytwórczą. Sprawdź, w artykule!
Działalność usługowa a działalność wytwórcza
W pierwszej kolejności wskażmy, że na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku działalność usługowa oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).
Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług przez pojęcie usług rozumie:
- wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, tzn. usługi dla celów produkcji nietworzące bezpośrednio nowych dóbr materialnych;
- wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności, przeznaczone dla celów konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej.
W treści rozporządzenia w sprawie PKWiU wprost wskazano, że pojęcie usług nie obejmuje czynności związanych z wytwarzaniem wyrobów (włączając półfabrykaty, elementy, części, obróbkę elementów) z materiałów własnych przedsiębiorstwa, na zlecenie innych jednostek gospodarki narodowej, przeznaczonych do celów produkcyjnych lub do dalszej odsprzedaży oraz z reguły nie obejmuje wytwarzania wyrobów na indywidualne zamówienie ludności, z materiałów własnych wykonawcy.
Natomiast wyroby w myśl PKWiU to: surowce, półfabrykaty, wyroby finalne oraz zespoły i części tych wyrobów – o ile występują w obrocie.
Definicja działalności wytwórczej została zawarta w art. art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zgodnie z tym przepisem jest to działalność, w której wyniku powstają nowe wyroby, w tym również sprzedaż wyrobów własnej produkcji, prowadzona przez podatnika.
Ponieważ ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie zawiera definicji „wytwarzania”, należy posłużyć się wykładnią językową, zgodnie z którą „wytwarzać” to: zrobić, wyprodukować coś (Słownik języka polskiego PWN, www.sjp.pwn.pl).
Stawka ryczałtu dla produkcji mebli a działalność wytwórcza
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zależą od tego, z jakiego rodzaju działalności podatnik uzyskuje przychody. Zostały one określone w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
W kontekście interesującego nas zagadnienia wskażmy, że ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:
- 8,5% przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego (art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. e ustawy);
- 5,5% przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 t (art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy).
Organy podatkowe akceptują stanowisko, zgodnie z którym produkcja mebli z własnego materiału stanowi działalność wytwórczą i w tym zakresie możliwe jest zastosowanie stawki 5,5% ryczałtu. Tak przykładowo uznał Dyrektor KIS w interpretacji z 28 sierpnia 2023 roku (nr 0115-KDST2-1.4011.284.2023.2.JPO), gdzie czytamy, że działalność w zakresie wyrobu mebli na zamówienie (produkcja z własnych materiałów nowych wyrobów – mebli – które są dostarczane klientowi lub dodatkowo montowane) stanowi działalność wytwórczą. Tym samym dla przychodów z działalności w zakresie wyrobu mebli, a więc działalności wytwórczej, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 5,5%.
Jednocześnie należy podkreślić, że na mocy art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. e ustawy stawka ryczałtu wynosi 8,5% przychodów w zakresie działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego. Powoduje to, że w sytuacji, gdy wytwarzanie mebli ma miejsce z przedmiotów powierzonych przez zamawiającego, nie mamy do czynienia z działalnością wytwórczą, lecz z działalnością usługową, która będzie podlegać opodatkowaniu wyższą, tj. 8,5% stawką ryczałtu.
Zastosowanie wyższej stawki podatku niż w przypadku typowej działalności wytwórczej (8,5% zamiast 5,5%) jest w tym przypadku uzasadnione niższymi kosztami prowadzenia działalności. Podatnik wykonujący tego rodzaju czynności nie ponosi kosztów materiałów. Te ostatnie są mu bowiem dostarczane przez zamawiającego (wyrok NSA z 8 marca 2016 roku, II FSK 3916/13).
W tym miejscu warto też przywołać kontrowersyjną tezę, jaką zaprezentował Dyrektor IS w Katowicach w interpretacji z 19 czerwca 2012 roku (nr IBPBI/1/415-359/12/Wrz), zgodnie z którą w przypadku mebli wykonywanych na zamówienie nie dochodzi w istocie do działalności wytwórczej, ponieważ produkowane meble (na wymiar) mają cechy indywidualnie określone przez zamawiającego. W konsekwencji stawka podatku powinna wynosić 8,5% ryczałtu.
Usługa montażu wyprodukowanych mebli
W tym miejscu warto zastanowić się jaką stawkę należy zastosować w przypadku montażu wyprodukowanych mebli. Definicja działalności wytwórczej wskazuje bowiem, że jest to sprzedaż wyrobów własnej produkcji. W związku z tym pojawia się pytanie, czy stawka 5,5% może mieć zastosowanie również do czynności polegającej na montażu samodzielnie wyprodukowanych mebli.
Odpowiadając na tak postawione pytanie, warto sięgnąć do treści interpretacji Dyrektora IS w Łodzi z 9 grudnia 2013 roku (nr IPTPB1/415-584/13-6/MAP), w której wskazano, że przychody uzyskane z tytułu sprzedaży mebli należy opodatkować według stawki 5,5%, natomiast przychody uzyskane z tytułu usługi montażu mebli powinny zostać opodatkowane stawką 8,5%.
W powyższej interpretacji Dyrektor IS w Łodzi analizował przypadek podatnika, który w ramach działalności gospodarczej świadczy usługi produkcji oraz montażu mebli. Przy czym przychody z tytułu sprzedaży wyprodukowanych mebli będą wyodrębnione na rachunku od przychodów uzyskiwanych z tytułu montażu mebli.
Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami określonymi w ust. 1, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności pod warunkiem, że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.
Inaczej jednak stwierdził Dyrektor KIS w przywołanej interpretacji z 28 sierpnia 2023 roku (nr 0115-KDST2-1.4011.284.2023.2.JPO), gdzie można przeczytać, że dostawa mebli, które są dodatkowo montowane, podlega jednej stawce, tj. 5,5%.
Podsumowując, problematyka opodatkowania ryczałtem działalności polegającej na produkcji i ewentualnym montażu mebli jest skomplikowana. Rozbieżność w zakresie wydawanych na przestrzeni lat interpretacji z pewnością nie pomaga podatnikom działającym w tej branży w poprawnym rozliczeniu podatku.
