W sytuacji, gdy przedsiębiorca uzyskuje przychody zarówno ze swojej podstawowej działalności, jak i w ramach kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. IP BOX), pojawia się pytanie o sposób ustalenia podstawy obliczenia zaliczek uproszczonych. Stanowisko, jakie w tym zakresie prezentuje fiskus, przedstawiamy poniżej.
Jak ustalić uproszczone zaliczki w podatku PIT?
Zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3. Podstawowe zasady ustalania zaliczek opierają się na bieżących przychodach oraz kosztach podatkowych osiągniętych w trakcie roku przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Jednocześnie przepisy podatkowe przewidują możliwość opłacania tzw. uproszczonych zaliczek na podatek. Otóż na podstawie z art. 44 ust. 6b ustawy PIT podatnicy prowadzący działalność gospodarczą (z wyłączeniem przedsiębiorstw w spadku) mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 kwoty obliczonej od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazanego w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) złożonym:
- w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo
- w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o 2 lata – jeżeli w zeznaniu, o którym mowa w pkt 1, podatnicy nie wykazali dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej albo wykazali dochód w wysokości nieprzekraczającej kwoty wolnej od podatku.
Możliwość stosowania zaliczek uproszczonych przewidziano również w stosunku do tych podatników, którzy jako formę opodatkowania działalności gospodarczej wybrali 19-procentowy podatek liniowy.
Stosownie do art. 44 ust. 6c ustawy PIT podatnicy, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, są obowiązani:
- stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy;
- wpłacać zaliczki w terminach ustawowych;
- dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy zgodnie z art. 45.
W świetle art. 44 ust. 6d ustawy PIT o wyborze formy wpłacania zaliczek uproszczonych podatnicy informują w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wpłacali zaliczki w uproszczonej formie.
Ulga IP BOX w podatku PIT
Przechodząc do wyjaśnienia, czym jest ulga IP BOX, wskażmy, że stosownie do art. 30ca ust. 1 ustawy PIT podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
- patent;
- prawo ochronne na wzór użytkowy;
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego;
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego;
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin;
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu;
- wyłączne prawo, o którym mowa w Ustawie z dnia 26 czerwca 2003 roku o ochronie prawnej odmian roślin;
- autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. Natomiast wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według podanego w przepisie wzoru nexus (art. 30ca ust. 4 ustawy PIT).
Dochody w ramach ulgi IP BOX również są brane pod uwagę przy obliczaniu zaliczek uproszczonych
Z powyższego wynika jednoznacznie, że zarówno dochody opodatkowane na zasadach podstawowych, jak i kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej opodatkowane preferencyjną stawką 5% (tzw. ulga IP Box) podlegają wykazaniu w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto te dochody (poniesiono stratę).
Zatem podstawą do obliczenia zaliczki uproszczonej będzie wykazany w zeznaniu rocznym dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej obejmujący również dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Tak też przykładowo wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji z 29 sierpnia 2023 roku (nr 0112-KDIL2-2.4011.547.2023.1.IM), wskazując, że przy obliczaniu zaliczki uproszczonej należy wziąć pod uwagę dochody wykazane w zeznaniu PIT-36/PIT-36L (przeniesione z załącznika PIT-B) oraz dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnych wykazany w załączniku PIT-IP.
Przykład 1.
Pan Kamil prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług informatycznych. W roku 2023 osiągnął dochód opodatkowany podatkiem liniowym (podatek 4000 zł) oraz dochód opodatkowany w ramach IP BOX (podatek 2000 zł). W jaki sposób obliczyć uproszczone zaliczki w 2024 roku?
Podstawę do obliczenia zaliczek uproszczonych w roku 2024 będzie stanowić suma podatku należnego 19-procentowego wynikającego z zeznania PIT-36L złożonego za rok 2023 oraz podatku 5-procentowego wykazanego w załączniku PIT/IP do tego zeznania. W konsekwencji miesięczna zaliczka uproszczona będzie wynosić 500 zł (1/12 × 6000 zł).
W świetle powyższego należy zatem przyjąć, że dochód osiągnięty w ramach ulgi IP BOX nie podlega wyłączeniu z podstawy ustalania uproszczonych zaliczek na podatek. Podatnik, ustalając takie zaliczki, ma obowiązek uwzględnić kwotę 5-procentowego podatku w ramach dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
