Założenie własnego gospodarstwa rolnego nie jest wcale takie proste, szczególnie dla osób które do tej pory nie miały wiele wspólnego z rolnictwem. By posiadać własne gospodarstwo rolne, przyszli rolnicy muszą spełnić kilka podstawowych warunków. Jak założyć gospodarstwo rolne i od czego zacząć?
Nabycie ziem rolnych
Według funkcjonującego prawa bezproblemowo ziemię rolną mogą zakupić rolnicy indywidualni, czyli osoby, które już prowadzą działalność rolną. Ale co z osobami, które dopiero zaczynają przygodę z rolnictwem? W takiej sytuacji muszą otrzymać zgodę Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), na wniosek, który może złożyć:
osoba sprzedająca grunty rolne – czyli zbywca, który musi wykazać, że:
nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej przez rolnika indywidualnego, osobę bliską zbywcy, Skarb Państwa, jednostkę samorządu terytorialnego oraz kościelną osobę prawną lub związek wyznaniowy,
kupujący daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,
w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.
osoba fizyczna, która stara się o zakup ziemi na gospodarstwo i spełnia następujące warunki:
- posiada odpowiednie kwalifikacje rolnicze,
- daje rękojmie należytego prowadzenia działalności rolniczej
- zobowiązuje się do zamieszkania na terenie gminy, na której znajduje się jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego, w okresie 5 lat od dnia nabycia gruntu.
Zakup ziemi rolnej można sfinansować dzięki specjalnym kredytom na ten właśnie cel.
Kwalifikacje i wykształcenie przyszłego rolnika
Osoba, która chce otrzymać pozwolenie na zakup gospodarstwa musi posiadać odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje. Może to być:
wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie;
wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie,
tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie,
wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe.
Jeśli staramy się o pozwolenie na zakup ziemi a nie posiadamy odpowiednich kwalifikacji, to zgodę otrzymamy pod warunkiem uzupełnienia kwalifikacji zawodowych. Pomoc ta przyznawana jest na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 albo w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata 2014-2020, a termin na uzupełnienie tych kwalifikacji jeszcze nie upłynął.
Jak założyć gospodarstwo rolne, czyli rejestracja działalności rolniczej
Rozpoczynając działalność rolniczą trzeba również pamiętać o załatwieniu niezbędnych formalności. Jest to między innymi rejestracja w Państwowej Inspekcji Sanitarnej działalności Rolniczej polegającej m.in. na produkcji oraz wprowadzaniu żywności do obrotu na placu targowym. Wniosek musi zostać złożony do właściwych państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych dla miejsca działalności rolniczej. W terminie co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności. Brak dopełniania formalności grozi karą 1 000 zł do 5 000 złotych. Istnieją dwa typy wniosków
Pierwszy wniosek dotyczy wpisu do rejestru zakładów, rolników prowadzących działalności w zakresie:
dostaw bezpośrednich (produkcja małych ilości surowców do konsumenta lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta, np. sprzedaż przez rolnika małej ilości płodów rolnych na targu).
gospodarstw agroturystycznych.
produkcji pierwotnej (oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych bez prowadzenia sprzedaży, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Oznacza także łowiectwo i rybołówstwo oraz zbieranie runa leśnego).
Pozostałe osoby zobowiązane są do składania drugiego wniosku wniosku o zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów.
Ubezpieczenie KRUS
Rolnicy podlegają ubezpieczeniu w Kasach Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zgodnie z art. 38 ustawy, zakłada się, ze osoba która ma podlegać ubezpieczeniu KRUS jest:
właścicielem gruntów rolnych lub dzierżawcą takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków, prowadzi działalność na tych gruntach,
płatnikiem podatku rolnego lub podatku od dochodu z działów specjalnych prowadzi działalność rolniczą w rozmiarze wynikającym z zakresu opodatkowania,
bliską osobą rolnikowi, spełniająca warunki ustawy, stale pracuje w gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy, jeżeli okoliczność ta została stwierdzona zgodnym oświadczeniem rolnika i tej osoby.
Rozpoczęcie działalności gospodarczej nie jest aż tak łatwe jak by mogło się to wydawać. Jest związane między innymi z tym, że działania te są obciążone bardzo dużym ryzykiem i wymagają specjalistycznej wiedzy.
