Odliczenie podatku VAT jest fundamentalnym prawem przysługującym podatnikom wykonującym czynności opodatkowane. Podstawą odliczenia jest otrzymana faktura, która dokumentuje poniesiony wydatek. Czasem jednak usługodawca korzysta ze szczególnych form rozliczenia podatku VAT. Takim przykładem są usługi taksówek osobowych, które mogą być opodatkowane w formie zryczałtowanej według stawki 4%. W niniejszym artykule zastanowimy się, jak wygląda odliczenie VAT z faktury za usługi taksówkarskie.
Szczególna forma rozliczenia usług taksówkarskich
Zanim jednak przejdziemy do kwestii odliczania podatku VAT, przeanalizujmy przepisy odnoszące się do szczególnej formy rozliczania usług taksówek na gruncie podatku od towarów i usług.
Jak podaje art. 114 ustawy o VAT, podatnik świadczący usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0), może wybrać opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu według stawki 3% (na mocy przepisów wykonawczych stawka ta obecnie wynosi 4%) po uprzednim zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego na piśmie w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym będzie stosował ryczałt. Warto podkreślić, że ta forma rozliczenia dotyczy wyłącznie taksówek osobowych, a więc nie znajdzie zastosowania do usług taksówek bagażowych.
Jak zatem widać z powyższego, warunkiem koniecznym stosowania tej formy jest dokonanie odpowiedniego zawiadomienia do naczelnika urzędu skarbowego. Dokonuje się tego poprzez formularz VAT-R.
Przywołany artykuł wskazuje również, że w zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych w formie ryczałtu podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów.
Podatnik, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu, może zrezygnować z tej formy opodatkowania, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego nie będzie rozliczał się w formie ryczałtu. Zawiadomienia o rezygnacji również dokonuje się na podstawie formularza VAT-R.
Na zakończenie zaznaczmy, że wskazana grupa podatników jest zobowiązana do składania skróconych deklaracji VAT-12 w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczeniowym.
Przykład 1.
Przedsiębiorca świadczący usługi taksówek osobowych złożył do naczelnika US zgłoszenie VAT-R, w którym zdecydował się na rozliczanie usług, opierając się na szczególnej procedurze. W konsekwencji wykonane usługi będą opodatkowane stawką 4%. Podatnik nie ma prawa do odliczania podatku naliczonego i jest zobowiązany do składania deklaracji VAT-12.
Prawo do odliczenia podatku VAT
Przepisem, który wprowadza możliwość odliczenia podatku VAT, jest art. 86 ust. 1 ustawy VAT. Zgodnie z jego treścią w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji prawo to przysługuje wyłącznie czynnym podatnikom VAT.
Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy podaje, że kwotę podatku naliczonego do odliczenia stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. W konsekwencji podstawowym dokumentem, na podstawie którego dochodzi do odliczenia, jest faktura wystawiona przez dostawcę towarów lub usługodawcę.
Odliczenie VAT z faktury za usługi taksówkarskie
Podatnik świadczący usługi taksówkowe jest zobowiązany do wystawienia faktury w przypadku wykonania usługi na rzecz innego podatnika. Przepisy nie zawierają w tym zakresie żadnych odmiennych regulacji, co oznacza, że pomimo stosowania procedury szczególnej, sama faktura powinna być wystawiona na zasadach ogólnych.
W myśl reguły ogólnej wyrażonej w art. 106i ust. 1 ustawy VAT fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.
Przykład 2.
Podatnik korzysta ze szczególnej procedury rozliczania usług taksówkowych. W lutym wykonał usługę przewozu na rzecz przedsiębiorcy. Oznacza to, że do 15 marca ma on obowiązek wystawić fakturę z wykazanym 4% podatkiem należnym.
W przeciwieństwie do innych procedur szczególnych, takich jak usługi turystyczne czy dostawa towarów używanych, faktury dokumentujące usługi taksówkowe nie muszą zawierać żadnej adnotacji na ten temat.
Nabywca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w miesiącu otrzymania faktury lub w dwóch następnych okresach rozliczeniowych.
Przykład 3.
Czynny podatnik VAT w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych skorzystał w lutym z usług przewozu taksówką. 7 marca otrzymał od taksówkarza fakturę VAT z wykazanym 4% podatkiem. W marcu lub w dwóch następnych okresach rozliczeniowych podatnik może wykazany podatek odliczyć w zakresie swojego rozliczenia.
Możliwość odliczenia podatku VAT na podstawie paragonu
Zwróćmy uwagę, że usługi przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami nie mogą korzystać ze zwolnienia od obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy fiskalnej, co oznacza, że obligatoryjnie taksówkarz taką kasę musi posiadać.
Czy możliwe jest zatem, aby podatnik nabywający usługi taksówkowe odliczył podatek VAT od otrzymanego paragonu?
Wprawdzie rozporządzenie w sprawie faktur przewiduje pewne przypadki, gdy przejazdy mogą być udokumentowane innymi dowodami niż faktura i podatnik zachowuje prawo do odliczenia, jednakże w grupie tej nie mieszczą się usługi taksówkowe. Zatem możliwe jest jedynie odliczenie VAT z faktury za usługi taksówkarskie.
W myśl § 3 pkt 4 rozporządzenia na równi z fakturą uważa się dokument potwierdzający przejazd autostradą płatną lub przejazd na odległość nie mniejszą niż 50 km, wystawiany w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami. Jak zatem widać, nie wymieniono w tym przepisie usług taksówek osobowych.
