Prowadzenie działalności o zasięgu międzynarodowym często obliguje przedsiębiorców do ponoszenia różnego rodzaju wydatków poza terytorium kraju. Jednym z takich wydatków jest nabycie paliwa. W kontekście dokonania tego typu zakupu podatnicy często mają problem z prawidłowym rozliczeniem transakcji w oparciu o przepisy podatku VAT. Czy zakup paliwa na terenie UE rodzi prawo do odliczenia podatku VAT? Odpowiedź w artykule.
Prawidłowa kwalifikacja dokonanej czynności
Na wstępie wyjaśnić należy, że na gruncie podatku VAT paliwo jest uznawane za towar. Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towar rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Jak zatem widać definicja towaru jest bardzo szeroka.
Skoro już ustaliliśmy, że paliwo jest towarem, pojawia się pytanie, czy zakup takiego paliwa na terenie UE stanowi dla polskiego przedsiębiorcy wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru. W tym aspekcie należy odnieść się do art. 9 ust. 1 ustawy VAT, który podaje, że przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Przykład 1.
Polski przedsiębiorca prowadzący firmę przewozową w czasie transportu przesyłki z Polski do Francji zatankował ciężarówkę w Belgii. Całe paliwo zostało zużyte zanim podatnik wrócił do kraju. W takiej sytuacji transakcja zakupu paliwa będzie dokonana w miejscu dostawy towarów. tj. w miejscu tankowania, a więc w Belgii.
"(...) Z kolei na mocy art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy, miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów niewysyłanych ani nietransportowanych – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.
Stosownie do powyższego zauważyć należy, iż zgodnie z cyt. art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towaru na terytorium kraju. Należy mieć na uwadze terytorialny charakter podatku VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności, których miejscem świadczenia jest terytorium Polski. W przypadku, gdy wykonanie danej czynności opodatkowanej będzie miało miejsce poza terytorium Polski, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce."
Przykład 2.
Polski przedsiębiorca w czasie transportu materiału do swojego zakładu w Szwecji zatankował samochód dostawczy na Litwie. Taka transakcja jest opodatkowana zgodnie z litewskimi przepisami podatkowymi. W konsekwencji, tego zakupu polski podatnik nie wykazuje ani w deklaracji VAT-7, ani w informacji podsumowującej.
Zakup paliwa na terenie UE a odliczenie VAT
Jak już zostało zaznaczone, zakup paliwa na terenie UE podlega opodatkowaniu według przepisów tego kraju, w którym dochodzi do nabycia paliwa. W rezultacie pojawia się pytanie, czy polski podatnik może z tytułu takiego wydatku odliczyć podatek naliczony.
W odpowiedzi wskazać należy, że faktycznie takie prawo przysługuje jednak nie w oparciu o polski mechanizm zwrotu VAT, lecz na podstawie wniosku o zwrot zapłaconego poza granicami kraju podatku od wartości dodanej.
Wniosek (VAT-REF) składany jest za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za pośrednictwem właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż do 30 września roku następującego po roku podatkowym, którego wniosek dotyczy.
Okres zwrotu nie może być dłuższy niż rok kalendarzowy ani krótszy niż trzy miesiące kalendarzowe. Jeżeli wniosek o zwrot odnosi się do okresu zwrotu krótszego niż rok kalendarzowy, ale nie krótszego niż trzy miesiące, postulowana kwota zwrotu VAT nie może być mniejsza niż 400 EUR lub jej równowartość w walucie krajowej. Jeżeli wniosek o zwrot odnosi się do okresu zwrotu wynoszącego rok kalendarzowy lub pozostałą część roku kalendarzowego, kwota VAT nie może być mniejsza niż 50 EUR lub jej równowartość w walucie krajowej.
Przykład 3.
Polski przedsiębiorca prowadzący firmę przewozową, w czasie transportu przesyłki z Polski do Francji, zatankował ciężarówkę w Belgii. Przedsiębiorca posiada jednak w Belgii placówkę, która jest zarejestrowana w Belgii do celów podatku VAT. W takim przypadku zwrot podatku z tytułu zakupu paliwa odbywa się zgodnie z belgijskim prawem podatkowym. W tej sytuacji podatnik nie składa wniosku VAT-REF.
Podsumowując zakup paliwa na terenie UE podlega opodatkowaniu w kraju, w którym zostało ono zakupione. Podatnik ma jednak prawo do ubiegania się o zwrot opłaconego podatku po spełnieniu odpowiednich warunków.