Zewnętrzne finansowanie działalności przedsiębiorcy w postaci zaciągniętego kredytu jest powszechnym zjawiskiem. Zdarza się jednak, że aby uzyskać kredyt podatnik musi uczynić to wspólnie z małżonkiem, z którym pozostaje we wspólności małżeńskiej. Pojawia się zatem pytanie, czy odsetki od kredytu zaciągniętego wraz ze współmałżonkiem mogą zostać ujęte w kosztach podatkowych?
Odsetki od kredytu – czy mogą stanowić koszt uzyskania przychodu?
Nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika może zostać uznany za koszt podatkowy. Aby tak się stało, muszą zostać spełnione ogólne warunki kwalifikacji danego nakładu jako kosztu uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Należy pamiętać, że jednym z ważniejszych warunków jest to, że poniesiony wydatek musi pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wydatek taki musi również być racjonalny i gospodarczo uzasadniony z punktu widzenia prowadzonej firmy.
W kontekście powyższego wskazać należy, iż zawarta umowa kredytowa, mająca na celu finansowanie działalności gospodarczej, spełnia powyższe kryteria. Tego faktu nie zmienia okoliczność zaciągnięcia kredytu na imię i nazwisko obojga małżonków.
W tym zakresie po pierwsze należy zwrócić uwagę na treść art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT, który stanowi, że „nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów)”.
Kolejny istotny w tej sprawie przepis to art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy PIT. Zgodnie z treścią tej regulacji „nie stanowią kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów)”.
Odsetki od kredytu zaciągniętego wraz ze współmałżonkiem – czy mogą być kosztami przychodu?
Wiemy już, że przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów całą wartość odsetek od kredytu zaciągniętego na cele działalności gospodarczej, nawet jeśli umowa kredytowa została zawarta razem ze współmałżonkiem.
Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 czerwca 2016 roku (nr ILPB1/4511-1-600/16-2/IM) czytamy, że „przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytów przeznaczonych na sfinansowanie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej od klasyfikacji czy nazwy kredytów stosowanych przez instytucje finansowe, jak również od rodzaju zaciągniętego kredytu. W sytuacji, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie ma wpływu również to, z czyjego rachunku bankowego (męża czy żony) spłacane są odsetki. Warunkiem uznania za koszt uzyskania przychodów odsetek od kredytu jest przede wszystkim istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kredytem a przychodem z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 22 ust. 1 powoływanej ustawy. Decydujące znaczenie dla ustalenia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ma więc faktyczne przeznaczenie kredytu”.
Do podobnych wniosków doszedł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 10 maja 2018 roku (nr 0113-KDIPT2-1.4011.126.2018.2.AP).
Istotny dla przedsiębiorców jest jednak fakt, iż przeznaczenie kredytu zaciągniętego wspólnie z małżonkiem na cele działalności gospodarczej należy udowodnić. Ciężar dowodu w takiej sytuacji spoczywa na podatniku. W rezultacie można dojść do wniosku, iż nawet kredyt konsumpcyjny zaciągnięty wspólnie z małżonkiem daje prawo do ujęcia w kosztach podatkowych zapłaconych odsetek, o ile podatnik będzie w stanie wykazać, że kredyt został przeznaczony na sferę prowadzonej działalności gospodarczej.
Przykład 1.
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą zaciągnął razem z żoną, z którą pozostaje we wspólności małżeńskiej, kredyt konsumpcyjny. Kredyt ten ma zostać w całości przeznaczony na cele firmowe podatnika. Miesięczna rata kredytowa wynosi 1500 zł, a część odsetkowa to 500 zł. W konsekwencji, jeżeli podatnik zapłaci ratę kredytową, odsetki od kredytu zaciągniętego wraz ze współmałżonkiem w kwocie 500 zł będzie można ująć jako koszt uzyskania przychodu w swojej działalności gospodarczej.
Kredyt zaciągnięty na cele działalności gospodarczej jest zjawiskiem powszechnym, również w ramach tych przedsiębiorców, którzy pozostają we wspólności majątkowej małżeńskiej. Z pewnością dobrą wiadomością dla samych podatników jest fakt, że odsetki od kredytu zaciągniętego wraz ze współmałżonkiem mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w prowadzonej firmie. Istotne jest w tym przypadku, aby małżonek prowadzący działalność potrafił wykazać związek wydatku na spłatę odsetek z późniejszym uzyskaniem przychodu podatkowego.
