Rozwój osobisty i nowe pomysły bardzo często wymagają odpowiednich nakładów finansowych. Brak pieniędzy nie zawsze jest przeszkodą, ponieważ w niektórych przypadkach można liczyć na wsparcie innych osób. Dzięki systemowi Patronite istnieje możliwość zrealizowania określonego projektu. Czego jednak nie wolno robić w ramach tak udzielanego wsparcia?
Czym jest Patronite?
Patronite to serwis internetowy, dzięki któremu możemy pozyskiwać środki pieniężne na realizację zamierzonego projektu. Wsparcie jest oferowane w ramach przelewów dokonywanych przez tzw. patronów. Może nim zostać tak naprawdę każdy – student, pracownik, a nawet firma. Pieniądze są przeznaczane na rzecz konkretnego autora, a dokładniej na stworzony przez niego projekt, który wymaga dofinansowania. Projekty mogą być naprawdę zróżnicowane i dotyczyć każdej dziedziny życia. Może to być np. wycieczka w góry, wspieranie schronisk dla zwierząt, budowa placu zabaw dla dzieci, pomoc przy stworzeniu wystawy obrazów autora.
Aby można było pozyskiwać środki na realizację zamierzonego projektu, konieczne jest uzyskanie statusu autora. Można nim zostać po założeniu konta internetowego na stronie patronite.pl. Dodajmy, że jest to całkowicie polski portal, który działa od 2015 roku. Zagraniczną alternatywą patronite jest portal patreon.com. Aby autor mógł założyć swoje konto na polskiej stronie internetowej, musi spełnić 2 kluczowe warunki, bez których administratorzy nie wyrażą zgody na udział w zbiórce i nie opublikują jego projektu. Aby można było uzyskać status autora, należy:
- mieć własną twórczość np. na blogu lub kanale mediów społecznościowych. Twórczość jest przy tym rozumiana jako przynajmniej kilkanaście lub kilkadziesiąt opublikowanych wpisów albo filmów;
- mieć minimalną społeczność, z której wyłonieni zostaną patroni wspierający danego autora. Brak patronów oznacza w zasadzie upadek projektu, ponieważ są oni niezbędnym składnikiem sukcesu autora.
Przykład 1.
Pan Michał jest początkującym influencerem, który chciałby rozpropagować swoją twórczość w mediach społecznościowych. Aby było to jednak możliwe, niezbędne będzie zakupienie sprzętu audiowizualnego, na co niestety go nie stać. Mężczyzna obecnie nie ma żadnych nagrań, ale słyszał, że może zdobyć pieniądze na patronite – czy jest to możliwe?
Teoretycznie tak, choć istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że administratorzy odmówią mu założenia konta. Projekt bez poparcia go wcześniejszymi dziełami autora może nie zostać zaakceptowany i nie będzie opublikowany na portalu.
Patronite nie jest darmowym portalem. Autor musi pamiętać o prowizji od wpłat otrzymanych od swoich patronów. Obecnie prowizja na portalu wynosi 6,5% wartości otrzymanej wpłaty. Pamiętajmy także, że operatorzy płatności, którzy przekazują pieniądze na konto autora, również mogą naliczać dodatkową prowizję za swoje usługi.
Patronite a prawo autorskie
Większość projektów umieszczana w serwisie Patronite stanowi dzieła w rozumieniu prawa autorskiego. Zgodnie z treścią §3 ust. 4 i 6 Regulaminu patronite.pl – „Z chwilą zamieszczenia przez Użytkownika w Serwisie Materiałów podlegających ochronie jako przedmiot prawa autorskiego Użytkownik udziela Operatorowi bezpłatnej, niewyłącznej i nieograniczonej terytorialnie licencji (licencja) na wykorzystanie ich w celu świadczenia Usług i dostarczania funkcjonalności Serwisu, jak również w celach marketingu i promocji działalności Serwisu oraz Działalności Autora (w przypadku Użytkowników będących Autorami) – poprzez publiczne udostępnianie ww. Materiałów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. Licencja, o której mowa powyżej, wygasa z chwilą usunięcia Konta Użytkownika z Serwisu, chyba że Użytkownik i Operator, na podstawie odrębnego porozumienia, postanowią inaczej. Autor jest przy tym uprawniony do ograniczenia powyższej licencji, poprzez wyłączenie upoważnienia Operatora do wykorzystania Materiałów w celach marketingu i promocji działalności Serwisu oraz Działalności Autora. Oświadczenie o ograniczeniu licencji może zostać złożone w dowolnym momencie, za pośrednictwem Konta w Serwisie lub innego przewidzianego w Regulaminie sposobu kontaktu Użytkownika z Operatorem. Użytkownik, będący Autorem lub Patronem, wyraża zgodę na publikowanie w Serwisie, a także w materiałach promocyjnych i marketingowych informacji na temat Działalności Autora oraz wysokości otrzymanego i przekazanego Wsparcia. Zgoda, o której mowa powyżej, wygasa najpóźniej z chwilą usunięcia Konta Użytkownika z Serwisu, chyba że Użytkownik wcześniej złoży oświadczenie o jej cofnięciu. Oświadczenie o cofnięciu zgody na publikację powyższych informacji może zostać złożone w dowolnym momencie, za pośrednictwem Konta w Serwisie lub innego przewidzianego w Regulaminie sposobu kontaktu Użytkownika z Operatorem”.
Publikowanie projektów będących plagiatem lub w inny sposób naruszających prawo autorskie albo cudze dobra osobiste jest całkowicie zakazane. Podobnie jest w przypadku projektów, które naruszałyby prawo karne, np. zbiórka pieniędzy na cele przestępcze lub podanie fałszywego projektu w celu prania brudnych pieniędzy.
Patronite a zakazy
Pomimo że Patronite wspiera twórców, to jednak nie jest to sposób na darmowe gromadzenie pieniędzy. Właściciele portalu wprost wskazują, że nie służy on jako miejsce zbiórki datków na chore osoby albo w celu uzyskania utrzymania. Patronite nie jest formą pomocy społecznej, lecz wsparcia dla faktycznych twórców różnych dzieł (np. nagrań filmowych, książek, podcastów, obrazów i innych dzieł sztuki). Co więcej, patroni, którzy zdecydują się wesprzeć danego autora, również powinni być wynagradzani, choć bardziej w formie rzeczowej niż pieniężnej. Autor w ramach podziękowania za regularne przesyłanie pieniędzy może odwdzięczyć się swojemu patronowi na różne sposoby. Oczywiście może ofiarować mu jakiś procent z osiągniętych zysków, ale równie dobrze ma prawo przekazać mu np. darmowy dostęp do swoich dzieł opublikowanych w mediach społecznościowych.
Zarówno autor, jak i patron nie mogą przejawiać zachowań agresywnych lub naruszających cudze dobra osobiste. Uzasadniona krytyka jest dopuszczalna, jednak nigdy w sposób atakujący i obraźliwy. Użytkownicy Patronite muszą więc zachować pełną kulturę, w przeciwnym razie mogą zostać usunięci z portalu, i to na stałe.
Władze Patronite wymagają, aby autorzy gromadzili swoje materiały jeszcze przed oficjalnym założeniem konta i uzyskaniem wsparcia patronów. Chodzi bowiem o to, aby osoby wspierające nie płaciły w ciemno za projekt, który nie ma szans powodzenia. Jeśli autor ma już bazę dzieł, powinien o tym poinformować – zwiększa w ten sposób swoją wiarygodność i szanse na uzyskanie solidnego zastrzyku gotówki. Przypomnijmy raz jeszcze, że portal nie służy do zbierania funduszy dla osób potrzebujących, lecz po to, aby sfinansować ciekawe projekty twórców.
Osoby niepełnoletnie nie mogą korzystać z opcji patronatu – ani jako twórcy, ani jako patroni, chyba że uzyskają na to zgodę swoich przedstawicieli ustawowych (rodziców albo prawnych opiekunów). Zgoda musi zostać sporządzona na piśmie i doręczona do administratorów portalu. W przypadku braku przedmiotowej zgody administratorzy mają prawo odmówić założenia konta autora lub patrona, a istniejące mogą niezwłocznie usunąć.
Co ciekawe, brak aktywności autora również może oznaczać konieczność pożegnania się z serwisem. Regulamin Patronite wskazuje bowiem wprost, że „operator zastrzega sobie możliwość wypowiedzenia Umowy zawartej z Autorem, skutkującego usunięciem Konta Autora w przypadku braku logowania (braku aktywności) na Koncie Autora w okresie minimum 6 przypadających po sobie miesięcy. W tym celu, po uprzednim dwukrotnym poinformowaniu Autora za pomocą wiadomości e-mail o prawie do usunięcia Konta Autora, z przyczyn, o których mowa powyżej, Operator przesyła Autorowi na adres e-mail podany w Serwisie wypowiedzenie Umowy, z informacją o przyczynie wypowiedzenia oraz powiadamia Autora o konieczności rozliczenia Konta Autora do czasu upływu okresu wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia, o którym mowa powyżej, wynosi 1 (jeden) miesiąc od daty przesłania wypowiedzenia Autorowi”. Uczestnictwo w Patronite wymaga więc aktywnego działania i uczciwości po stronie autora. Jeśli po zebraniu pieniędzy od patronów nie uruchomi on obiecanego projektu, również powinien liczyć się z możliwością usunięcia konta przez administrację.
Patronite - czego nie wolno? - podsumowanie
Patronite to polski portal internetowy, którego celem jest zbiórka funduszy na realizację różnorodnych projektów. Autorzy mogą prezentować pomysły o każdej tematyce, o ile oczywiście będą one zgodne z obowiązującym prawem i regulaminem portalu. Dodatkowo wymaga się, aby przed wyjawieniem swojego projektu mieli już jakieś portfolio albo zrealizowany projekt. Patronite nie służy zbiórce pieniędzy na cele społeczne lub zdrowotne, nie jest to portal o charakterze zapomogowym. Naruszanie prawa, regulaminu, cudzych dóbr osobistych lub niewykonanie obiecanego projektu będzie oznaczać zamknięcie konta i zakaz uczestnictwa w zbiórkach w przyszłości.
