Usługi turystyczne to branża, w odniesieniu do której ustawodawca określił szczególny sposób naliczania podatku VAT. Wysokość VAT należnego w tej grupie przedsiębiorstw naliczana jest w oparciu o tak zwaną marżę, czyli różnicę pomiędzy kwotą jaką za usługę zapłacił klient a kosztami jakie ponosi biuro turystyczne na jej zrealizowanie. Ustalenie wartości marży i wysokości podatku VAT nie jest rzeczą łatwą, szczególnie w sytuacji, gdy biuro na danej usłudze zaczyna realizować marżę ujemną. Dowiedz się, z jakim problemem mają do czynienia na co dzień przedsiębiorcy prowadzący usługi turystyczne oraz jakie jest stanowisko Ministerstwa Finansów odnośnie procedury VAT marża w biurze podróży.
Podatek VAT w branży turystycznej
Przy ustalaniu wartości marży od wydatków poniesionych dla bezpośredniej korzyści turysty, biuro nie może odliczyć podatku VAT. Za wydatki takie uznaje towary i usługi, które przedsiębiorca nabywa od innych podmiotów we własnym imieniu i na własny rachunek, a z których bezpośrednio będzie korzystał klient. W konsekwencji tego do ustalenia wysokości kosztów pod uwagę brane są wartości brutto. Przychód pomniejszony o koszt stanowi marżę brutto, w której zawarty jest podatek VAT. Aby ustalić wysokość podatku, do zapłaty stosuje się metodę ”w stu”, czyli wylicza podatek od wartości marży brutto.
W przypadku usług turystycznych nie wszystkie jednak przychody i wydatki rozlicza się na zasadzie marży. W odniesieniu do kosztów niezwiązanych bezpośrednio z realizacją danego wydarzenia turystycznego, przedsiębiorcy stosują ogólne zasady rozliczania VAT. Są to przykładowo wydatki związane z obsługą biura, reklamą czy zatrudnianiem pracowników. Oprócz tego, jeżeli podatnik w ramach realizacji usługi turystycznej świadczy własne usługi, np. transport, to usługi te również opodatkowane są na zasadach ogólnych.
Przykład 1.
Biuro podróży w ramach prowadzonej przez siebie działalności świadczy usługi związane z transportem osób. Zorganizowało wycieczkę na terenie kraju, w ramach której musiało nabyć usługi gastronomiczne, hotelowe i bilety wstępów dla swoich klientów.
Cena tygodniowej wycieczki wynosi 1000 zł. Składają się na nią następujące elementy:
-
usługa gastronomiczna: 350 zł / osoba
-
nocleg: 300 zł / osoba
-
bilety wstępu: 100 zł / osoba
-
transport osób: 250 zł / osoba
Ustalenie marży brutto:
1000 zł - (350 zł + 300 zł +100 zł + 150 zł ) = 100 zł
Podatek VAT od usługi turystycznej:
100 zł - (100 zł / 1,23) = 18,70 zł
Dodatkowo usługa transportowa realizowana jest we własnym zakresie i należy naliczyć od niej podatek VAT na zasadach ogólnych metodą “w stu”.
250 zł - (250 zł / 1,23) = 46,75 zł
Od zrealizowanej usługi biuro turystyczne odprowadzi podatek VAT w wysokości 65,45 zł.
Ustalenie wartości marży
W celu ustalenia poprawnej wartości marży podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Nie we wszystkich jednak przypadkach naliczona marża stanowi wartość dodatnią, od której należy wyliczyć podatek. Zdarzają się sytuacje, gdy koszty przy realizacji danego przedsięwzięcia przewyższają przychody, wówczas biuro turystyczne ponosi stratę i realizuje tzw. marżę ujemną. W takim przypadku podatnik nie jest zobowiązany do odprowadzania podatku, lecz nic nie zrekompensuje mu również straty, jaką poniósł. Występowanie w jednym okresie rozliczeniowym zarówno marży ujemnej, jak i dodatniej na realizacji różnych imprez, zrodziło wątpliwości podatników co do sposobu rozliczania podatku i poprawności interpretacji przepisów. Powstało bowiem pytanie, czy podatnicy rzeczywiście muszą wyliczać podatek od każdej marży z osobna, czy na przykład nie można byłoby sumować wartości marż w całym okresie rozliczeniowym i od jednej globalnej wartości wyliczać podatek, jaki przedsiębiorca musiałby odprowadzić do urzędu. Czy podatek ten rzeczywiście powinien być naliczany od każdej transakcji z osobna, mimo że na jednych przedsięwzięciach biuro ponosi stratę i traci własne środki finansowe, a na innych nalicza i odprowadza podatek w pełnej wysokości? Jak widać procedura VAT marża w biurze turystycznym wygląda nieco bardziej skomplikowanie niż w przypadku innych branż. Co do poprawności postępowania w tej sytuacji podzielone były również organy podatkowe, wydając różne interpretacje w tej sprawie.
VAT marża w biurze podróży - interpretacja MF
Z pomocą w rozwiązaniu wyżej opisanego problemu wystąpiło Ministerstwo Finansów, które wydało interpretację w tej sprawie, jak się okazuje z korzyścią dla podatników. W interpretacji z 30 listopada 2015 r. (sygn. PT2.8101.3.2015.EPT.403) zawarto opinię resortu, w której zaleca się dopuszczenie możliwości sumowania marż w danym okresie rozliczeniowym. Resort uzasadnił swoje stanowisko tym, że według jego opinii art. 119 ust. 2 ustawy o VAT nie nakazuje w sposób jednoznaczny wyliczania podatku od każdej z usług z osobna. A skoro przepis, który nakłada na podatników obowiązek stosowania szczególnej procedury naliczania podatku VAT, nie zawiera zapisu mówiącego o konieczności naliczania podatku dla każdej transakcji z osobna, dopuszczona jest możliwość sumowania marż w danym okresie rozliczeniowym.
Wydana opinia resoru wydaje się być dobrym rozwiązaniem, które sprawia że procedura VAT marża w biurze podróży może być prostsza. Z pewnością ułatwi to w pewien sposób niełatwy w przypadku usług turystycznych sposób rozliczania podatku VAT, a dodatkowo może być również pomocna dla biur, które borykają się z problemami finansowymi, aby dodatkowo nie były one obciążone koniecznością zapłaty podatku VAT.
