W naszym kraju coraz więcej osób montuje klimatyzację. Najczęściej jest ona montowana przez firmy w biurach, magazynach, marketach i na halach produkcyjnych. Jednak coraz więcej osób fizycznych montuje instalację klimatyzacyjną w swoich mieszkaniach i domach. Jakie wydatki podlegają pod prawo do ulgi termomodernizacyjnej?
Ulga termomodernizacyjna
Ustawodawca wprowadził w celu walki o poprawę klimatu tzw. ulgę termomodernizacyjną. Reguluje ją art. 26h ustawy PIT, natomiast zwolnienie przedmiotowe – art. 21 ust. 1 pkt 129a tej ustawy. W ustawie o ryczałcie ulga termomodernizacyjna znajduje swoje umocowanie w art. 11. Obie preferencje mają na celu wsparcie przedsięwzięć termomodernizacyjnych w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych.
Z możliwości odliczenia mogą więc skorzystać podatnicy opodatkowujący swoje dochody według skali podatkowej, podatkiem liniowym oraz opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ulga termomodernizacyjna dotyczy wyłącznie wydatków poniesionych przez podatnika będącego właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego, pod warunkiem że przedsięwzięcie termomodernizacyjne w tym budynku zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Ponadto z ulgi nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie. Odliczenie ulgi dotyczy więc tylko budynków już wybudowanych.
W wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów czytamy, że wydatki podlegające odliczeniu muszą być poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, czyli przedsięwzięcia, którego przedmiotem jest:
- ulepszenie, w którego wyniku następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych;
- ulepszenie, w którego wyniku następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii określone w przepisach prawa budowlanego lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków;
- wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków mieszkalnych;
- całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
Jakie wydatki możemy rozliczyć?
Ustawodawca precyzyjnie określił, jakie wydatki możemy rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Odliczeniu podlegają wydatki na materiały budowlane i urządzenia:
- materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
- węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
- kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- zbiornik na gaz lub zbiornik na olej;
- kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania określone w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 roku w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe;
- przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej;
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- materiały budowlane wchodzące w skład systemu ogrzewania elektrycznego;
- pompa ciepła wraz z osprzętem;
- kolektor słoneczny wraz z osprzętem;
- ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
- stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
- materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu.
Odliczeniem objęte są również wydatki na następujące usługi:
- wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
- wykonanie analizy termograficznej budynku;
- wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
- wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej;
- docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych, lub fundamentów;
- wymiana stolarki zewnętrznej, np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych;
- wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej, lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania, lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- montaż kotła gazowego kondensacyjnego;
- montaż kotła olejowego kondensacyjnego;
- montaż pompy ciepła;
- montaż kolektora słonecznego;
- montaż systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
- montaż instalacji fotowoltaicznej;
- uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
- regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
- demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.
Analiza powyższych przepisów oraz załącznika do wskazanego wyżej rozporządzenia zawierającego wykaz rodzajów materiałów, urządzeń i usług, na które przysługuje ulga, prowadzi do wniosku, że wskazana ulga dotyczy wydatków ściśle związanych z termomodernizacją istniejącego budynku, w których efekcie zaoszczędzona jest energia potrzebna do ogrzania budynku mieszkalnego albo zmieniono całkowicie lub częściowo źródło energii na źródło odnawialne.
Kwota odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej
W ustawie dokładnie określono kwotę odliczenia w ramach ulgi. Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem.
Wysokość wydatków ustala się na podstawie faktur wystawionych przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku. Jeżeli poniesione wydatki były opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę wydatku uważa się wydatek wraz z podatkiem od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług (patrz art. 26h ust. 4 ustawy o PIT).
Odliczeniu nie podlegają wydatki w części, w jakiej zostały:
- sfinansowane (dofinansowane) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie;
- zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej.
Powyższa regulacja wskazuje na brak możliwości odliczenia wydatków, których podatnik nie poniósł, gdyż zostały mu zwrócone. Odliczeniu podlegają te wydatki, których ciężar ekonomiczny ponosi podatnik (uszczuplają jego majątek). W przypadku, gdy kwota odliczenia dotycząca ulgi termomodernizacyjnej w danym roku nie znajduje pokrycia w rocznym dochodzie podatnika, można ją rozliczyć w następnych latach. Czas na rozliczenie ulgi wynosi 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Montaż klimatyzacji a prawo do ulgi termomodernizacyjnej
W przypadku klimatyzacji należy na wstępie wyjaśnić, że nie tylko chłodzi, lecz także grzeje. Większość klimatyzacji to w praktyce pompy ciepła powietrze-powietrze.
Przykład 1.
Pan Jan jest właścicielem domu jednorodzinnego. W 2020 roku podatnik postanowił zainstalować klimatyzację. Ma ona na celu chłodzenie w lecie i grzanie jesienią oraz wiosną. Ponadto będzie wspomagać ogrzewanie gazowe w zimie. Jest ona pompą ciepła typu powietrze-powietrze, co jest potwierdzone przez producenta w karcie produktu. Czy w takim przypadku podatnik może powyższą klimatyzację rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej?
W takiej sytuacji podatnik może ją odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej. W tym przypadku bowiem klimatyzacja jest pompą ciepła, co potwierdza oznaczenie producenta.
Ponadto, jak to wynika z opisu, powyższa instalacja ma na celu nie tylko chłodzenie, lecz także ogrzewanie latem. Powyższe znajduje potwierdzenie także w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 czerwca 2021 roku (nr 0113-KDIPT2 2.4011.77.2021.3.KK).
Podsumowując, podatnicy mogą rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej instalację i zakup klimatyzacji. Muszą jednak dokładnie sprawdzać, czy zakupiona klimatyzacja spełnia kryteria, aby zaliczyć ją jako pompę ciepła.
