Prędzej czy później każdy człowiek rozpoczyna swoją karierę zawodową. Od kilku lat coraz więcej uczniów lub studentów decyduje się na podjęcie pracy w celu zarobienia pieniędzy na zaspokojenie swoich potrzeb, ale też zdobycia doświadczenia. Sytuacja na rynku pracy bywa zmienna i często nawet osoby posiadające kwalifikacje i doświadczenie zawodowe nie mogą znaleźć zatrudnienia. Wówczas z pomocą przychodzą urzędy pracy oferujące bezrobotnym różne formy aktywizacji zawodowej. Na czym polega aktywizacja zawodowa bezrobotnych do 30. roku życia?
Aktywizacja zawodowa bezrobotnych
Aktualnie rozpoczęto prace nad modernizacją systemu funkcjonowania urzędów pracy i aktywizacji bezrobotnych, aby dostosować go do bieżących potrzeb rynku pracy.
Do czasu wdrożenia projektowanych rozwiązań do aktywizacji zawodowej bezrobotnych zastosowanie mają przepisy Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Standardowymi formami aktywizacji zawodowej są: staże, szkolenia, prace interwencyjne, roboty publiczne, refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy, jednorazowe środki na dofinansowanie podejmowania działalności gospodarczej.
- bon szkoleniowy,
- bon stażowy,
- bon zatrudnieniowy,
- bon na zasiedlenie.
Bon szkoleniowy
Bon szkoleniowy przyznany może zostać na wniosek bezrobotnego do 30. roku życia przez starostę.
Przyznawany i realizowany jest na podstawie indywidualnego planu działania oraz w wypadku uprawdopodobnienia przez bezrobotnego podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.
Starosta określa termin ważności bonu szkoleniowego przyznanego bezrobotnemu.
- koszty szkoleń, w tym koszty kwalifikacyjnego kursu zawodowego i kursu nadającego uprawnienia zawodowe;
- koszty niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych;
- koszty przejazdu na szkolenia;
- koszty zakwaterowania, jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem zamieszkania.
Koszty przejazdu wypłacane są bezrobotnemu w formie ryczałtu wynoszącego do 150 zł w przypadku szkolenia trwającego do 150 godzin, a w przypadku szkolenia trwającego ponad 150 godzin – ryczałt ten wynosi od 150 zł do 200 zł.
Również koszty zakwaterowania wypłacane są bezrobotnemu w formie ryczałtu. Wynosi do 550 zł w przypadku szkolenia trwającego poniżej 75 godzin. Za szkolenie trwające od 75 do 150 godzin przysługuje ryczałt za zakwaterowanie w wysokości od 550 zł do 1100 zł. Gdy szkolenie trwa ponad 150 godzin, wówczas ryczałt za zakwaterowanie wynosi od 1100 zł do 1500 zł.
Bon stażowy
Starosta przyznaje bon stażowy na wniosek bezrobotnego do 30. roku życia na podstawie indywidualnego planu działania. Bon stażowy ma określony przez starostę termin ważności.
Ponadto w ramach bonu stażowego sfinansowane zostaną koszty przejazdu do i z miejsca odbywania stażu w formie ryczałtu, który w 2022 roku wynosi 697,80 zł i jest wypłacany bezrobotnemu łącznie ze stypendium w miesięcznych transzach w wysokości do 116,60 zł. Nadto sfinansowane zostaną również koszty niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych.
Staż realizowany w ramach bonu stażowego odbywa się na podstawie umowy zawartej przez starostę z pracodawcą, według programu określonego w umowie.
Starosta jest podmiotem nadzorującym odbywanie stażu przez bezrobotnego. Po zakończeniu realizacji programu stażu pracodawca ma obowiązek wydać opinię zawierającą informacje o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego i umiejętnościach praktycznych pozyskanych w trakcie stażu.
W trakcie odbywania stażu na wniosek bezrobotnego pracodawca ma obowiązek udzielić mu dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu. Za dni wolne bezrobotny otrzymuje stypendium. Za ostatni miesiąc odbywania stażu pracodawca musi udzielić dni wolnych bezrobotnemu stażyście przed upływem terminu zakończenia stażu.
Bon zatrudnieniowy
Realizacja bonu zatrudnieniowego następuje na podstawie umowy zawieranej przez starostę z pracodawcą.
Bon zatrudnieniowy może zostać przyznany bezrobotnemu do 30. roku życia przez starostę na podstawie indywidualnego planu działania.
Starosta określa termin ważności bonu zatrudnieniowego
Po upływie okresu refundacji pracodawca ma obowiązek dalszego zatrudniania skierowanego bezrobotnego przez okres 6 miesięcy po zakończeniu okresu refundacji.
Pracodawca, który nie wypełni obowiązku zatrudniania bezrobotnego przez okres 18 miesięcy, zwraca kwotę otrzymanej refundacji wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia otrzymania pierwszej refundacji, jeżeli niespełnienie obowiązku nastąpiło w okresie do 12 miesięcy od dnia zatrudnienia bezrobotnego lub kwotę ustaloną proporcjonalnie do okresu nieutrzymania zatrudnienia wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia otrzymania pierwszej refundacji, jeżeli niespełnienie obowiązku nastąpiło w okresie 6 miesięcy po zakończeniu okresu refundacji.
Bon na zasiedlenie
- bezrobotny w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub prowadzeniem działalności gospodarczej będzie osiągał wynagrodzenie lub przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym oraz
- odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania bezrobotnego do miejscowości, w której bezrobotny zamieszka w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie, oraz
- bezrobotny będzie pozostawał w zatrudnieniu, wykonywał inną pracę zarobkową lub będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy.
Bon na zasiedlenie przyznawany jest na podstawie umowy, w której określona jest wysokość środków przyznanych w ramach bonu, która nie może być wyższa niż 200% przeciętnego wynagrodzenia za pracę.
Środki te przeznacza się na pokrycie kosztów zamieszkania związanych z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.
Do 30 dni od dnia otrzymania bonu na zasiedlenie bezrobotny, który go otrzymał, jest obowiązany dostarczyć do powiatowego urzędu pracy dokument potwierdzający podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej i oświadczenie, że odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której bezrobotny zamieszka w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie.
Ponadto bezrobotny w terminie do 7 dni od dnia utraty zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej i od dnia podjęcia nowego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej obowiązany jest przedstawić powiatowemu urzędowi pracy oświadczenie o utracie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej i podjęciu nowego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej oraz oświadczenie dotyczące tego, że odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której bezrobotny zamieszka w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie.
W przypadku, gdy osoba, która otrzymała bon na zasiedlenie, nie dopełniła któregokolwiek ze wskazanych obowiązków, kwota bonu na zasiedlenie podlega zwrotowi w całości w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty
Jak widać, poza podstawowymi formami wsparcia bezrobotni przed ukończeniem 30. życia mogą skorzystać z dodatkowych form wsparcia umożliwiających im podjęcie zatrudnienia, a często wejście na rynek pracy. Osoby zainteresowane wskazanymi formami wsparcia powinny skontaktować się z właściwym urzędem pracy, którego pracownicy pomogą w staraniu się o ich uzyskanie.