W ramach utworzonego Funduszu Modernizacji możliwe jest wnioskowanie o uzyskanie dotacji na budowę punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Uprawnionym do złożenia wniosku są również przedsiębiorcy, w związku z czym pojawia się pytanie o prawidłowe rozliczenie podatków od otrzymanej bezzwrotnej dotacji. Czy otrzymana dotacja na budowę punktów ładowania pojazdów elektrycznych podlega opodatkowaniu?
Cele i założenia programu
Od początku 2022 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpoczął nabór wniosków w programie priorytetowym „Wsparcie infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych i infrastruktury do tankowania wodoru”.
W ramach tego programu można uzyskać dofinansowanie w formie dotacji na następujące przedsięwzięcia:
- utworzenie punktów ładowania o mocy nie mniejszej niż 22 kW, wyłącznie na potrzeby własne, które nie będą wykorzystywane do świadczenia usługi ładowania;
- budowę stacji ładowania o mocy nie mniejszej niż 22 kW, innych niż ogólnodostępne stacje ładowania;
- budowę ogólnodostępnych stacji ładowania o mocy nie mniejszej niż 50 kW albo przebudowę ogólnodostępnych stacji ładowania skutkującej przyrostem jej mocy do mocy nie mniejszej niż 50 kW;
- budowę lub przebudowę ogólnodostępnych stacji wodoru.
Na podstawie złożonego wniosku (termin składania to 31 marca 2022 roku) można wnioskować o sfinansowanie następujących wydatków:
- koszty budowy/modernizacji linii napowietrznych i podziemnych;
- koszty budowy, rozbudowy, modernizacji stacji transformatorowo-rozdzielczych WN/SN i stacji transformatorowo-rozdzielczych SN/nN (stacji elektroenergetycznych);
- koszty związane z dostosowaniem infrastruktury energetycznej, infrastruktury telekomunikacyjnej do obsługi;
- koszty infrastruktury informatycznej: macierze, serwery, w zakresie, w jakim stanowią uzasadnione koszty działalności operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.
Bezzwrotna dotacja w kontekście podatku dochodowego
Na początku podkreślmy, że zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13, i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane przez przedsiębiorcę na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, są przychodem z działalności gospodarczej, z wyjątkiem, gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.
W przypadku gdy stację ładowania wybuduje przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to będzie ona kwalifikowana jako środek trwały wykorzystywany na potrzeby firmowe. To zatem powoduje określone konsekwencje w zakresie rozliczenia otrzymanej dotacji.
Przede wszystkim z treści art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy PIT wynika, że taka dotacja nie jest przychodem podatkowym, ponieważ jest to dotacja związana z wytworzeniem we własnym zakresie środka trwałego.
Aby została zachowana zasada neutralności, należy także wskazać, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT ustanowiono, że nie stanowią kosztu uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne od wartości środków trwałych zwróconej podatnikowi w żadnej formie. W konsekwencji wydatek na wytworzenie środka trwałego zwrócony w formie dotacji powoduje, że od tak zakupionego środka trwałego nie ma możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Przykład 1.
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą otrzymał dofinansowanie na budowę stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Dotacja na wytworzenie środka trwałego nie jest przychodem podatkowym. Jednocześnie podatnik nie może amortyzować podatkowo tego rodzaju środka trwałego, w związku z czym odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.
Dotacja na budowę punktów ładowania pojazdów elektrycznych a podatek VAT
W kontekście podatku VAT należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał bądź ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Taka konstrukcja przepisu powoduje, że otrzymane dotacje mogą generować obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 27 listopada 2020 roku (nr 0114-KDIP4-1.4012.492.2020.3.BS), włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi.
Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Natomiast nie jest wliczana do podstawy opodatkowania taka dotacja, która ma charakter ogólny dla prowadzonej działalności gospodarczej i nie jest związana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.
Przykład 2.
Czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą w zakresie najmu nieruchomości otrzymał dotację na budowę stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Taka dotacja nie ma bezpośredniego przełożenia na zakres świadczonych przez niego usług. W konsekwencji należy uznać, że otrzymana dotacja nie podlega w tych okolicznościach opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dotacja na budowę punktów ładowania pojazdów elektrycznych może być dla przedsiębiorcy zdarzeniem neutralnym podatkowo zarówno w kontekście przepisów ustawy o podatkach dochodowych, jak i w przypadku podatku od towarów i usług.
