Inwestycje podejmowane przez przedsiębiorców, często wiążą się z koniecznością poszukiwania dodatkowych źródeł finansowania. Jednym z takich źródeł, jest dotacja na zakup środka trwałego. W poniższym artykule zastanowimy się jakie skutki wywołuje powyższe finansowanie w przypadku, gdy przedsiębiorca będzie zmuszony zlikwidować środek trwały? Sprawdź, jak rozliczana jest likwidacja środka trwałego sfinansowanego dotacją!
Dotacja na zakup środka trwałego a PIT
Zanim jednak przejdziemy do kwestii likwidacji środka trwałego, przeanalizujmy sytuację otrzymania dotacji na jego zakup. W tym miejscu przede wszystkim, należy wskazać, że zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy PIT, przychodem z działalności gospodarczej są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków z wyjątkiem, gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem lub wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych.
W myśl art. 21 ust 1 pkt 121, 129, 136, 137 ustawy o PIT, otrzymane finansowanie zwolnione jest z opodatkowania.
Dodatkowo należy poruszyć kwestię kosztów podatkowych. Jak wiadomo w przypadku środków trwałych ich wartość ujmowana jest w kosztach poprzez dokonywane odpisy amortyzacyjne. Podatnicy muszą mieć jednak na względzie treść art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy PIT, gdzie wskazano, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie tych środków, zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
W konsekwencji od wartości zakupionego środka trwałego sfinansowanego dotacją, podatnik nie ujmuje w kosztach tej części odpisu amortyzacyjnego.
Przykład 1.
Przedsiębiorca zakupił maszynę budowlaną o wartości 100 000 zł. Na zakup otrzymał dotację w kwocie 25 000 zł. Kwota otrzymanego dofinansowania, nie powoduje powstania przychodu podatkowego. Jednakże podatnik dokonujący amortyzacji środka trwałego, będzie mógł ująć w kosztach 75% dokonanego odpisu, ponieważ część wartości środka trwałego sfinansowana dotacją, nie daje prawa do uwzględnienia jej w kosztach podatkowych.
Strata w środku trwałym
W wyniku różnych czynników zewnętrznych może dojść do sytuacji, w której podatnik będzie zmuszony do zlikwidowania środka trwałego. W przypadku, gdy ma to miejsce jeszcze w trakcie amortyzowania, pozostaje nieumorzona wartość początkowa. Pojawia się zatem pytanie, czy tak powstała na skutek likwidacji strata może stanowić koszt podatkowy?
W celu odpowiedzi na postawione pytanie, w pierwszej kolejności należy sięgnąć do treści art. 23 ust. 1 pkt 5 i pkt 6 ustawy PIT, gdzie czytamy, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodu:
-
strat w środkach trwałych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych,
-
strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Biorąc pod uwagę powyższe, możemy stwierdzić, że jeżeli likwidacja jest spowodowana zdarzeniami niezależnymi od woli podatnika, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, to może stanowić koszt uzyskania przychodów.
Likwidacja środka trwałego sfinansowanego dotacją
Czy powyższa reguła znajduje zastosowanie w przypadku, gdy likwidacji ulega środek trwały sfinansowany otrzymaną przez podatnika dotacją?
Na szczęście dla podatników organy podatkowe powszechnie akceptują stanowisko, zgodnie z którym w przypadku likwidacji środka trwałego, kosztem podatkowym będzie wartość początkowa wynikająca z ewidencji środków trwałych, pomniejszona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, bez względu na to, czy odpisy te zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Powoduje to, że do kosztów uzyskania przychodów podatnik może zaliczyć całą niezamortyzowaną wartość środka trwałego, a więc także tą sfinansowaną dotacją.
Jak czytamy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 listopada 2016 roku, nr ILPB2/4510-1-52/16-3/JG: „Podsumowując, strata z tytułu likwidacji środków trwałych zniszczonych w wyniku pożaru może stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy. Kosztami tymi będzie nieumorzona wartość początkowa, tj. wartość początkowa (niezależnie od sposobu jej sfinansowania) pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne (…) bez względu na to czy odpisy zaliczono wcześniej do kosztów podatkowych”.
W momencie, gdy następuje likwidacja środka trwałego sfinansowanego dotacją, podatnik powinien ustalić jaka jest pozostała, niezamortyzowana wartość początkowa tego składnika majątku. Cała ta wartość będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu, bez wydzielenia części sfinansowanej własnymi środkami oraz dotacją.
Przykład 2.
Przedsiębiorca zakupił maszynę budowlaną o wartości 100 000 zł. Na zakup otrzymał dotację w kwocie 25 000 zł. Po kilku latach maszyna uległa całkowitemu zniszczeniu na skutek pożaru. W momencie likwidacji, pozostała niezamortyzowana wartość początkowa środka trwałego wynosiła 30 000 zł. Pomimo faktu, że zakup w 25% został sfinansowany dotacją, podatnik ma prawo do ujęcia w kosztach podatkowych pełnej nieumorzonej wartości środka trwałego, pozostałej na dzień likwidacji tj. 30 000 zł.
Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że kwestia rozliczenia straty z tytułu likwidacji środka trwałego sfinansowanego dotacją, jest dla przedsiębiorców korzystnie rozstrzygana. Podatnicy mają bowiem prawo do ujęcia w kosztach podatkowych straty w pełnej wysokości.
